Wageningen Universiteit

24 mei 2007

Mannen die veel van het plantenstofje matairesinol binnenkrijgen via hun voeding hebben ongeveer twintig procent minder kans te overlijden aan hart- en vaatziekten en kanker dan mannen die er weinig van binnenkrijgen. Dat blijkt uit het proefschrift van ir. Ivon Milder van Wageningen Universiteit. De belangrijkste bronnen van matairesinol zijn thee, groente en fruit.

De plantaardige verbindingen die Milder op onderzoeksinstituten RIKILT-Instituut voor Voedselveiligheid, Wageningen UR en RIVM bestudeerde zijn lignanen. âJe vindt ze in hoge concentraties in lijnzaad en sesamzaadâ, zegt Milder. âMaar omdat we daar niet veel van eten, zijn thee, groenten en fruit de belangrijkste bronnen.â Sinds enkele jaren stijgt de consumptie van lignanen, waarschijnlijk door de groeiende populariteit van meergranenbrood waar veel lijnzaad in zit.

Het belangrijkste onderdeel van Milders promotieonderzoek was het bepalen van de hoeveelheid lignanen in 110 alledaagse voedingsmiddelen. âDe gemiddelde Nederlander krijgt per dag nog geen milligram lignanen binnenâ, zegt Milder. âVan de vier lignanen die ik heb bestudeerd is de inname van matairesinol het kleinst. Als je meergranenbrood eet verandert dat beeld. Eén sneetje levert zoân twee milligram lignanen.â

Met zulke gegevens kunnen epidemiologen op zoek gaan naar gezondheidseffecten van lignanen. Milder zelf analyseerde bijvoorbeeld de gegevens over een generatie Zutphense mannen. Ze ontdekte geen gezondheidseffecten van lignanen als geheel. Maar toen ze keek naar matairesinol, bleek dat mannen met een hoge inname van dit lignaan een kleinere kans hadden te overlijden aan hart- en vaatziekten en kanker.

Wetenschappers vermoeden dat lignanen een anti-hormonale werking hebben. In het lichaam verhogen ze de aanmaak van het eiwit SHBG, dat geslachtshormonen als testosteron en estradiol neutraliseert. Een hoge spiegel van die hormonen verhoogt de kans op sommige soorten kanker.

Ivon Milder promoveert op 30 mei bij prof. Daan Kromhout, hoogleraar Volksgezondheidsonderzoek. / Willem Koert

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Het wordt u aangeboden door de afdeling Corporate Communicatie. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@cereales.nl. Zie archief (inclusief Wb-artikelen) op http://www.resource-online.nl.