Senternovem
24-05-2007 | KansRijk 2007: duurzaamheid en innovatie hebben de toekomst
Vooraf werd het aangekondigd als hét evenement op het gebied van
duurzaamheid en innovatie. Achteraf bleek daarvan geen woord gelogen.
Maar liefst 2.000 mensen kwamen af op het SenterNovem-evenement
KansRijk 2007, op 24 april jl. Nederland blijkt in woord en daad dé
duurzaamheidsproeftuin van Europa aan het worden. Een terugblik.
"De noodzaak van duurzame ontwikkeling is glashelder en glashard",
stelde premier Jan Peter Balkenende in zijn openingstoespraak op het
SenterNovem-evenement KansRijk, op 24 april jl. "Daarom staat duurzame
ontwikkeling centraal in het Coalitieakkoord, dat aan de basis ligt
van het huidige kabinet." Maar duurzaamheid is geen opgave van de
overheid alleen, maakte Balkenende duidelijk. "Overheden,
organisaties, burgers en bedrijven moeten sámen op zoek moeten naar
een nieuwe balans tussen mens, milieu en economie."
minister-president Jan Peter Balkenende
In de openingstoespraak van KansRijk zette
minister-president Jan Peter Balkenende zijn
visie uiteen op duurzame ontwikkeling.
Drie manieren
De overheid zal zich bij duurzame ontwikkeling opstellen als een
bondgenoot van de samenleving, aldus Balkenende. Hij gaf aan dat de
overheid de komende jaren op drie manieren duurzaamheid gaat
bevorderen: via het beleid, door voorwaarden te scheppen en door zelf
het goede voorbeeld te geven. "Duurzaamheid gaat alle beleidskeuzes
met elkaar verbinden, van volksgezondheid en ruimtelijke ontwikkeling
tot economie en buitenlands beleid. Ook bij discussies over de
toekomst van de Randstad, de aanpak van achterstandswijken of
bijvoorbeeld het begrotingsbeleid zullen duurzaamheidsaspecten worden
meegewogen." Onder voorwaarden scheppen verstaat Balkenende onder meer
het doorvoeren van fiscale maatregelen (BMR, EIA) en regelgeving (EPN)
om duurzaamheid te bevorderen. Een belangrijke manier om zelf het
goede voorbeeld te geven, is dat de rijksoverheid vanaf 2010
duurzaamheid als een zwaarwegend criterium zal laten meewegen bij alle
inkopen en aanbestedingen.
Onderstroom
Met zijn woorden zette de minister-president de toon van de dag. Jan
Rotmans, hoogleraar transitiemanagement aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam, stelde dat nú het moment is om door te pakken. Als
voorbeeld noemde hij de EnergieTransitie: "Daar zijn koplopers
verzameld en bijeengebracht in platforms, en visies ontwikkeld en
gekoppeld aan concrete initiatieven. De golf komt eraan. Nu moeten we
ervoor zorgen dat die golf een onderstroom wordt." Hij citeerde de
zanger Stef Bos: "De golven zijn de dagen, de dagen van het jaar. Het
lijkt of zij vertellen hoe het ons vergaat. Maar de onderstroom die
niemand ziet, bepaalt de richting op elk gebied." Rein Willems,
voorzitter van de EnergieTransitie, onderschreef de visies van
Balkenende en Rotmans volop: "Er zijn goede technologieën en
financiële mogelijkheden genoeg. Bedrijven kunnen hun hakken in het
zand zetten, maar het is veel verstandiger om duurzame ontwikkeling
tot uitgangspunt van het bedrijfsbeleid te maken en voorop te lopen."
De les die Willems daarbij tot nu toe heeft geleerd, is dat het voor
bedrijven verstandig is om nauw met de overheid en maatschappelijke
organisaties samen te werken."
Informatiemarkt en workshops
KansRijk 2007 bleef niet bij een aantal voordrachten. De hoofdmoot van
het programma bestond uit workshops en de mogelijkheid om een zeer
uitgebreide informatiemarkt te bezoeken. Op die markt stond niet
alleen SenterNovem, maar waren ook gelieerde organisaties aanwezig,
zoals NWO en STW. Zij presenteerden een scala van
ondersteuningsmaatregelen op het gebied van innovatie en duurzaamheid.
In de 28 workshops konden deelnemers kennis opdoen over de nieuwste
ontwikkelingen op het gebied van innovatie en duurzaamheid, vaak aan
de hand van presentaties van bedrijven en organisaties. Een voorbeeld
daarvan op energiegebied was de workshop `Het topje van de ijsberg'.
Hier presenteerde Woningcorporatie De Werkplaats uit Enschede het
concept van HR-Wonen. Daarmee wil de woningcorporatie nu al, in de
sociale huursector, woningen realiseren met een EPC van 0,4. Het
bedrijf Hull Vane presenteerde een spoiler voor schepen die 13 procent
op het motorvermogen kan besparen. Hull Vane werkt bij deze
ontwikkeling nauw samen met onderzoeksinstituut MARIN en scheepswerf
Wagenborg Shipping. Aan de hand van deze en andere voorbeelden,
zochten de workshopdeelnemers naar de punten die innovatieve, duurzame
projecten succesvol maken.
Invloed uitoefenen op het kabinetsbeleid
Een aantal workshops bood concreet de mogelijkheid om invloed uit te
oefenen op het beleid van het nieuwe kabinet, dat nu immers in zijn
`honderddagenperiode' zit. De workshop `Klimaatbeleid, een nieuwe
lente' was hierop zelfs specifiek gericht. Ambtelijk projectleider van
het kabinetsbrede project `Schoner en Zuiniger', Norbert van den Hove,
vroeg de deelnemers op briefjes aan te geven wat het kabinet in dit
kader absoluut wel en absoluut niet moet. Dat leverde letterlijk
honderden reacties op, uiteenlopend van adviezen over het
systeemontwerp van koelinstallaties tot de aanleg van infrastructuur
voor waterstof. Van den Hove beloofde alle reacties mee te nemen in
het verdere projectverloop. Ook het Innovatiedebat aan het einde van
KansRijk leverde uitkomsten op voor het nieuwe kabinetsbeleid. Na soms
felle woorden wisselingen tussen voor en tegenstanders, bleek het
overgrote deel van de 100 à 200 deelnemers het eens met twee
stellingen: `duurzaamheid moet een verplicht criterium worden voor het
toekennen van subsidies'. De eerste stelling sloot aan bij de woorden
van premier Balkenende, dat duurzaamheid een doelstelling is die door
alle beleidsterreinen gaat lopen. De tweede stelling kwam overeen met
de opvatting van hoogleraar Rotmans, die meende dat duurzame
ontwikkeling vooral een zaak is van mensenwerk.
Nog twee ministers
Het grote belang dat het kabinet hechtte aan de bijeenkomst, bleek ook
uit de aanwezigheid van nog twee andere ministers, naast de premier,
op KansRijk. VROM-minister Jacqueline Cramer reikte de Nationale
Energie Toekomst Trofee 2007 uit aan het WNF, voor zijn verbouwde,
zeer energiezuinige, kantoorpand in Zeist (zie Kort Nieuws). Minister
Camiel Eurlings van Verkeer en Waterstaat kwam speciaal langs om
samenwerkingsovereenkomsten te ondertekenen voor Het Nieuwe Rijden,
met de autoleasemaatschappijen ING Car Lease, LeasePlan en Strix Lease
Service. Volgens Eurlings kan het rijgedrag een belangrijke bijdrage
leveren aan duurzame mobiliteit en veiligheid.
Heeft u het evenement gemist of wilt u het nogmaals beleven? Ga dan
naar www.new-energy.tv. Hier vindt u korte filmpjes met een
sfeerimpressie van de dag, de uitreiking van de NET-Trofee met
minister Cramer en de presentaties van de drie finalisten van deze
trofee. Kijk en luister naar minister-president Balkenende en raak
geïnspireerd door de kabinetsvisie over Duurzame ontwikkeling.