ChristenUnie
Wetenschappelijk Instituut
Onbegrensd of samen?
Onbegrensd of samen?
woensdag 23 mei 2007 09:17 Waarom zijn allerlei libertijnse reacties
richting een meeregerende ChristenUnie zo ongenuanceerd, gespeend van
alle poging tot serieus gesprek? Hoe men ze ook benoemt,
kunstgebitgeklepper of stuiptrekkingen, na meer dan 12 jaar schelden
op de toenemende vermarkting van Nederland, hoor ik weinig columnisten
reppen (rappen?) over de wending naar een meer sociaal klimaat of over
nieuwe ruimte voor duurzaamheid. Zelfs hangjongeren hebben nu een
eigen minister maar ik lees vooral over almachtige politici die als
tijdmachines de Nederlandse klok kunnen terugdraaien en die
meerderheden kunnen dwingen om tegen hun zin spruitjes te eten.
Vanwaar het fanatisme? Omdat ergens een diepe snaar geraakt is.
Eigenlijk leefden we de laatste decennia in Nederland kritiekloos
onder het VVD-gerelateerde niet-schadenbeginsel: ik ben vrij om te
doen wat ik wil zolang anderen daar geen last van hebben. Een variant
van het gezegde: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een
ander niet. Dat op die manier een samenleving verwordt tot een
flipperspel van losse individuen, nam tot voor kort een meerderheid op
de koop toe. Via zelf uitonderhandelde bonussen kon je een bedrijf
achter je laten voor een nieuwe uitdaging, via echtscheiding je gezin,
via abortus je eigen vrucht, via vliegvakanties het bedompte
burgerbestaan, via dumpschepen je afval, via schoorstenen je uitstoot,
en met je SUV je buurman. Allemaal legaal - of bijna legaal. Maar
vooral comfortabel.
De verkiezingen van 22 november 2006 lieten een wending zien. Deze
wending had zich niet hoeven te vertalen naar een CDA, PvdA,
ChristenUnie-kabinet, maar droeg deze meerderheid blijkbaar wel in
zich. Dat betekent niet dat alle overdetopsalarissen, echtscheidingen
en milieuschandalen nu opeens verleden tijd zijn, omdat heel het
kabinet en heel het land spontaan één nieuwe lijn trekken. Het
betekent wel dat gevoel en verantwoordelijkheid voor het samenleven
met nadruk in beeld zijn gekomen.
Samenleven betekent blijkbaar meer dan de ander geen last bezorgen.
Enig verantwoordelijkheidsgevoel voor de ander en de wereld herkent
meer van de oorspronkelijke `gulden regel': wat u wilt dat u
geschiedt, doe dat ook een ander. `Behandel anderen dus steeds zoals
je zou willen dat ze jullie behandelen', zei Jezus in zijn Bergrede.
Dat is positief geformuleerd. Niks geen niet-schaden. Wéldoen! Niet
wegkijken, maar reageren wanneer de ander iets nodig heeft - zorg,
aandacht, en soms zelfs een ietsiepietsie bijsturing of, dat meen je
niet!, moraliseren.
Rob Nijhoff