Ingezonden persbericht
Persbericht
3 juli 2007
Japan
Het Groninger Museum presenteert in het Starck paviljoen vanaf heden tot en met 20 januari 2008 de keremiek tentoonstelling Japan. Deze tentoonstelling is de zesde in het kader van de samenwerking tussen het Rijksmuseum Amsterdam, Gemeentemuseum Den Haag, Keramiekmuseum Princessehof en het Groninger Museum. Afwisselend, wordt jaarlijks, in een van deze musea een deel van de collecties getoond. Deze tentoonstelling toont bijzondere voorwerpen uit de Japanse porseleinverzameling van de Jan Menze van Diepen Stichting. (Fraeyelemaborg, Slochteren)
Weliswaar later dan China, kent ook Japan een traditie in het vervaardigen van porselein. De internationale handel begint rond 1600, gestimuleerd door de komst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie die zich op het eiland Deshima voor de kust van Nagasaki vestigt. China werd in die tijd geteisterd door burgeroorlogen waardoor de porseleinovens in Jingdezhen grotendeels verwoest waren. Om toch aan de grote vraag naar porselein te kunnen voldoen, zocht de VOC een gebied waar pottenbakkers in staat waren de kwaliteit van Chinees porselein te evenaren. Het oog viel op Japan, niet alleen vanwege de strategische ligging en de aanwezige, vaardige keramisten en porseleinschilders, maar ook omdat men over de belangrijke grondstoffen beschikte om porselein maken.
De productie voor de Japanse, binnenlandse markt liep parallel aan die voor de export naar het Westen en andere Aziatische landen. Vormen en versieringen werden aangepast aan de vraag en smaak van de diverse afzetmarkten. Zo bleek het onderglazuur blauw populair bij de Europeanen vanwege de exotische uitstraling. Hier kwam later het bontgekleurde Imari bij, dat naadloos paste bij de barokke Europese interieurs. Het drinken van koffie en thee raakte in de 17e eeuw in Europa in zwang, en daarmee de vraag naar kopjes en schotels, die weer resulteerde in een explosieve toename van de Japanse porseleinproductie. Naast deze grote groep voorwerpen die speciaal voor de Westerse markt werd gemaakt, zijn er talloze stukken in de tentoonstelling te bewonderen die bestemd waren voor de Japanse en inter-Aziatische handel.
De aanleiding voor deze tentoonstelling is de omvangrijke verzameling Japans porselein die Prof. Dr. Christiaan Jörg in 2003 voor een groot deel publiceerde in de overzichtscatalogus Fine & Curious: Japanese Export Porcelain in Dutch Collections.
Noot aan de redactie:
Tentoonstellingscoördinator: Caspar Martens
Vormgever tentoonstelling: Mark Wilson