Socialistische Partij afdeling Oss
Werkende Weg (Work First) in Oss
17-05-2007 * In Oss zijn zeer veel instrumenten die ingezet kunnen worden voor re-integratie. De gemeente probeert iedereen die nog mogelijkheden heeft om te werken (en dus onafhankelijk van de bijstand te worden) te helpen. Tot op heden is Oss hierin zeer succesvol. Het aantal personen in de wwb(wet-werk en bijstand) daalt nog sterk.
Al vanaf 1992 is Oss met re-integratietrajecten en projecten bezig. Al veel eerder dan de meeste gemeenten. Daarom zijn velen uit de uitkering gestroomd en er is op dit moment nog nauwelijks sprake van instroom. B.v.: in de jaren 90 ontvingen enkele honderden jongeren een uitkering. Nu nog maar 7 !!! Wat overblijft zijn mensen met, in vaktermen gesproken, een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt. Allerlei middelen worden daarvoor ingezet: bemiddeling samen met het CWI, trajecten via re-integratiebedrijven, scholing, gesubsidieerde arbeid enz. Voor de mensen waarvoor deze instrumenten niet hebben gewerkt en die doorgaans al jaren in de uitkering zitten heeft Oss het project "Werkende Weg" bedacht. M.a.w. Als alle andere instrumenten niet werken, krijgen mensen dit project aangeboden. Het betreft ook maar een kleine groep t.o.v. het totale bestand. Op jaarbasis 50 personen. Oss heeft nu nog ongeveer 900 mensen beneden 65 jaar in de uitkering.
In Oss wordt in eerste instantie geprobeerd mensen meteen via een detacheringconstructie in het bedrijfsleven te plaatsen. Daarbij zijn ook alle scholingsmogelijkheden mogelijk. M.a.w. deze personen verdienen loon en kunnen met (minimum)salaris zo nodig ook een opleiding volgen. Mensen die hier nog niet aan toe zijn doen licht productiewerk.
De gemeenteraad van Oss heeft eind december 2003 besloten om te gaan experimenteren met de zogenaamde Work First-methodiek en het project 'Werkende weg' dat ervan uitgaat dat iedereen het meest gebaat is bij werk. Er wordt uitgegaan van de mogelijkheden van mensen en niet van hun beperkingen. Is passend werk niet beschikbaar, dan moet dit gecreëerd worden, zoveel mogelijk in aansluiting op de reguliere arbeidsmarkt. Voorkomen moet worden dat mensen de aansluiting met de arbeidsmarkt verliezen. Het succes van deze methodiek staat of valt met de beschikbaarheid van werkplekken. Komt een cliënt op een wachtlijst, dan neemt zijn afstand tot de arbeidsmarkt toe.
De grondgedachte bij dit project is dat een groep mensen geen uitkering meer krijgt, maar een (tijdelijk) arbeidscontract bij een re-integratiebedrijf.
De mensen krijgen minimaal minimumloon. In de praktijk betekent dit dat de meeste mensen er tenminste netto 150 tot 200 euro per maand op vooruit gaan. Tijdens het dienstverband wordt een traject (werkervaring, training, scholing) gericht op uitstroom gevolgd. Het recht op een volwaardig salaris (minimumloon) is wel onlosmakelijk verbonden met de plicht dat de gemaakte afspraken in het arbeidscontract nagekomen moeten worden. Mensen die niet in staat zijn om te werken, worden hiertoe dan ook niet gedwongen. Dus ook geen alleenstaande moeders met kinderen.
Het Osse college is van mening dat een werkstage met behoud van uitkering een tijdelijk onderdeel van een re-integratietraject kan zijn om specifieke werkervaring op te doen en/of om te leren werken in een arbeidsrelatie. Dit mag maximaal 3, eventueel 6, maanden duren (bepaald in re-integratieverordening gemeente Oss). Het college is echter tegen het langdurig laten werken van uitkeringsgerechtigden voor een inkomen dat lager is dan het minimumloon.
Daarom is er in Oss een project Werkende weg ontwikkeld .Tegen betaling van een volwaardig salaris en dus geen uitkering. Doel van dit project is dat deze personen binnen 24 maanden met regulier werk in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
Voor sommigen heeft Work First een negatieve bijklank vanwege het verplichtende karakter ervan. Soms is het echter nodig dat mensen net een duwtje in de rug krijgen om uit specifieke problematiek te komen. Op dit vlak zijn er raakvlakken te vinden met bemoeizorg. Werkende weg biedt bijvoorbeeld ook versterkende activiteiten voor de deelnemers, scholing en schuldhulpverlening. Belangrijk binnen Werkende weg is dat de mens centraal staat en dat er op basis van de mogelijkheden van een deelnemer maatwerk geboden wordt op het gebied van werk en eventueel andere ondersteuning, zoals (schuld)hulpverlening.
Met Werkende weg snijdt het mes voor de gemeente Oss aan twee kanten. De hoofddoelstelling wordt bereikt door mensen te begeleiden naar regulier werk. Een bijkomend effect is dat wanneer mensen geen uitkering meer ontvangen, de gemeente Oss wat geld over houdt om extra armoedebeleid uit te voeren en hiervan te betalen. Zo heeft Oss een ziektekostenverzekering ingevoerd voor de laagste inkomens die als één van de beste van Nederland wordt beschouwd. Ook is in Oss de draagkrachtnorm om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand verhoogd naar 120% van de landelijke bijstandsnorm. Hierdoor komen honderden extra gezinnen in aanmerking voor aanvullende bijstandsvoorzieningen zoals het schoolkostenfonds.
Resultaten gemeente Oss
Met Werkende Weg krijgen deelnemers dus meteen een volwaardige baan aangeboden met een volwaardig salaris. Totaal is aan 192 personen die afhankelijk waren van een uitkering Werkende Weg aangeboden. Hiervan zijn slechts 6 personen teruggekeerd in de uitkering, omdat er bij nader inzien complexe problemen meespeelden. In 2006 zijn er al 76 personen uitgestroomd uit Werkende weg, waarvan 57% naar regulier werk of zelfstandigheid.
Zie ook:
* Dossier Werk en inkomen