Gemeente Aalten
21-05-2007
GS stellen grenzen nationale landschappen vast
26 miljoen euro voor uitvoering projecten
GS hebben de grenzen van de nationale landschappen in Gelderland,
inclusief de bijbehorende uitvoeringsprogramma's, voorlopig
vastgesteld. In deze gebieden wordt de komende jaren voor ruim 26
miljoen euro aan projecten uitgevoerd. Rijk en provincie leggen
daarvan een groot deel op tafel. De projecten zijn bedoeld om het
landschap, de toegankelijkheid en de cultuurhistorie van de nationale
landschappen te versterken. GS willen de begrenzing nog voor de zomer
definitief vaststellen.
Nationale landschappen zijn gebieden met bijzondere kwaliteiten. Het
Rijk heeft 20 nationale landschappen aangewezen, waarvan zeven in
Gelderland. De grenzen zijn door het Rijk globaal getrokken; de
provincie doet dit gedetailleerd in een uitwerking van het streekplan.
Als uitgangspunt gelden de 'waardevolle landschappen', gebieden met
belangrijke natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten die in het
streekplan staan. Deze 'waardevolle landschappen' vertonen overlap met
de globale (rijks)grenzen van de nationale landschappen.
Om draagvlak te creëren is voorafgaand aan de vaststelling van de
grenzen hierover in de verschillende nationale landschappen stevig
gediscussieerd met gemeenten, bewoners en (agrarische) ondernemers.
Mede op basis hiervan hebben GS de begrenzing vastgesteld.
Begrenzing
In de Gelderse Poort wordt het waardevolle landschap stuwwal
Nijmegen/bekken van Groesbeek toegevoegd aan het nationale landschap
dat bij de rijksaanwijzing alleen uit de Ooijpolder en het
Rijnstrangengebied bestond. Reden is dat het twee gebieden zijn die
landschappelijk en ecologisch bij elkaar horen en waar gemeenten sterk
samenwerken. Ook zijn er enkele dijkzones in de gemeente Lingewaard en
is de Hondbroekse Pleij in de gemeente Westervoort aan het nationale
landschap toegevoegd.
In De Graafschap wordt het oostelijk deel van het waardevolle
landschap rond Geesteren en Gelselaar buiten de begrenzing gehouden en
worden drie landgoederen ten noorden ervan wel opgenomen. Deze
begrenzing past volgens GS beter bij de belangrijkste kernkwaliteit
van het gebied: het landgoederenlandschap.
Op de Veluwe kiezen GS voor een ruime begrenzing, met toevoeging van
de enken bij Ede en Wageningen. Het draagvlak bij de gangbare landbouw
is broos. Hoewel niet op feiten gebaseerd zijn de boeren bang voor
extra beperkingen. Bij de verbrede landbouw en andere sectoren is men
wel positief. Toevoegen redenen.
In het Rivierengebied houden GS vast aan de voorgestelde begrenzing.
Dat betekent dat het waardevolle landschap bij Neerijnen niet wordt
toegevoegd. Toevoeging van dit gebied zou de stedelijke ontwikkeling
rond het regionaal centrum Tiel kunnen dwarsbomen.
Voor de de nationale landschappen Winterswijk en Eemland-Arkemheen
zijn de grenzen, waarvoor algemeen draagvlak bestaat, ongewijzigd
vastgesteld.
De grenzen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn al eerder
vastgesteld.
Voorbeelden van projecten
Een groot deel van de beschikbare middelen - 19,6 miljoen euro - komt
uit het Gelders Programma Vitaal Platteland. Dat wordt gevoed door het
Rijk (12,1 miljoen euro) en de provincie (7,5 miljoen euro uit de
Meerjarige Investeringsreserve Gelderland). Provinciale Staten moeten
daar nog een besluit over nemen. In totaal is er voor 26 miljoen euro
aan projecten begroot. Dit bedrag is gelijk over de nationale
landschappen verdeeld. In ieder nationaal landschap kan voor 4 miljoen
euro aan projecten worden uitgevoerd. Uitzondering hierop is
Eemland-Arkemheen, dat voor een klein deel in Gelderland ligt (en voor
een groot deel in Utrecht); daarvoor is 1,6 miljoen euro beschikbaar.
Hieronder voorbeelden van projecten.
Veluwe: cultuurhistorisch herstel van landgoederen (tuinen) en beken,
versterken van fiets- en wandelroutes aan de randen (IJsselvallei,
Randmeerkust).
Graafschap: kavelruil, stimuleren dorpsontwikkelingsplannen, beheer
onverharde wegen voor recreatie en landschap.
Winterswijk: kavelgrensbeplanting, wegbeplanting, landschappelijke
inpassing van campings.
Gelderse Poort: routenetwerk voor wandelen, fietsen, ruiters en
skeelers, baksteenfabricage beleefbaar maken, themaroute ontwikkelen,
erfgoedplan Gelderse Limes, IJssellinie.
Rivierengebied: knelpunten in wandel-, vaar- en ruiterroutes oplossen,
cultuurhistorische landschapselementen herstellen, waardevolle
dorpsgezichten versterken, landschapsverantwoord bouwen.
Nieuwe Hollandse Waterlinie: restauratie en herbestemming
verdedigingswerken Brakel, Poederooyen inclusief het Mansveldergemaal
en de sluis bij Poederooyen, recreatieve ontwikkeling Slot Loevestein.
Eemland-Arkemheen: bezoekerscentrum in stoomgemaal, fiets- en
wandelroutes, inpassen parkeerplaatsen langs A28, lichtbeperkende
maatregelen.
Meer info: Marianne van der Veen