Socialistische Partij

Raad van Europa kritiseert NAVO over geheime gevangenissen


02-07-2007 * De parlementaire assemblee van de Raad van Europa betreurt het dat de NAVO niet bereid is mee te werken aan het onderzoek naar geheime gevangenissen en gevangenentransporten. De assemblee roept de verdragsorganisatie op alsnog de afspraken uit 2001 bekend te maken over haar betrokkenheid bij deze CIA-operatie. De assemblee nam daarover een voorstel aan van de fractie van Verenigd Europees Links.

De assemblee, waarin alle Europese parlementen vertegenwoordigd zijn, sprak afgelopen week in Straatsburg langdurig over het geruchtmakende tweede rapport van rapporteur Dick Marty (Zwitserland) over de geheime gevangenissen en gevangenentransporten en ging akkoord met de conclusies en aanbevelingen. Die liegen er niet om. Als vaststaand feit wordt nu aangenomen dat er geheime gevangenissen waren, in ieder geval in Polen en Roemenië. Daar werden mensen die door de Amerikaanse geheime dienst CIA verdacht werden van betrokkenheid bij terrorisme ondervraagd en soms gemarteld. Vastgesteld is ook dat een en ander gebeurd is met medewerking van een aantal Europese landen, hoewel die dat tot nu toe volstrekt blijven ontkennen. Na aanname van het rapport dreigde de Roemeense delegatie niet langer deel te nemen aan het werk van de parlementaire assemblee. Ook vanuit de Poolse delegatie werd dreigende taal gesproken. Dat had echter geen invloed op de assemblee, die met grote meerderheid de conclusies en aanbevelingen van de rapporteur steunde.

Nieuw in het tweede rapport is de vaststelling dat ook de NAVO betrokken is geweest bij het stelsel van geheime gevangenissen en transporten. Nadat de Verenigde Staten in 2001 een beroep hadden gedaan op art. 5 van het NAVO-verdrag tot wederzijds ondersteuning, werd de NAVO volgens de rapporteur, 'een platform waar de Verenigde Staten de noodzakelijke toestemmingen en beschermingsmaatregelen kreeg om de geheime operaties in de 'oorlog tegen het terrorisme' te kunnen beginnen.'

Tot nu toe weigert de NAVO elke medewerking aan het onderzoek van de Raad van Europa. SP-senator Tiny Kox, fractievoorzitter van Verenigd Europees Links in de parlementaire assemblee, is blij met de ruime steun die zijn fractie vanuit alle andere fracties kreeg voor het voorstel de NAVO alsnog op te roepen mee te werken en geheime informatie bekend te maken. Steun was er ook voor het voorstel vanuit zijn fractie om regeringen en parlementen van NAVO-lidstaten dringend te verzoeken mee te werken aan opheldering van de geheime CIA-vluchten en het gebruik van geheime gevangenissen in Europa.

De assemblee sprak afgelopen week verder over onder meer de noodzaak van een internationaal moratorium op de doodstraf, de sociale dimensie van Europa, het bestrijden van antisemitisme en de stand van zaken bij het Internationaal Straftribunaal inzake voormalig Joegoslavië. Daarbij was hoofdaanklager Carla del Ponte aanwezig. Ook werd gesproken over de afgelopen eurotop, in aanwezigheid van de Oostenrijkse kanselier Gusenbauer en voorzitter Pöttering van het Europees Parlement.