Wageningen Universiteit


1 jun 2007

Op 31 mei heeft student Chiel van Heerwaarden in aanwezigheid van minister Plasterk de Toptalentbeurs van de NWO ontvangen voor zijn onderzoekvoorstel âUnderstanding boundary layer clouds over heterogenous landscapesâ. Van de in totaal 128 Toptalent-aanvragen zijn er 41 toegekend. Chiel was de enige Wageninger wiens aanvraag, gedaan door de Raad van Bestuur, is gehonoreerd. Per 1 juli wordt Chiel officieel aangesteld als aio bij de leerstoelgroep Meteorologie om zijn onderzoek uit te voeren.

Het Toptalentprogramma is opgezet om ruimte te geven aan jong, creatief talent om hun promotietraject zelf in te vullen. In totaal is er 16 miljoen euro beschikbaar, waarvan per project ten hoogste 180.000 euro wordt toegekend. De universiteiten maken een voorselectie uit de kandidaten, waarna de NWO de meest talentvolle studenten uit die beperkte groep selecteert. De financiering van de geselecteerde voorstellen strekt zich uit over een periode van vier jaar. De selectie vindt primair plaats op persoonlijke kwaliteit van de kandidaten. Alleen laatstejaarsstudenten kunnen meedoen.

Het onderzoekvoorstel van Chiel gaat kort samengevat over het volgende:
Het landoppervlak op aarde varieert sterk van nature en de mens speelt een grote rol bij de inrichting en de verandering van het landschap. De aard van het landoppervlak en het landgebruik heeft direct invloed op het weer en het klimaat, vooral op het onderste deel van de atmosfeer (de atmosferische grenslaag). Zo wordt bijvoorbeeld een landbouwperceel warmer dan een naastgelegen bosperceel wanneer de zon schijnt. Door temperatuursverschillen ontstaan luchtcirculaties in de grenslaag die van groot belang kunnen zijn voor de wolkenvorming en daarmee ook voor de neerslag in het gebied.

Het systeem dat de interacties tussen landoppervlak en de atmosfeer beschrijft is uiterst complex. De meeste fysische processen beïnvloeden elkaar en deze feedback -mechanismen zijn voor een groot deel nog onbegrepen en niet gekwantificeerd. Wel zijn er vele studies naar atmosfeer - land interacties en wolkenvorming verricht voor relatief homogene landschappen. In studies met complexe 3D-modellen kan men de invloed van circulaties op wolkenvorming en neerslag zeer goed laten zien, maar de complexiteit van de gebruikte modellen maakt het onmogelijk om de processen afzonderlijk te bestuderen.

In het voorgestelde project willen we meer kennis krijgen over de fysica en interacties van de processen in een drie dimensionale heterogene wereld. Wij willen daarvoor gebruik maken van numerieke simulatie (Large Eddy Simulation, LES). De studie zal starten met de meest simpele modelopzet om de processen aan het landoppervlak en de invloed daarvan op wolkenvorming aan de top van de grenslaag te bestuderen. Gedurende de studie zal de complexiteit, en daarbij het aantal mogelijke interacties, van het model stap voor stap worden vergroot om zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid te komen. De verkregen kennis van de processen en hun interacties zal getoetst worden door deze te vergelijken met uitgebreide gegevens van veldexperimenten. Daarnaast zal een vergelijking worden gemaakt met de uitkomsten van meer complexe regionale weer- en klimaatmodellen.

Â

Â