De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Contactpersoon Ons kenmerk W&B/B&K/07/14853
Doorkiesnummer Datum 15 mei 2007
Onderwerp Armoede en schulden
In uw brieven d.d. 4 en 12 april jl. (nummer 07-SZW-B-012/07-SZW-B-015) hebt u mij
gevraagd u te informeren over mijn inzet op het gebied van armoedebeleid en
schuldhulpverlening en over het ingezette certificeringstraject schuldhulpverlening. Met deze
brief voldoe ik aan uw verzoeken.
Daarnaast heb ik in mijn brief van 26 maart 2007 (kamerstuk 24515 nr. 100) aangekondigd dat
ik u een publicatie zou toesturen waarin het overzicht is opgenomen van de activiteiten die op
het terrein van de schuldenproblematiek rondom de twee bestuurlijke conferenties Schulden in
gang zijn gezet. Deze publicatie ontvangt u hierbij.
Dialoog
Het kabinet benut de eerste honderd dagen om in dialoog te gaan met maatschappelijke
organisaties en zich te oriënteren op het te voeren beleid. Op het terrein van armoede en
schulden heb ik al met een groot aantal organisaties gesproken, onder meer bij de dialoogdag
van 16 april jongstleden. Daarnaast is het mijn voornemen om met de VNG tot afspraken te
komen over een pakket van maatregelen op het terrein van armoede en schulden. De weerslag
van de dialoog en het bestuurlijk akkoord zal landen in het beleidsprogramma van het kabinet.
Hoewel de honderd dagen nog niet verstreken zijn, ben ik graag bereid u met deze brief over
denkrichtingen voor het armoedebeleid te informeren.
Het kabinet heeft zich voorgenomen de mogelijkheden voor gemeenten voor het voeren van
een gericht armoedebeleid, schuldhulpverlening en inkomensondersteuning te verruimen, waar
mogelijk in samenhang met de bevordering van arbeidsparticipatie. Dit alles vanuit het
oogpunt: iedereen doet mee. Mensen die daartoe nog de mogelijkheden missen, worden
geholpen. Het kabinet en gemeenten maken zich in dit verband de komende jaren sterk voor
het bevorderen van participatie van mensen die langdurig aangewezen zijn op een uitkering.
Dit doel wordt gerealiseerd door gemeenten de ruimte te geven gericht armoedebeleid te
voeren, en door factoren die de participatie belemmeren, zoals het hebben van problematische
schulden of het niet gebruik van voorzieningen, weg te nemen.
Ons kenmerk W&B/B&K/07/14853
Armoedebestrijding/inkomensondersteuning
In dit kader bezie ik met de VNG de mogelijkheden of en onder welke voorwaarden de
langdurigheidstoeslag gedecentraliseerd kan worden. Ook ben ik bereid na te gaan welke
mogelijkheden er zijn om gemeenten meer ruimte te bieden om voorzieningen te verstrekken
die rechtstreeks ten goede komen aan de participatie van bepaalde groepen in de samenleving.
Naast bovengenoemde aandachtsgebieden zijn er enkele ambities die bijzondere aandacht
verdienen. Het gaat daarbij onder meer om het terugdringen van het niet-gebruik van
inkomensvoorzieningen. Het Sociaal Cultureel Planbureau zal hierover - vermoedelijk nog in
mei - publiceren. Het niet-gebruik is naar verwachting hoog en moet bestreden worden door
pro-actief beleid te voeren. Na verschijning van dit rapport zal ik de Kamer informeren over de
door mij te ondernemen stappen.
Ik vind het belangrijk dat gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheden van
bestandsuitwisseling om het niet-gebruik tegen te gaan. Zoals aangegeven in mijn vorige brief
heeft de minister van Financiën de bereidheid van de belastingdienst toegezegd om de
mogelijkheden te onderzoeken voor een meer pro-actieve benadering om het niet-gebruik van
voorzieningen te verkleinen. In een pilot-project wordt daar nu al ervaring mee opgedaan. Een
groot aantal activiteiten op dit gebied wordt overigens al uitgevoerd, zoals de SVB die aanvult
bij onvolledige AOW voor de gemeenten die hierom verzocht hebben. Ik spoor gemeenten aan
om zich bij dat initiatief aan te sluiten. Ik zal in een volgende Verzamelbrief naar gemeenten
hiervoor aandacht vragen.
Schuldhulpverlening
Ten aanzien van schuldhulpverlening is het mijn ambitie om het aantal huishoudens met
problematische schulden fors terug te dringen. Ik zet daarbij onder meer in op het versterken
van de effectiviteit en de kwaliteit van de minnelijke schuldhulpverlening. Hoewel gemeenten
en andere schuldhulpverleners goed werk verrichten zijn er wachtlijsten, kan niet iedereen
geholpen worden en blijven de slagingspercentages laag. Ik wil deze trend keren.
Samenwerking met en tussen andere partijen is daarvoor noodzakelijk.
Ik zal dan ook met betrokken instanties kijken wat er nodig is om deze ambitie te realiseren en
hoe het kabinet daarbij behulpzaam kan zijn. Het kabinet zal hiervoor de extra middelen
inzetten die tot en met 2009 voor schuldhulpverlening beschikbaar zijn gesteld1. Het gaat
daarbij om een bedrag van in totaal ongeveer 65 mln.
Ik heb vastgesteld dat er weinig tot geen landelijk dekkende beleidsinformatie bestaat over
minnelijke schuldhulpverlening. Ik vind dat deze informatie er moet komen. Zonder
beleidsinformatie is het niet mogelijk om goede analyses te maken en signalen die ik ontvang
1 Amendement Noorman Den-Uyl (Kamerstukken II, 2005/2006, 30 300 XV, amendement nr. 39) en het
amendement Verburg (Kamerstukken II, 2006/2007, 30.800 XV, nr. 16)
---
Ons kenmerk W&B/B&K/07/14853
te kunnen duiden. Ik zal in overleg met betrokken instanties bezien hoe de informatie die
beschikbaar is gebundeld en aangevuld kan worden, zodat er meer en een vollediger zicht
ontstaat op de werking, effectiviteit en kwaliteit van schuldhulpverlening.
Op 16 april jongstleden heb ik de voorlichtingscampagne ter preventie van problematische
schulden "Blijf Positief!" gelanceerd. De campagne wijst de komende drie jaar op de risico's
van onverantwoord leengedrag en het aangaan van onverantwoorde leningen.
In de campagne gaat het om bewustwording, om een andere manier van omgaan met geld en
financiële verleidingen. De problematiek van schulden en de risico's en gevolgen daarvan wil
ik zichtbaar, bespreekbaar en hanteerbaar maken. Mensen moeten zich ervan bewust zijn dat
ze iets kunnen doen aan hun situatie en gedrag, voordat het echt een probleem is.
Rondom de bestuurlijke conferenties zijn veel activiteiten in gang gezet. De publicatie die u
binnenkort zult ontvangen geeft daarvan een overzicht. Ik zal daar ook in de komende tijd
stevig op doorpakken. Daarbij wil ik extra inzet plegen op de vroegsignalering van schulden.
Met de ondertekenaars van de intentieverklaring ben ik bezig om te bezien hoe in nog meer
gemeenten afspraken gemaakt kunnen worden over deze vroegsignalering om zo
huisuitzettingen en afsluitingen te voorkomen. Via het halfjaarlijkse voortgangsoverleg met
alle relevante partijen houd ik overzicht op de voortgang van de activiteiten. Dit overleg zal
nog deze zomer plaatsvinden.
Het onderwerp Schulden heeft raakvlakken met het beleidsterrein van veel departementen. Via
de interdepartementale Stuurgroep Schulden worden interdepartementale activiteiten op elkaar
afgestemd. De betrokken departementen werken om deze reden intensief samen, zowel op
ambtelijk als op politiek niveau. Om deze samenwerking voort te zetten en waar mogelijk
verder te verdiepen zal ik het initiatief nemen om met de meest betrokken bewindspersonen
nog voor het zomerreces een bewindsliedenoverleg te organiseren.
Certificeringstraject schuldhulpverlening
U hebt mij ook gevraagd om meer informatie over het certificeringstraject voor
schuldhulpverleners.
Conform de eerdere toezegging aan uw Kamer is besloten om op grond van een aantal criteria
een maximumbedrag van 150.000 als ondersteuning voor dit certificeringstraject ter
beschikking te stellen. SZW heeft in dit kader twee bijeenkomsten georganiseerd voor
marktpartijen om te verkennen of gekomen kan worden tot certificering van de
schuldhulpverlening. Het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) heeft een verkenning
uitgevoerd naar de haalbaarheid van (vrijwillige) certificering. Volgens het NEN rapport is het
mogelijk een norm te ontwikkelen voor schuldhulpverlening.
Inmiddels hebben de belangrijkste marktpartijen (schuldeisers, schuldhulpverleners,
maatschappelijk werk, gemeenten en opleiders) zitting genomen in de normcommissie die een
---
Ons kenmerk W&B/B&K/07/14853
gezamenlijke norm gaat ontwikkelen. Naar verwachting zal medio 2008 de norm kunnen
worden vastgesteld.
Ik vind het certificeringstraject van groot belang. Het zal een belangrijke bijdrage leveren aan
het imago en de kwaliteit van schuldhulpverlening.
Publicatie Schulden hebben actie nodig
De publicatie `Schulden hebben actie nodig' bevat het overzicht van de activiteiten rondom de
twee bestuurlijke conferenties Schulden. De publicatie wordt breed verspreid onder alle
gemeenten, de deelnemers aan de conferenties, (gemeenten, collega-departementen,
koepelorganisaties, schuldhulpverleningsorganisaties) en onder de deelnemers van de
verschillende werkgroepen die de verschillende acties hebben uitgewerkt. Op deze wijze wil ik
bevorderen dat kennis gedeeld wordt en dat de ontvangers gestimuleerd worden om onderling
contacten te leggen.
De publicatie laat zien dat er al veel gebeurt op het gebied van schuldpreventie en
schuldhulpverlening, maar er is nog meer nodig. Daarom heeft de publicatie de vorm van een
dossier; het werk rondom de schulden is nog niet afgesloten, ook in de toekomst moet er nog
werk worden verricht. Ik zal daaraan mijn bijdrage blijven leveren en verwacht van de
organisaties die de publicatie ontvangen, dat zij dat eveneens zullen doen.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(ing. A. Aboutaleb)
Bijlage(n):
Publicatie Schulden hebben actie nodig
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid