De rol van religie bij integratie


Conferentie voor Geestelijke Bedienaren

SOESTERBERG, 20070618 -- Op 15 en 16 juni 2007 werd bij Kontakt der Kontinenten in Soesterberg de vierde conferentie voor geestelijke bedienaren gehouden, met als thema 'De rol van religie bij integratie'. Deze conferentie wordt jaarlijks georganiseerd in het kader van de inburgeringscursussen voor geestelijke bedienaren.

Het openingswoord wordt gehouden door mevrouw Ineke Bakker, secretaris van de Raad van Kerken. Zij wijst op de belangrijke rol die religie de laatste jaren is gaan spelen in het publieke debat over integratie. Langzaam groeit het bewustzijn dat in een rechtvaardige, interculturele samenleving integratie een bilateraal proces moet zijn. "Integratie is een gezamenlijke inspanning voor een vreedzame en wellevende samenleving op basis van gelijkwaardig burgerschap". Integratie wordt vaak niet zozeer bemoeilijkt door onderlinge verschillen, maar door angst en onzekerheid. Het antwoord ligt volgens mevrouw Bakker in de interreligieuze dialoog, gebaseerd op respect voor elkaar, op het vermogen kritisch naar de eigen religie te kijken om excessen te voorkomen en op het goede voorbeeld van de geestelijke bedienaren die in vrede leven met alle burgers van dit land.

De heer Marcouch, stadsdeelvoorzitter Slotervaart van de gemeente Amsterdam, zegt in zijn inleiding dat religie niet weg te denken is uit de wijk en dan ook betrokken moet worden bij de oplossing voor problemen die zich in de wijk voordoen. Religie kan een sleutelrol spelen bij de ontwikkeling van een nieuwe visie op integratie. Een van de belangrijkste oorzaken van de botsing tussen met name de islam en de autochtone samenleving is het feit dat integratie jarenlang is gezien als sociaal-culturele integratie, waarbij het religieuze aspect werd genegeerd. Nu groeit het besef dat zowel vanuit religieuze instituten als vanuit de samenleving ruimte moet worden geboden aan een religieuze infrastructuur, waarbinnen jongeren een gezonde religieuze identiteit kunnen ontwikkelen. De overheid kan deze religieuze integratie echter niet bewerkstelligen, er wordt dan ook een beroep gedaan op de geestelijke bedienaren om zich te begeven buiten de grenzen van hun kerken en moskeeën en zich duidelijk uit te spreken over maatschappelijke kwesties.

Een panel van geestelijke bedienaren onderstreept het belang van het beheersen van de Nederlandse taal, een absolute voorwaarde voor integratie, alsook de bereidheid open te staan voor alle leden van de samenleving: zonder interactie kan er geen sprake zijn van integratie. Eenzijdige integratie is in strijd met de Nederlandse waarde van individuele vrijheid en is tot mislukken gedoemd, tweezijdige integratie is verrijkend voor de samenleving. Alle religies bieden aanknopingspunten voor een harmonieuze samenleving: respect voor anderen, barmhartigheid en gelijkwaardigheid zijn waarden uit de geschriften van alle tradities alsook voorwaarden voor een succesvolle integratie.

Op de tweede dag gaan de geestelijke bedienaren in gesprek met vertegenwoordigers van de lokale politiek, woningbouwcorporaties, onderwijs en gezondheidszorg. Tijdens deze ontmoetingen is er een levendige uitwisseling van informatie, vragen en ervaringen en wordt duidelijk dat religie een positieve impuls kan geven aan het samenleven op wijkniveau wanneer er voldoende contact en samenwerking is tussen de verschillende instanties en de geestelijke bedienaren.

In haar slotwoord onderstreept Madeleine van Toorenburg, lid Tweede Kamerfractie CDA, wat reeds door veel geestelijke bedienaren naar voren is gebracht: geestelijke bedienaren spelen een serieuze rol in het zichtbaar voorleven van verantwoordelijk burgerschap. Zij zegt toe als politicus steeds de positieve kracht die uitgaat van religie bij het bevorderen integratie te zullen benadrukken.