Universiteit Twente

Fibromyalgietherapie brengt patiënten tijdelijk verlichting

Fibromyalgie-patiënten knappen tijdelijk op van thalassotherapie, oefentherapie en voorlichting. De behandelkosten worden echter niet gecompenseerd door besparingen op gezondheidszorg, huishoudelijke zorg en ziekteverzuim. Dat concludeert reumatoloog T.R. (Theo) Zijlstra, die op 13 september promoveert aan de Universiteit Twente.

Fibromyalgie is een ziektebeeld gekenmerkt door chronische spier- en gewrichtspijn in alle delen van het bewegingsapparaat, moeheid, een verstoord slaappatroon en een sombere stemming. Het komt bij circa 2% van de Nederlandse bevolking voor, 90% van de patiënten is vrouw. Fibromyalgie wordt wel tot de reumatische ziekten gerekend, maar berust niet op structurele afwijkingen aan het bewegingsapparaat. Er is eerder sprake van een verstoorde pijnsignalering, waarbij psychische factoren (stress, depressie en angst), biologische aanleg en omgevingsfactoren van belang zijn. Ondanks veel discussie over de vraag in hoeverre fibromyalgie een afzonderlijk ziektebeeld is, is wel duidelijk dat deze klachten een fors nadelig effect hebben op kwaliteit van leven. Ook leidt fibromyalgie voor de maatschappij tot forse kosten van gezondheidszorg en ziekteverzuim.

behandelprogramma

Omdat het effect van medicijnen bij fibromyalgie teleurstellend is, zoeken patiënten verlichting van andere behandelingen. Leden van de Nederlandse vereniging voor fibromyalgiepatiënten FES hadden goede ervaringen met thalassotherapie, een kuurbehandeling die populair is in landen rondom de Middellandse Zee. Zij vroegen de vakgroep Reumatologie van de Universiteit Twente om de effecten van thalassotherapie te onderzoeken. Met financiële steun van de FES en het Nationaal Reumafonds werd een onderzoek uitgevoerd, waarin 58 personen met fibromyalgie een behandelprogramma van 2 1/2 week volgden in een kuuroord op het Tunesische eiland Jerba. Het programma omvatte niet alleen thalassotherapie, maar ook conditietraining en voorlichting. De deelnemers werden een jaar lang gevolgd, waarbij gekeken is naar hun gezondheid en kwaliteit van leven. Een controlegroep van 76 patiënten die alleen hun gebruikelijke behandeling kregen werd op dezelfde manier gevolgd. Direct na de behandeling scoorden kuurpatiënten beter op diverse vragenlijsten over fibromyalgie-gerelateerde klachten en algemene gezondheid. Na 3 maanden waren er nog duidelijke verschillen met de controlegroep, na 6 maanden en een jaar niet meer.

Daarnaast is het effect van de kuurbehandeling op ziektegerelateerde kosten onderzocht. Dit is tot nu toe bij andere behandelingen van fibromyalgie niet of nauwelijks gedaan. De
kosten-effectiviteitsanalyse liet zien dat de tijdelijke verbetering van gezondheid niet gepaard ging met een afname van kosten van gezondheidszorg, huishoudelijke hulp en ziekteverzuim. Tegenover een tijdelijke verbetering van de kwaliteit van leven staat dus de prijs van de kuurbehandeling.

Zijlstra heeft ook gekeken naar het antidepressivum venlafaxine bij fibromyalgie. De in deze studie gebruikte vrij lage dosering bleek echter geen effectieve pijnvermindering te geven.

In het kuuronderzoek en de medicijnstudie is gebruik gemaakt van een Nederlandse vertaling van de Fibromyalgia Impact Questionnaire (FIQ). Deze van oorsprong Engelstalige vragenlijst wordt internationaal veel gebruikt bij onderzoek naar fibromyalgie. Door de resultaten van de FIQ uit beide onderzoeken te combineren en te vergelijken met andere gebruikte vragenlijsten toont Zijlstra aan dat de Nederlandse FIQ een valide vragenlijst is, d.w.z. geschikt voor gebruik in wetenschappelijk onderzoek.

Noot voor de pers:

Het proefschrift van T.R. Zijlstra is getiteld No pain, no gain. Measuring treatment effects in fibromyalgia.

Contactpersoon Universiteit Twente, drs. Berend Meijering, 053-489 4385, b.meijering@utwente.nl.

Top
Laatst gewijzigd op 19-09-2007 09:05:52 door Webmaster