Radboud Universiteit Nijmegen
Genetische link tussen prostaatkanker en diabetes ontdekt
Een groot internationaal onderzoeksteam, waarvan enkele afdelingen van
het UMC St Radboud deel uitmaken, heeft een genetische link kunnen
leggen tussen prostaatkanker en diabetes. Zij ontdekten een kleine
variatie in een kandidaatgen voor diabetes type 2. De variant verhoogt
de kans op prostaatkanker en verlaagt de kans op diabetes. (Nature
Genetics on line, 1 juli).
Polygene
Vorig jaar startte met behulp van een grote Europese subsidie het
internationale onderzoeksproject Polygene, gecoördineerd door het
IJslandse bedrijf deCODE genetics. Doel was om via een omvangrijke
vergelijking van het genetische materiaal van vele duizenden personen
uit IJsland, Nederland, Spanje en de Verenigde Staten genetische
factoren te vinden, die verband houden met prostaatkanker of
borstkanker.
De afgelopen maanden kwamen er al resultaten van Polygene naar buiten,
onder andere de ontdekking van twee varianten van chromosoom 8, die
samenhangen met de kans op prostaatkanker. Nu wijden de onderzoekers
opnieuw een artikel aan het onderzoek. Zij rapporteren de vondst van
twee éénlettervariaties (SNP's) op chromosoom 17, die de kans op
prostaatkanker verhogen. Het gaat om een relatief kleine verhoging van
deze kans, maar omdat de beide varianten veel voorkomen, spelen ze
naar verwachting een rol bij meer dan een derde van alle gevallen van
prostaatkanker.
Richting
Eén van de twee nu beschreven SNP's bevindt zich op een kandidaatgen
(TCF2) voor diabetes type 2. Nader onderzoek bij meer dan 10.000
patiënten met diabetes type 2 en 23.000 controles toonde aan, dat
mensen met deze variant van het gen een verlaagde kans op diabetes
hebben. Dit verklaart gedeeltelijk het omgekeerde verband tussen
diabetes type 2 en prostaatkanker, dat wetenschappers al eerder
ontdekt hadden. Het is nog een raadsel welk mechanisme hierachter zit.
Kankerepidemioloog prof.dr. Bart Kiemeney, die het Nederlandse deel
van het onderzoek coördineert, is tevreden met de resultaten die
Polygene tot nu toe heeft opgeleverd. Toch verwacht hij niet, dat er
op korte termijn een diagnostische test komt, die inzicht geeft in het
individuele risico op bepaalde vormen van prostaatkanker. `De
resultaten geven richting aan onderzoek naar ziektemechanismen die
leiden tot prostaatkanker. Als we daar eenmaal meer van af weten,
zullen we in de toekomst de mannen kunnen identificeren, die een hoog
risico lopen op een agressieve vorm van prostaatkanker en die dus
regelmatig gescreend zouden moeten worden.'
Julius Gudmundsson, Patrick Sulem, Jon T. Bergthorsson, e.a. Two
variants on chromosome 17 confer prostate cancer risk, and the one in
TCF2 protects against type 2 diabetes. Nature Genetics online, July 1,
2007. www.nature.com/ng.
(persbericht UMC St Radboud)