D66

Bijdrage Sophie in 't Veld aan debat Terrorisme

6 september 2007, 12:02

Sophia in 't Veld (ALDE). Voorzitter, de democratie, de burgerrechten en de rechtsstaat zijn me buitengewoon lief. Mijn leven ook en overigens dat van mijn mede-Europeanen ook. Maar zeggen dat er een uitruil is tussen deze twee is gevaarlijke onzin. Vijanden van de democratie moeten bestreden worden. Dat zijn dus terroristen, maar een bedreiging voor de democratie is ook excessieve overheidsmacht en het uitschakelen van de democratische controle. We horen steeds weer verklaringen van de Raad, en in mindere mate ook van de Commissie, over de grondrechten, de mensenrechten en de democratie. Maar die klinken een beetje hol, want we stellen vast dat er een snel groeiende overheidscontrole is op de burger. Elk intiem detail van ons privéleven is inmiddels bekend. Maar er is daartegenover steeds minder controle van de burger op die overheid.

De overheid en ook de Raad overigens weigeren verantwoording af te leggen. Ik zou bijvoorbeeld graag van de Raad willen weten hoe het zit met de zogeheten high level contact group die aan het onderhandelen is met de Amerikanen over de overdracht van onze privé-gegevens. Er wordt steeds gezegd dat dat verkennende gesprekken zijn, maar de Amerikanen schijnen te denken dat we al klaar zijn om een verdrag te tekenen. Hoe zit dat, Raad? Welk mandaat hebben de onderhandelaars? Waarover wordt onderhandeld? In Lissabon op 19 en 20 juli is hierover gesproken. Waarom worden de nationale parlementen en het Europees Parlement, de burgers van Europa, daar niet over ingelicht?

Een ander voorbeeld: de recente Amerikaanse wet, de Foreign Intelligence Surveillance Act. Graham Watson en ik hebben daar vragen over gesteld. Het is een wet die de Amerikanen in staat stelt om bijna al onze intra-Europese communicatie, telefoongesprekken en e-mails te controleren. Waarom zegt de Raad dat de Raad daar helemaal niets mee te maken heeft? Raad, heeft u dan geen verantwoordelijkheid in het beschermen van de privacy van Europese burgers?

Derde voorbeeld: PNR. We hebben het er al honderdduizend keer over gehad. De inkt op het verdrag is nog niet droog en het enige goede element dat er in zat, namelijk de toepassing van de Privacy Act op Europese burgers, wordt inmiddels door de Amerikanen weer teruggetrokken. Ik hoor van de Commissie dat er een Europese PNR ingevoerd gaat worden, maar hebben we al een evaluatie van de resultaten van het Amerikaanse PNR-programma? Ik ben heel blij dat de commissaris zegt dat er een evaluatie gaat komen, niet alleen maar van de implementatie maar ook van de resultaten van het terrorismebestrijdingsbeleid en van de impact op de grondrechten, want dat hadden we al heel lang nodig.

Interessant is dat er vaak als je kritiek hebt of kritische vragen stelt over het anti-terrorismebeleid, je te horen krijgt dat je anti-Amerikaans bent. Maar het zijn juist de Amerikanen die de kritische vragen stellen en die in de afgelopen maanden uitgebreide evaluaties hebben gedaan en uitgebreid vraagtekens stellen bij de effectiviteit van die maatregelen. Europa moet dus niet als een soort copycat slecht beleid van de Amerikanen overnemen. We moeten goed beleid hebben en in samenwerking met de Amerikanen kijken wat er nodig is en wat er niet nodig is.

---