Gemeenten krijgen inzicht in hun prestaties
Het belang van De Staat dient het belang van de burger
De Staat van de gemeente is de naam van een onderzoek dat onder
Nederlandse gemeenten wordt uitgevoerd. In dit onderzoek draait het om
de burger. De vraag die centraal staat in het onderzoek luidt: hoe
tevreden is de burger over de gemeente waarin hij woont? Deze vraag
wordt beantwoord vanuit zes invalshoeken, ook wel burgerrollen
genoemd. De zes burgerrollen zijn, de burger als klant, kiezer,
onderdaan, partner, wijkbewoner en belasting betaler.
De Staat van de Gemeente, ook wel kortweg De Staat genoemd, meet de
tevredenheid van de burger aan de hand van een gerichte vragenlijst.
Uit die vragenlijst rolt een rapportcijfer voor elk van de zes
burgerrollen. Op die manier krijgt de gemeente een goed overzicht van
de staat waarin zij zich bevindt. Dan wordt ook duidelijk of de
gemeente op de betreffende zes terreinen goed of niet goed presteert.
De Staat werkt als het ware als een thermometer. Het geeft een
algemeen beeld van de gezondheid van de gemeente.
De uitkomsten kunnen aanleiding zijn om bepaalde dingen nader te
onderzoeken of om verbeteringen door te voeren.
In het onderzoek worden ook gemeenten met elkaar vergeleken. Op die
manier krijgen zij inzicht in het feit of hun gemeente qua oordeel van
de burger sterk afwijkt van andere gemeenten. Mocht dat het geval
zijn, dan kan die gemeente wellicht bij een andere gemeente gaan
kijken om te zien hoe die bepaalde zaken heeft aangepakt. Zo gaan er
van de Staat belangrijke leereffecten uit. En dat is nu precies waar
het om gaat. Cijfers zijn geen doel op zich, maar een middel om tot
betere prestaties van gemeenten te komen. Het belang van de Staat is
dus in principe het belang van de burger!
Honderd achtentwintig gemeenten
De Staat van de gemeente is inmiddels vijf keer afgenomen. In totaal
hebben tot nu toe 128 gemeenten deelgenomen. De gemeente Medemblik is
van plan om over twee jaar weer deel te nemen om zo opnieuw resultaten
te vergaren en de vergelijking met andere gemeenten aan te gaan.
De Staat is geen afreken instrument
De Staat van de Gemeente geeft een globaal beeld van het functioneren
van de gemeente. Dit levert interessante informatie op over
individuele gemeenten en vergelijkt de deelnemende gemeenten tevens
met elkaar. Het doel hiervan is uiteindelijk de prestaties van
gemeenten op een hoger niveau te brengen.
De overheid zet zich in voor iedereen in de samenleving. Op vele
vlakken wordt dienstverlening geleverd: aan loketten via het
verstrekken van informatie of documenten en op straat via bijvoorbeeld
het schoon en veilig houden van wijken. Daarbij gaat lang niet alles
goed en kan ook lang niet alles tegelijkertijd gerealiseerd worden. En
dus is er altijd ruimte om zaken te verbeteren.
Transparantie
Door aan de uitkomsten van de Staat rapportcijfers ontstaat een helder
overzicht van dingen die goed gaan en dingen die minder goed gaan en
dus beter kunnen. Dit noemen we met een moderne term transparantie. De
Staat zal ongetwijfeld aanleiding geven tot discussie. Anders zou het
ook weinig nut hebben. De bedoeling is wel dat de discussies een
constructief karakter krijgen. Het is gemakkelijk om een laag
rapportcijfer alleen aan te grijpen om kritiek te spuien. Belangrijker
is het om te kijken welke verbeteracties moeten worden genomen om
zaken te verbeteren.
Signaalfunctie
Het doel van de vergelijking is om gemeenten in staat te stellen van
elkaar te leren. De omstandigheden variëren van gemeente tot gemeente.
Dat de ene gemeente op een bepaald onderdeel beter scoort dan een de
andere kan hele specifieke gemeentelijke oorzaken hebben. De Staat
heeft in dat verband een belangrijke signaalfunctie. Het ondersteunt
het streven naar verbeteracties en zou als afrekeninginstrument een
niet-bedoelde functie krijgen.
De Enquête
Om te komen tot de resultaten is er gebruik gemaakt van het instrument
enquête. Via een steekproef uit de gemeentelijke basisadministratie
zijn 1200 mensen geselecteerd. Deze mensen zijn schriftelijk benaderd.
Ook zijn er 400 enquête formulieren via de centrale balies verspreid.
Voor de bedrijven en instellingen binnen onze gemeentegrens was er de
mogelijkheid om via internet te reageren ook zij zijn allen
aangeschreven.
Hoe scoort de gemeente Medemblik?
In het voorjaar 2007 is een deel van de inwoners van de gemeente
Medemblik benaderd om mee te werken aan de Staat van de Gemeente. De
resultaten van de uitgezette enquêtes zijn verwerkt en de diverse
onderdelen. Per onderdeel, de burgerrol, is een rapportcijfer
opgesteld.
In de onderstaande tabel worden de resultaten weergeven en
tegelijkertijd de resultaten van Medemblik vergeleken met die van
andere deelnemende gemeenten.
Overzicht resultaten gemeenten 25.000-50.000 inwoners
Gemeente
Burger als kiezer
Burger als klant
Burger als onderdaan
Burger als partner
Burger als wijkbewoner
Burger als belastingbetaler
Borger-Odoorn
5.7
6.7
6.1
7.4
6.4
7.0
Boxtel
5.4
6.6
5.8
7.9
6.3
6.3
Castricum
5.6
6.8.
6.2
5.6
6.7
7.4
Coevorden
5.4
6.8
6.0
7.2
6.5
6.7
Dalfsen
6.0
6.9
6.3
7.4
6.7
5.1
Heemskerk
5.6
6.4
6.1
5.6
6.7
6.9
Medemblik
5.7
6.6
5.3
7.1
6.4
5.4
Vught
5.1
6.6
6.0
6.9
6.5
6.7
Gemiddeld
5.6
6.7
6.0
6.9
6.5
6.4
Uit bovenstaande cijfers blijkt dat er geen grote uitschieters zijn.
Ditzelfde beeld zien we ook bij de onderdelen per rol.
De eerste conclusie is dat de gemeente Medemblik het ten opzichte van
collega gemeenten niet slecht doet. Belangrijk punt is dat het
onderzoek net na de fusie heeft plaatsgevonden. De insteek van het
college is hernieuwde deelname over twee jaar.
Het beeld wat u als inwoner heeft van de prestaties van de gemeente
Medemblik zal helderder zijn en gebaseerd op een ruimere ervaring met
het handelen van zowel de ambtelijke organisatie als het Bestuur.
Op de onderdelen waar de gemeente Medemblik onvoldoende scoort wordt
uiteraard gekeken naar de oorzaak en gaat gewerkt worden aan
verbetering. In het kader van de wil om transparant te handelen wordt
u op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen en hopen wij dat u in de
praktijk ook daadwerkelijk verbetering kunt constateren.
Het volledige rapport kunt u terugvinden op de website van de Staat
van de Gemeente: www.staatvandegemeente.nl.
Bent u geïnteresseerd in een vergelijking van de rapportcijfers van
alle tot op heden deelnemende gemeenten, dan kunt u die binnenkort
nalezen op de website: www.watdoetjegemeente.nl.
Gemeente Medemblik