Radboud Universiteit Nijmegen
Concreet aanknopingspunt chronisch vermoeidheidssyndroom
Radboudonderzoekers hebben een stof ontdekt waardoor muizen zich moe
voelen. Zonder deze lichaamseigen stof - tumor necrose factor, TNF -
lopen muizen maar liefst drie keer meer dan normale muizen. Het
onderzoek, gepubliceerd in het septembernummer van het European
Journal of Clinical Investigation, heeft waarschijnlijk ook
belangrijke consequenties voor mensen met het chronisch
vermoeidheidssyndroom.
Vermoeidheid is niet alleen een fysieke toestand, maar ook een
ervaring die in de hersenen tot stand komt. Naar een bemiddelde stof
tussen beide fenomenen is lang gezocht, zonder veel resultaat.
Onderzoekers van het UMC St Radboud hebben nu bij muizen vastgesteld
dat tumor necrose factor (TNF), een eiwit dat een rol speelt in
ontstekingsprocessen, zo'n bemiddelende stof moet zijn.
Knockout-muizen die geen TNF aanmaken, lopen drie keer meer dan
normale muizen.
Vermoeidheid blokkeren
Vervolgonderzoek staat inmiddels op stapel of wordt al uitgevoerd.
Samen met het VUmc in Amsterdam wordt onderzocht of genetische
verschillen in TNF inderdaad effect hebben op het gevoel van
vermoeidheid. Marathonlopers zijn echte doorbijters; hebben zij een
TNF-variant die beter beschermt tegen vermoeidheid dan de gemiddelde
man of vrouw?
De ontdekking biedt ook concrete aanknopingspunten voor onderzoek naar
het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Het is voorstelbaar dat TNF
- bijvoorbeeld door voortdurend (over)prikkeling van de hersenen -
bijdraagt aan de chronische vermoeidheid bij deze patiënten. Misschien
kan dat proces gedempt worden door TNF-blokkers zoals infliximab en
etanercept. Dergelijke ontstekingsremmers worden nu al gebruikt voor
reuma en de ziekte van Crohn, waardoor een eventueel gebruik voor CVS
relatief snel is in te voeren. 'Klinisch onderzoek moet uitwijzen of
onze hypothese klopt', zegt internist dr. Mihai Netea, eerste auteur
van het artikel. 'Dat onderzoek zijn we nu aan het organiseren.'
European Journal of Clinical Investigation (2007) 37, 737-741. M.G.
Netea, B.J. Kullberg, A.G. Vonk, I. Verschueren, L.A.B. Joosten,
J.W.M. van der Meer - Increased voluntary exercise in mice deficient
for tumour necrosis factor-a and lymphotoxin-a.
(Nieuwsbericht UMC St Radboud)