Algemene Rekenkamer

ERRATUM Rapport bij de Nederlandse EU-lidstaatverklaring 2006

3-7-2007

In het persbericht dat rond 9.00 uur is verzonden is een deel van de tekst weggevallen in de tweede alinea. Hierbij ontvangt u de volledige versie.

De Algemene Rekenkamer publiceert vandaag het Rapport bij de Nederlandse EU-lidstaatverklaring 2006.

Algemene Rekenkamer overwegend positief over eerste EU-lidstaatverklaring

Verantwoording op niveau van eindbegunstigden is aandachtspunt.

De EU-lidstaatverklaring 2006, die de minister van Financiën op 16 mei jl. aanbood aan de Tweede Kamer, is op hoofdlijnen op deugdelijke wijze tot stand gekomen. De verklaring geeft ook een deugdelijke kwalificatie van de systemen en de financiële transacties tot het niveau van de instanties die de Europese subsidies verstrekken. Daarmee betekent de EU-lidstaatverklaring een belangrijke stap op weg naar verbetering van beheer van en verantwoording over de Europese geldstromen in Nederland. Dat is het oordeel van de Algemene Rekenkamer in haar Rapport bij de Nederlandse EU-lidstaatverklaring 2006, waarin zij waardering toont voor het initiatief van het kabinet om met een lidstaatverklaring te komen.

De Europese instellingen ontvangen door de verklaring aanvullende zekerheid dat het beheer van de Europese gelden - in dit geval van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) - in Nederland conform de Europese wetten en regels is verlopen. Bovendien verantwoordt het kabinet zich hiermee voor het eerst expliciet tegenover de Staten-Generaal over het beheer van EU-fondsen. Deze eerste lidstaatverklaring richt zich alleen nog op het GLB, omdat gekozen is voor een stapsgewijze invoering van de lidstaatverklaring.

Verantwoording voor een stapsgewijze invoering van de lidstaatverklaring
Op 16 mei 2007 heeft de minister van Financiën namens het kabinet de 'lidstaatverklaring' aan de Tweede Kamer aangeboden, waarin zij verantwoording aflegt over het beheer en de rechtmatige besteding van (een deel van de) EU-gelden in Nederland. Over 2006 omvat deze ruim ¤ 1,2 miljard aan uitgaven en ontvangsten in het kader van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid. In de komende jaren komen daar ook de structuurfondsen en de Nederlandse afdrachten aan de EU-begroting bij. De lidstaatverklaring is gericht aan de Europese Commissie en de Nederlandse Staten-Generaal. Het is één van de instrumenten die de Europese Commissie heeft voorgesteld om de verantwoording over Europees geld te verbeteren. Onderdeel van het systeem is dat de Algemene Rekenkamer jaarlijks de deugdelijkheid van de totstandkoming van de EU-lidstaatverklaring en de kwalificaties toetst. Met de opstelling van een lidstaatverklaring bevindt Nederland zich in de voorhoede van de ontwikkeling naar een betere financiële verantwoording waardoor EU-burgers te weten kunnen komen of hun geld op een juiste manier besteed wordt. Ook het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Zweden hebben dergelijke initiatieven kenbaar gemaakt.

Verantwoording tot op het niveau van ontvangers van EU-subsidies
De lidstaatverklaring - en de daar onderliggende deelverklaring van het Ministerie van LNV - gaat over de systemen van beheer en controle en over de rechtmatigheid van de bestedingen tot op het niveau van de ontvangers van EU-subsidies (eindbegunstigden), zoals boerenbedrijven. Daartoe worden inspecties gehouden. De planning en de rapportage daarvan zijn onvoldoende toegespitst op de lidstaatverklaring. De Algemene Rekenkamer beveelt aan het werk van de inspecties beter toe te snijden op de eisen die gesteld worden aan de lidstaatverklaring. Dit punt kan in de komende jaren ook spelen bij de subsidies uit de structuurfondsen.

Deelverklaring verdient accountantsgoedkeuring
De Algemene Rekenkamer beveelt het kabinet aan bij iedere ministeriële deelverklaring een accountantsverklaring af te laten geven, die de deelverklaring volledig afdekt. Daardoor wint de overkoepelende lidstaatverklaring aan belang en bruikbaarheid.

Informatievoorziening Staten-Generaal uitbreiden
De Europese Commissie wordt uitvoerig geïnformeerd over de uitvoering van het GLB in Nederland. Dit gebeurt onder meer door de verantwoordingen van de Nederlandse instanties die de Europese subsidies verstrekken, door rapporten van de accountantsdienst van het Ministerie van LNV en door controles die de Europese Commissie en de Europese Rekenkamer regelmatig uitvoeren. Daardoor beschikt de Europese Commissie over aanzienlijk meer informatie dan de Staten-Generaal. De Algemene Rekenkamer beveelt de ministers aan de Staten-Generaal op hoofdlijnen net zo goed te informeren als de Europese instellingen, zodat ook de Staten-Generaal hun controlerende taak kunnen uitoefenen. De Algemene Rekenkamer is namelijk van mening dat het informatie betreft die relevant kan zijn voor het oordeel van de Staten-Generaal over de wijze waarop de Nederlandse overheid de Europese middelen beheert.

Aandachtspunt voor de komende jaren: vereenvoudiging en uniformering Europese regelgeving
Om de ontwikkeling van de lidstaatverklaring in de toekomst verder te stimuleren, moedigt de Algemene Rekenkamer het kabinet aan door te gaan met het in EU-verband aandringen op het terugdringen van administratieve lasten, op vereenvoudiging van de Europese regelgeving en op het uniformeren van de eisen voor verantwoording en controle op Europees niveau. Daarom geeft de Algemene Rekenkamer het kabinet in overweging om in de toelichting bij de lidstaatverklaring ook eventuele ondoelmatigheden in de EU-regelgeving op te nemen.