GAIA Global Action in the Interest of Animals

Zondag, 20 mei organiseerde GAIA haar eerste grote politieke dierendebat-event. Het debat was vooral bedoeld voor de leidinggevenden van Vlaamse en Waalse dierenorganisaties. Honderd dertig mensen zakten af naar Brussel. Na de vegetarische brunch was het even slikken tijdens de vertoning van de Amerikaanse film Earthlings als inleiding tot het debat. Earthlings is een aangrijpende documentaire over de mens-dierrelatie, met commentaar van Gladiator-acteur Joaquin Phoenix en muziek van Moby. "De beelden zijn ook pertinent voor de Belgische situatie", zei GAIA-voorzitter en moderator van het debat Michel Vandenbosch.

vlnr: Mark Verhaegen van CD&V, Magda De Meyer van Sp.a, Els Keytsman van Groen!, Geert Lambert van Spirit, Delphine Bourgeois van MR, Georges Dallemagne van cdH, Michel Vandenbosch (GAIA), Isabelle Durant van Ecolo, Geert Antonio van N-VA, Philippe Mahoux van PS, Hilde Vautmans van Open VLD

GAIA koos voor een debatformule met Franstalige en Nederlandstalige partijen samen. Niet minder dan tien partijen zaten rond de tafel: CD&V, Groen!, Sp.a, Open Vld, Spirit, NV-A, cdH, MR, PS en Ecolo. GAIA vroeg de politici het partijstandpunt toe te lichten over vier thema's: onverdoofde biggencastratie, onverdoofde rituele slachting, bontkwekerijen en overvolle asielen. Ook een minister voor Dierenwelzijn en het al dan niet regionaliseren van de bevoegdheid Dierenwelzijn kwam aan bod. We geven u samengevat de belangrijkste uitspraken per politicus.

Het volledige debat kan u hier beluisteren:

* inleiding + standpunten over varkenscastratie en rituele slachtingen


* standpunten over bont (afschaffing van pelsdierhouderijen in België?)


* standpunten over de problematiek van overvolle asielen


* standpunten over regionalisering van de bevoegdheid dierenwelzijn GAIA wil dat dierenwelzijn een federale bevoegdheid blijft. Regionalisering zou geen goede zaak zijn voor de dieren.


* Conny De Gier van lijst Dedecker aan het woord

Mark Verhaegen
CD&V


* 'Wij zijn ook tegen de pijn van de varkens. Met de verdoving van gecastreerde varkens komt het wel in orde.'


* Over Earthlings: `Ik ben blij dat ik leef in België waar dergelijke extreme praktijken onbestaande zijn.' Een uitspraak die op luid protest van de zaal onthaald werd.


* 'Op rituele thuisslachten moet er meer controle komen. Ook op pittazaken. We moeten meer verantwoordelijkheid leggen bij de moslimgemeenschap, want het recht op vrijheid van godsdienst verhindert ons verdoving op te leggen, en in de grondwet kan dat niet gewijzigd worden.'


* `Dierenwelzijn moet je aan de bevoegdheid van de regio's overlaten.'


* Over pelsdierhouderijen: `Wij zijn niet voor een verbod, wel voor strenge en controleerbare normen. Laat Europa zijn werk doen.'


* Over het feit dat CD&V als enige partij die deelneemt aan het debat tegen het verbod op de verkoop van het houden en tentoonstellen van honden en katten in dierenwinkels heeft gestemd: `Ontzie de verkoop in de dierenspeciaalzaken. Wij hebben die bezocht en hebben daar geen probleem gezien. We hebben daar alleen goede omgang met dieren gezien.'


* `Wij zouden strengere regels willen voor de erkenning van dierenasielen. En een degelijke opleiding voor verzorgers in dierenasielen. En we willen meer verantwoordelijkheid leggen bij de koper, de verkoper en de overheid. Wij hadden de zwarthandel en de internetverkoop veel strenger aangepakt dan paars. Sterilisatie en ook identificatie van katten is heel belangrijk en daar willen wij meestappen.'

---

Magda De Meyer
sp.a


* 'Het is zeker niet waar dat de film enkel praktijken toont, die bij ons niet bestaan. Mijnheer Verhaegen is blijkbaar nog nooit in een kippenkwekerij geweest.'


* `Het gaat weer eens over centen. Biggencastratie zonder verdoving moet wettelijk geregeld, d.w.z. verboden worden.'


* `Onverdoofd slachten kan niet. Dat heeft evenveel met godsdienstvrijheid te maken als zeggen dat iedereen een boerka moet dragen. Dierenwelzijn moet in de Belgische en Europese grondwet komen zodat het tegengewicht biedt aan dat argument van vrijheid van godsdienst.'


* 'Dierenwelzijn moet federaal blijven. De beslissende bevoegdheid van de gewesten, die nu alles blokkeren, moet afgeschaft worden. Mijnheer Antonio zegt dat het veeleer een probleem is van mensen die hun zeg hebben over dierenwelzijn. Dat is nu net: Leterme als Vlaams landbouwminister blokkeert alles wat het landbouwdierenwelzijn echt wil verbeteren.'


* `Er moet een minister voor Dierenwelzijn komen, die de bevoegdheid in zijn titel draagt.'


* 'Pelsdieren houden voor bont moet verboden worden. Ik ben verbaasd over de eensgezindheid nu aan deze tafel, want mijn wetsvoorstel voor een verbod werd niet gesteund.'


* `Ik pleit voor een globaal hondenbeleidsplan, een plan om verantwoord gezelschapsdieren te houden. De broodfok moet aangepakt worden. Er moet meer inspectie komen. De sterilisatie van katten moet grootschaliger en indien nodig verplicht om het dumpen in asielen tegen te gaan. Asielen moeten gesteund worden.'
---

Els Keytman
Groen!


* `Groen! wil een verbod op onverdoofde varkenscastratie. Wij willen de sector begeleiden. Die willen we doen omschakelen naar minder intensieve landbouw door een fonds op te richten voor diervriendelijkere veeteelt.'


* `Wij zijn voor een verbod op onverdoofd slachten. Halalvlees wordt ingevoerd uit landen waar men wel ritueel verdoofd slacht, dus dat moet hier ook kunnen.'


* `Dierenwelzijn moet federaal blijven.'


* `Groen! is voor een verbod op pelsdierkwekerijen. Wij zijn ook voorstander van een verbod op de verkoop van bont en willen bovendien alle bontreclame aan banden leggen. Als er nog bont verkocht wordt, dan mag dat alleen zijn van dieren die worden gekweekt voor hun vlees.'


* `We komen trouwens op voor minder productie en consumptie van vlees. Er wordt helaas amper bij stilgestaan, maar de vleesproductie draagt in belangrijke mate bij tot de klimaatproblemen, waar we vandaag mee te maken hebben.'


* `Wij gaan akkoord met een verplichte identificatie van katten. Er moeten trouwens hogere straffen komen op het achterlaten van dieren. Het zwerfkattenprobleem willen we oplossen via financiele steun van de overheid voor de gemeentes. De mensen moeten gesensibiliseerd worden, maar we moeten overleggen met dierenartsen zodat sterilisatie goedkoper wordt.'
---

Geert Lambert
Spirit


* `Ik ben voorstander van een financiële tussenkomst voor de meerkost bij castratie met verdoving of een ander alternatief.'


* `Ik kant mij tegen het promoten van rituele thuisslachtingen en pleit voor een blijvende dialoog om van het onverdoofd ritueel slachten af te raken.'


* `Ik ben geen tegenstander van de regionalisering van het dierenwelzijn.'


* `Pelsdierhouderijen moeten op korte termijn afgeschaft worden, maar ook de invoer moet aangepakt worden. We moeten consequent zijn en ook de bontverkoop verbieden.'


* `Het probleem van de overvolle asielen moet je niet enkel aanpakken met sensibiliseringscampagnes, omdat dit niet voldoende is. Er moeten ook wetgevende maatregelen komen, zoals verplichte identificatie voor katten.'

---

Delphine Bourgeois
MR


* `Een uitstekende documentaire om de mensen bewust te maken van de schandalige mishandelingen die dieren ondergaan. De mens heeft niet het recht om de natuur te domineren. We moeten globaal denken, aan de aarde, de natuur, de mensen, de dieren, en we moeten lokaal handelen en dieren beschermen.'


* 'MR is voor het opnemen van dierenwelzijn in de Belgische en Europese grondwet.'


* `MR is tegen onverdoofde varkenscastratie, temeer omdat de consumenten bereid zijn om meer te betalen voor vlees van beter behandelde dieren. Misschien moet er een labeling voorzien worden die toelaat dat de consument correct kan kiezen. En men moet doorgaan met het onderzoek naar alternatieven.'


* `Wat het probleem van de verdoving bij rituele slachtingen betreft, zijn we juridisch geblokkeerd met het advies van de Raad van State, maar men kan ook giften aanmoedigen. De lokale overheden spelen een fundamentele rol: controle en de dialoog verder zetten met de religieuze gemeenschappen.'


* `Dierenwelzijn moet federaal blijven'


* `Pelsdierhouderijen verbieden van vandaag op morgen, dat kan niet. Maar op termijn eventueel wel, de oplossing ligt in de geleidelijkheid. En de mensen moeten gesensibiliseerd worden.'


* 'Wij zijn voor een geheel van maatregelen: verplichte sterilisatie van zwerfkatten en informatiecampagnes, sensibiliseren, mensen verantwoordelijkheid bijbrengen. Daar moet vooral lokaal op gehamerd worden. Vooral de plaatselijke overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen.'

---

Georges Dallemagne
cdH


* 'Wat mij getroffen heeft in de film, is de onverschilligheid en zelfs het plezier van sommigen die we dieren op barbaarse wijze zien behandelen. De film onthult eens te meer heel wat over de menselijke natuur. Mensen in de hele wereld moeten hiervoor gemobiliseerd worden. Eigenlijk zou er een internationale instantie moeten zijn om dieren beter te beschermen.'


* `De problematiek van onverdoofde biggencastratie is opgenomen in ons programma. Er moeten andere methoden toegepast worden. Minister Benoît Lutgen (Noot van de redactie: de Waalse Cdh-minister van landbouw) heeft zich al in die zin uitgesproken door te pleiten voor het gebruik, in eerste instantie, van verdoving en pijnbestrijding. Wat immunocastratie betreft, is hij voorzichtig omdat men moet zien wat er in Europa gebeurt.'


* 'Sinds het negatieve advies van de Raad van State, die vindt dat godsdienstvrijheid voorrang heeft op dierenwelzijn, zitten we geblokkeerd met een verbod langs wettelijke weg. We moeten daarom de discussie grondiger voeren met moslims om hen op die manier te overtuigen, zodat de vrijheid van godsdienst kan verzoend worden met diervriendelijkheid. Men zou dat beter Europees regelen, want België is maar een klein land.'


* `Dierenwelzijn moet federaal blijven.'


* 'Het staat klaar en duidelijk in ons programma: geen kweek van pelsdieren voor bont. We zouden deze kwestie ook op Europees en internationaal niveau moeten bekijken, want de handel ontwikkelt zich elders, zoals in China.'


* `Het verbod op het houden en tentoonstellen van honden en katten in dierenwinkels is een goede maatregel, maar we moeten verder gaan. Wij pleiten voor kattensterilisatie en kattenidentificatie. We moeten de baasjes op hun verantwoordelijkheid wijzen, en hen straffen, wanneer ze hun dier dumpen.'

---

Evelyne Uyttenbroeck
Isabelle Durant (foto)
Ecolo


* `De film shockeert. Hij brengt je uit evenwicht. Er is een verband tussen de problematiek van het dierenleed die de film toont en de opwarming van de aarde' (Noot van de redactie: Evelyne Uyttenbroeck bedoelt de vleesproductie).


* 'Die kwestie ligt aan de basis van het verlies aan biodiversiteit. Daar moet men ook over nadenken en oplossingen aanbrengen.'


* `Ecolo is tegen onverdoofde biggencastratie; lokale anesthesie moet toegepast worden, maar we moeten voorzichtig zijn met chemische castratie. We moeten het binnenbrengen van chemische stoffen in de voedselketen beperken.' (Noot van de redactie: Zwitserland, dat nochtans uiterst waakzaam is als het gaat om de vrijwaring van de voedselketen, heeft immunocastratie goedgekeurd, omdat er geen gevaar is).


* 'Er is toch op twee jaar veel vooruitgang geboekt in samenwerking met de Moslimexecutieve. Men moet echt geldgiften als alternatief vooropstellen. Dat alternatief werd in Brussel voor het eerst in een folder opgenomen. Dat was de vrucht van lang onderhandelen met de Imams en de Moslimexecutieve. De vraag rijst of het wel bewezen is dat slachten onder verdoving wel beter is voor het dier?' Deze laatste uitspraak wordt op luid gejoel onthaald in de zaal.


* 'In plaats van een defensieve houding aan te nemen door te zeggen dat bont toch van elders zal komen, moet je eerst voor je eigen deur vegen om de zaken bij ons te verbeteren. Als we op Europees niveau sterk willen staan om bont in andere landen af te schaffen, dan moet je sterk en moedig zijn bij ons. Anders ben je niet geloofwaardig. Bont is volstrekt onnodig.'


* 'Dierenwelzijn moet federaal blijven. Men moet stoppen met te denken dat alles zal beter gaan met te regionaliseren. De dierenwelzijnsregels moeten dezelfde zijn in Vlaanderen en Wallonië. Dat is beter voor de kwekers, de burgers en de dieren.'


* 'De dierenwinkels zijn een element van het probleem, maar men moet ook de zwerfkatten steriliseren. Men moet de individuen verantwoordelijkheidszin bijbrengen. De burger draagt verantwoordelijkheid en moet zijn kat geen nest jongen laten werpen om de kittens nadien te doend. Er moeten harde campagnes komen. Een kat betekent verantwoordelijkheid en is geen wegwerpproduct. Asielen moeten steun krijgen.'
---

Geert Antonio
N-VA


* 'NVA is voor een verbod op onverdoofde biggencastratie en zal daar een punt van maken tijdens de onderhandelingen voor een nieuwe regering, net als van het onverdoofd ritueel slachten dat niet langer mag toegestaan worden.'


* 'Het slachten zonder verdoving mag niet langer als een wettelijke uitzondering voor de godsdienst gelden. NV-A wil de grondwet wijzigen zodat godsdienst niet primeert op dierenwelzijn.'


* `NVA is voorstander van de regionalisering van dierenwelzijn. Het gaat niet zozeer over het niveau waar dierenwelzijn onder valt, maar vooral over de mensen die er hun zeg over hebben.'


* `Wij pleiten voor een Vlaams minister van Dierenwelzijn, die ook de bevoegdheid Landbouw heeft.'


* `Op korte termijn moeten er betere leefomstandigheden komen voor de pelsdieren, die voor bont gekweekt worden. Op lange termijn: uitdoven. Er moet onderzocht worden hoe dit het best kan aangepakt worden.'


* NVA is voorstander van het subsidiëren van de sterilisatie van katten.'

---

Philippe Mahoux
PS


* `De film zet aan tot afkeer voor wie de dieren afbeult en mishandelt, maar evengoed tot afkeer tegenover de manier waarop onze maatschappij is georganiseerd en streeft naar steeds meer productie tot elke prijs en waar de markt de absolute waarde is.'


* `Mijnheer Verhaegen, als u beweert dat die praktijken in de intensieve veeteelt zich niet voordoen in België, dan bent u zeker nog nooit op het platteland geweest.'


* 'Onverdoofde biggencastratie is onaanvaardbaar. De pijn die de dieren ondergaan is een realiteit en dus moet je er mee rekening houden. Ten tweede is er een akkoord gesloten (vanaf 2006 castratie onder lokale verdoving en vanaf 2009 geen chirurgische castratie), maar er is niets veranderd. As er niets verandert, dan moet dat wettelijk geregeld worden. Er moet hoe dan ook een oplossing gevonden worden.'


* `De varkensboeren mogen geen financiële premie krijgen ter compensatie. Betalen om minder wreed te zijn, daar kan geen sprake van zijn.'


* `In de senaat is er een lang debat geweest over het onverdoofd ritueel slachten. Men mag zich niet verschuilen achter het advies van de Raad van State dat zich beroept op de vrijheid van godsdienst om niets te doen. Om tot rituele slachting onder verdoving te komen moet er een regeling, zelfs technisch, komen om de vrijheid van godsdienst te verzoenen met het dierenwelzijn.'


* `Ik ben daar niet tegen, maar de politieke wil moet er zijn om dierenwelzijn in de Grondwet op te nemen. Nu ging dat niet. Later mogelijk wel.' In haar antwoord op onze vragenlijst, antwoordt PS dat dit niet nodig is, omdat duurzame ontwikkeling in de Grondwet is opgenomen, en dat begrip zou dierenwelzijn omvatten. Wij vragen ons af of die interpretatie klopt?


* `Uiteraard moet Dierenwelzijn een federale bevoegdheid blijven. Wat men eet in het Noorden van het land, maakt men in het Zuiden. En omgekeerd. Er moeten identieke regels zijn voor iedereen.'


* `Bont is gemaakt om zich warm te houden; ik zie niet in waarom je daarvoor dieren nodig hebt. Wij willen af van de huidige pelsdierkwekerijen in België.'


* `Het verbod op het houden en tentoonstellen van honden en katten in dierenwinkels is een moedige en noodzakelijke maatregel tegen impulsaankopen. Er moeten drie maatregelen komen tegen het dumpen van katten in asielen: nadenken over identificatie van katten, federale, regionale en lokale campagnes om mensen aan te zetten tot sterilisatie en er moet in twee stappen gesteriliseerd worden: eerst de zwerfkatten en nadien de huiskatten dankzij een sensibiliseringscampagne.'

---

Hilde Vautmans
Open VLD


* `Ik wil toch even zeggen dat niet alle boeren dieronvriendelijk zijn en hun dieren mishandelen.' Gejoel uit de zaal.


* `Open VLD is voor een verbod op onverdoofde biggencastratie'. Maar op onze vragenlijst antwoordt de partij: niet akkoord met verdoving in afwachting dat het alternatief ingevoerd wordt voor chirurgische castratie.


* `Dierenwelzijn mag van ons gerust opgenomen worden in de Grondwet.'


* `Over het probleem van het onverdoofd ritueel slachten, pleiten wij voor dialoog tussen de betrokkenen. Giften moeten gestimuleerd worden. En geen steun aan thuisslachtingen door het plaatsen van containers voor het slachtafval.'


* `Open VLD wil dierenwelzijn federaal houden.'


* `Wij zijn voor een minister van Dierenwelzijn en Volksgezondheid.'


* `We scharen ons achter een uitdovingsbeleid met betrekking tot de huidige pelsdierkwekerijen in België, zoals minister Demotte voorstelde.'


* `De internetverkoop en de broodfokkerijen moeten aangepakt worden. En we moeten de dierenasielen promoten voor wie een huisdier wil. We gaan akkoord met verplichte identificatie van katten.'