Vetzuurverbranding hoger door inname polyfenolen
19 april 2007
Polyfenolen, plantaardige stoffen uit onder andere groente, fruit en
groene thee, zorgen voor een verandering in de energiehuishouding.
NWO-onderzoeker Vincent de Boer heeft ontdekt dat polyfenolen de
vetzuurafbraak in ratten vergroten en invloed hebben op het
glucosegebruik in vetcellen. De Boer promoveert 11 mei bij de vakgroep
Toxicologie aan de Wageningen Universiteit. Een Rubicon-subsidie stelt
hem in staat zijn onderzoek te vervolgen aan de Harvard Medical
School.
De Boer voerde zijn promotie-onderzoek uit bij het RIKILT - Instituut
voor Voedselveiligheid in Wageningen. Veel onderzoek naar de
gezondheidseffecten van polyfenolen wordt in vitro onderzocht.
Polyfenolen worden in het lichaam echter snel en makkelijke omgezet
naar polyfenolmetabolieten. Dit onderzoek werd met ratten uitgevoerd
om de mechanismen en effecten van een polyfenolrijk dieet te
bestuderen. Ook werd er gekeken naar relevante polyfenolmetabolieten
die in de mens voorkomen.
Quercetine is een polyfenol dat veel voorkomt in menselijke voeding,
zoals uien, appels en thee. Uit de studie bleek dat
quercetinemetabolieten vooral terechtkomen in de longen van ratten.
Vervolgens ontdekte De Boer dat de longcellen een grotere
vetzuurverbranding hadden, wanneer de dieren constant quercetine door
hun voer kregen.
Energiehuishouding
Het energie-gevoelige eiwit SIRT1 is een belangrijk regulatie-eiwit
dat de levensduur kan verlengen van modelorganismen als gist en
fruitvliegjes. In mensen is SIRT1 mogelijk betrokken bij de afstemming
van het energiegebruik. De SIRT1-activiteit kan worden gestimuleerd
door verschillende polyfenolen. De Boer ontdekte dat polyfenolen uit
groene thee de activiteit van geïsoleerd SIRT1 stimuleerden. Het
quercetinemolecuul deed dit ook, maar een belangrijke menseljke
quercetinemetaboliet had juist een tegengestelde werking. In
darmcellen had quercetine daarom geen effect op de activiteit van
SIRT1. In experimenten met vetcellen bleek dat quercetine en een
quercetinemetaboliet het glucosegebruik in de vetcel veranderde.
Verandering van de energiehuishouding is mogelijk een belangrijk
proces voor de totstandkoming van eventuele gezondheidseffecten van
polyfenolen uit de voeding. Dit biedt nieuwe aanknopingspunten voor
verder onderzoek naar de moleculaire mechanismen van polyfenolen. Zo
kunnen de gezondheidseffecten van polyfenolen definitief in kaart
worden gebracht.
Polyfenolen
Polyfenolen zijn plantaardige stoffen die veel voorkomen in tal van
groenten en fruit. Door hun mogelijk gezondheidsbevorderende werking
worden polyfenolen tegenwoordig verkocht als voedingssupplementen. De
basis voor gezondheidsclaims die worden toegeschreven aan polyfenolen
is meestal klein. Resultaten van in vitro studies worden vaak direct
vertaald naar mogelijke gezondheidsbevorderende effecten in mensen.
Het promotie-onderzoek van De Boer laat zien dat in vivo onderzoek met
polyfenolmetabolieten nodig is om de effecten van polyfenolen te
bestuderen.
Rubicon
Vincent de Boer ontving onlangs een Rubicon-subsidie van NWO voor zijn
nieuwe onderzoek naar de rol van mitochondriële SIRT1-analogen in
veroudering en energiemetabolisme. Hij zal dit onderzoek uitvoeren bij
de afdeling Pathologie van de Harvard Medical School in Boston.
..............................
Noot voor de redactie,
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek