Gemeente Schiedam
September
Piet Sanders ontwierp meer dan alleen woningen
12 september 2007
Wie achter het stadhuis de Ooievaarsteeg in wandelt, kan twee mooie
gevelstenen opvallen. In de zijmuur van café De Ooievaar zijn twee
terracotta afbeeldingen aangebracht met elk daarop niet Café de
Ooievaar met één van de terracotta gevelstenen. (foto: Jan van
Kampenhout, Gemeentearchief) wat je zou verwachten- ooievaars maar
pelikanen
Een verklarend bordje ontbreekt, maar de herkomst van de twee stenen
en wat geschiedenis verklaren ook de afbeelding. De pelikanen spreiden
beschermend hun vleugels uit over hun jongen, net zoals de leiders van
het weeshuis waar deze stenen de ingang sierden dat behoorden te doen.
In de middeleeuwen is het beeld ontstaan van de pelikaan als voorbeeld
van zorg, daar deze niet zou schuwen diens eigen kinderen met zijn
bloed te voeden. Nu is het niet meer zo bekend, maar eeuwenlang was de
symboliek van de offervaardige vogel net zo vanzelfsprekend als die
van de vredesduif.
Fotobijschrift: Eén van de gevelstenen die de sloop overleefden. De
tableaus werden in 1928 gemaakt door W.C. Brouwer. (Foto: J.F.H.
Roovers, Skopeo beeldnummer: 5248).
Het weeshuis in kwestie was het tweede gebouw van het voormalig
Hervormd Weeshuis aan de Lange Achterweg, oftewel het Tehuis voor
Weezen en Halfweezen. In 1927 ontworpen door Piet Sanders, de
architect waar het Gemeentearchief op de open dag van het
Gemeentearchief op zaterdag 6 oktober eer aan bewijst.
Het door Sanders ontworpen gedeelte werd in 1974 grotendeels gesloopt.
Helaas, want wie de fotos bekijkt ziet meteen dat de architect zich
van zijn beste kant heeft kunnen laten zien. In de opdracht aan
Sanders hadden de regenten gesteld eenige versiering zou echter wel
gewenscht zijn hetgeen niet aan dovemansoren was gericht. De
inrichting was helemaal afgestemd op de verschillende leeftijdsgroepen
voor jongens en meisjes. Elk vertrek was voorzien van herkenbare
symbolen, er waren prachtige glas-in-lood ramen en zelfs de
beëindigingen van de trapleuningen hadden symbolisch houtsnijwerk.
Schiedammers die nog herinneringen aan het tehuis hebben, worden van
harte uitgenodigd die met het Gemeentearchief te delen. Wellicht
kunnen we er in de tentoonstelling gebruik van maken! Ook alle andere
verhalen, fotos of ervaringen met of over Sanderswoningen zijn welkom.
Op die manier willen we Sanders invloed op (wonen in) de stad
verduidelijken. Veel van de woningen en gebouwen die zo kenmerkend
zijn in Schiedam, zijn immers ontwerpen van Piet Sanders. Bijvoorbeeld
de vele woningen van Woningbouwvereniging Volkshuisvesting in de
Gorzen. Denk aan de Rhoonsestraat, de Klaaswaalse-, Maasdamse- en
Nieuwe Maasdamsestraat of de Brielse-, Heenvlietse-, Voornse en
Geervlietsestraat, de Havendijk, de Abbenbroekstestraat en ga zo maar
door. Zonder Sanders zou de wijk er onvoorstelbaar anders uitzien!
Eén van de gevelstenen die de sloop overleefden. De tableaus werden in
1928 gemaakt door W.C. Brouwer. (Foto: J.F.H. Roovers, Skopeo
beeldnummer: 5248) Naast rijtjeshuizen ontwierp Sanders ook villas,
bedrijfs- en winkelpanden en velerlei andere gebouwen. Deze
diversiteit komt naar voren in de tentoonstelling en uw verhalen
kunnen daarbij helpen! Dus woont u in een huis van Sanders of heeft u
er in een gewoond, geleerd, of gewerkt? Neem even contact op met het
Gemeentearchief!
Het Gemeentearchief Schiedam is iedere werkdag geopend van 9 tot 17
uur en gevestigd op de derde verdieping van de nieuwbouw van het
Stadskantoor, Stadserf 1. E-mail: archief@schiedam.nl. Bezoek ook de
webstek archief.schiedam.nl en de tentoonstellingen in de Stadswinkel.
Fotobijschrift: Café de Ooievaar met één van de terracotta
gevelstenen. (foto: Jan van Kampenhout, Gemeentearchief)
Het Gemeentearchief bewaart informatie over Schiedam en Schiedammers
van 1286 tot gisteren en stelt deze gratis beschikbaar.