Metamorfose in planvorming: het publiek als bron van creativiteit
02/07/2007 16:55
Stichting Maatschappij & Onderneming
Burgers zijn ontevreden met de politiek zoals die vandaag de dag wordt bedreven, en eisen ook steeds vaker dat ze zelf invloed krijgen op de voor hen bedoelde voorzieningen en diensten, direct of door het scheppen van de juiste kaders. Stichting Maatschappij en Onderneming heeft deze ontwikkeling vroegtijdig gesignaleerd en een aantal van haar projectactiviteiten op dit gebied vanuit deze zienswijze vormgegeven. 'Creatieve planvorming in stad en land. De menigte benut' geeft een schets van de veranderende samenleving, gevolgd door een beschrijving van enkele relevante SMO-projecten, waarbij plannen maken vanuit de collectieve intelligentie van direct betrokkenen centraal staat.
Wie het weet mag het zeggen...
Door burgers direct te betrekken, verandert de vorm en inhoud van het planproces. Verantwoorde planvorming start met een publiek debat dat in het teken staat van beleving en zingeving. In de tweede helft van 2006 heeft de provincie Frysl(aa)n op deze wijze een publieksdebat gehouden onder de naam 'Fryske Fiersichten', Friese Vergezichten. In plaats van een selectie deskundigen in te schakelen, werd voor Fryske Fiersichten iedereen uitgenodigd om zijn toekomstambities voor Frysl(aa)n kenbaar te maken en deze vervolgens te concretiseren in de vorm van projectvoorstellen. De provincie Frysl(aa)n heeft hiermee de toekomst van Frysl(aa)n in handen gelegd van alle Friezen in het bijzonder, en de samenleving als geheel. Het project was een groot succes.
...en doen!
Daarmee is niet gezegd dat de politiek een ideeënbus moet worden voor de ideeën of ideetjes van burgers. Wanneer bottom-up ideeën en voorstellen zijn verzameld, is de volgende stap het bijeenroepen van relevante stakeholders. Dit zijn ideebedenkers, projectindieners, experts, mogelijke uitvoerders (marktpartijen), kennisinstellingen en eventuele vermogensverschaffers. Gezamenlijk verdiepen zij de projectvoorstellen, waarbij de meest kansrijke voorstellen worden uitgewerkt een concreet businessplan. Vervolgens is het aan de direct betrokkenen om de voorstellen met de meeste potentie op te pakken vanuit een gezamenlijk gedragen visie.
Door direct een beroep te doen het publiek, wordt een waardevolle bron van creativiteit en vindingrijkheid aangeboord, onmisbaar bij het oplossen van complexe ruimtelijke opgaven. Dat vraagt van de overheid dat zij vooral in het begin van het planproces de teugels laat vieren. De durf en flexibiliteit die daarvoor nodig zijn, worden beloond met breed gedragen, creatieve ideeën en uitdagende initiatieven. Dit boek geeft een beschrijving van de methode die SMO hanteert voor creatieve planvorming en een weergave van enkele relevante projecten. Op zichzelf is het al lezenswaard om kennis te nemen van hetgeen zich in de provincie Frysl(aa)n, aan de Zuid-Hollandse kust, en op enkele andere plaatsen in ons land afspeelt. Maar voor ons land als geheel is het plannen maken vanuit de collectieve intelligentie van de burgers een nog spannender verhaal.
Links:
http://www.smo.nl