Gemeente Lansingerland


Installatie burgemeester Van Vliet
Van Vliet met ambtsketen

Tijdens een buitengewone vergadering van de gemeenteraad op 18 september is Ewald van Vliet geïnstalleerd als burgemeester van Lansingerland.

Installatierede

`Lansingerland is een veelzijdige en dynamische gemeente'

18 september 2007

Meneer de voorzitter,

Geachte leden van de raad, geachte wethouders, medewerkers van de gemeente Lansingerland, geachte genodigden, vrienden en bekenden,

Het is vandaag Prinsjesdag, traditiegetrouw de dag waarop Koningin Beatrix in een verenigde vergadering van de Staten-Generaal een uiteenzetting geeft van het door de regering te voeren beleid voor het komende jaar en de dag waarop de rijksbegroting wordt ingediend. Om op zo'n bijzondere dag te worden geïnstalleerd als burgemeester van de prachtige gemeente Lansingerland is een voorrecht, waarvoor ik velen dankbaar ben. Deze dank uit ik uiteraard in de richting van Hare Majesteit de Koningin, haar Minister Ter Horst en haar Commissaris, de heer Franssen, maar zeer in het bijzonder ook aan de gemeenteraad van Lansingerland die middels een unanieme voordracht haar vertrouwen heeft uitgesproken. Ik kijk met veel plezier uit naar een constructieve en resultaatgerichte samenwerking met u allen in de komende jaren.

Bij het bekend worden van het nieuws dat ik de gemeente Westland zou gaan verlaten om burgemeester te worden van de gemeente Lansingerland werd meteen duidelijk dat de naamsbekendheid van deze fusiegemeente in de regio nog wel wat te wensen over laat. Diverse keren werd ik hartelijk gefeliciteerd met mijn benoeming in `Smallingerland', werd mij gevraagd waar in Friesland `dat plaatsje' lag en vroeg men mij of ik het niet erg vond de provincie te verlaten. U begrijpt, dat leverde smakelijke momenten op wanneer men doorkreeg dat het om Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk, Kruisweg en De Rotte ging. Nieuwsgierig geworden gingen velen vervolgens al Googlend op zoek naar de site van Lansingerland. Tijdens mijn afscheidsreceptie heb ik dat geweten. Breed grijnzend nam een delegatie van een bekende voetbalclub uit Westland een papier uit de binnenzak: `Zeg, je weet dat we het hier erg jammer vinden dat je weggaat, maar weet je zeker dat je wel écht welkom bent in Lansingerland?'. Aan de gezichtsuitdrukkingen kon ik duidelijk zien dat ze zich al verheugden op de `punchline'. Hij vouwde het papier open. "Kijk hier op de website van de gemeente Lansingerland staat onder het kopje nieuws `Installatie nieuwe burgemeester' en weet je welk bericht er direct onder staat?' (Een korte pauze) `Rampen vallen niet te plannen'. U begrijpt: Westlandse humor.

Ik kan u één ding verzekeren. In de grootste glastuinbouwgemeente Nederland weet bijna iedereen inmiddels dat de tweede glastuinbouwgemeente van Nederland, Lansingerland heet.

Uit vele gesprekken die ik de afgelopen maanden heb gevoerd is een beeld ontstaan over het recente fusieproces dat heeft geleid tot de vorming van de gemeente Lansingerland. Zelf afkomstig uit een gemeente, waarbij vijf gemeenten in 2004 zijn samengegaan tot één gemeente, herken ik veel van de aandachtspunten die zijn geuit. De eigenheid van de dorpskernen, het voorzieningenniveau en de veranderingen als gevolg van de grote woningbouwopgave vormen zaken waarbij verwachtingen en wensen uiteen kunnen lopen. Het is daarom van belang dat de raad en het college, ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid die het dualisme met zich meebrengt, collectief werken aan een gemeenschappelijke identiteit, een helder profiel waar de gemeente Lansingerland voor wil staan.

Lansingerland is een veelzijdige en dynamische gemeente. Die veelzijdigheid blijkt ook uit de bestuurlijke opgaven waar de gemeente zich voor gesteld ziet. De groei van ruim 48.000 inwoners nu naar ongeveer 75.000 inwoners in 2015 vraagt niet alleen om een veel zorg en aandacht bij het ontwikkelen van kwalitatief hoogwaardige en duurzame leefomgevingen, waar het plezierig wonen en recreëren is, maar ook om een adequaat voorzieningenniveau en een visie waarbij ook de maatschappelijke samenhang expliciet aandacht krijgt.

Tussen de gemeente Westland, waar ik tot vorige week wethouder mocht zijn, en de gemeente Lansingerland zijn veel parallellen. Het meest voor de hand liggend is de formele positie die we gezamenlijk als Greenport Westland-Oostland innemen in de landelijke stuurgroep Greenports Nederland. Lansingerland is de tweede glastuinbouwgemeente van Nederland en tezamen met Westland kan de komende jaren nadrukkelijk een extra impuls worden gegeven aan de ontwikkeling van niet alleen Greenport Westland-Oostland, maar tevens aan Greenports Nederland. Dat de verbanden vanuit het bedrijfsleven tussen Westland en Oostland al sterk zijn, bleek tijdens mijn afscheid opnieuw, toen ik wel tientallen keren hoorde: "Nou, bedankt voor wat je voor het Westland hebt gedaan en tot straks in Lansingerland'. Tijdens datzelfde afscheid bleek tevens dat ook ondernemers die niet direct gelieerd zijn aan de agribusiness sector in Lansingerland een ondernemende gemeente zien met groeipotentie. Dat wordt nog een extra onderstreept het feit dat Lansingerland meer hectares uitgeefbaar bedrijventerrein heeft, dan buurgemeente Rotterdam.

Een tweede parallel is de gemeentelijke herindeling. Ik noemde het al eerder. Een herindeling zonder slag of stoot bestaat niet. Was Westland het resultaat van de samenvoeging van vijf gemeenten, Lansingerland is ontstaan uit het samengaan van drie gemeenten, ieder met een eigen identiteit en historie, maar met een gezamenlijke toekomst. Ik dank mijn voorganger Bas Eenhoorn voor de wijze waarop hij de eerste bijna negen maanden van het bestaan van de gemeente invulling heeft gegeven aan zijn waarnemend burgemeesterschap. Samen met zijn wethouders, de gemeenteraad, ambtenaren en niet in de laatste plaats alle inwoners is een goede basis gelegd van waaruit de komende jaren verder gewerkt kan worden aan de ontwikkeling van een Parkstad, waarin ruimte is voor een eigen identiteit, gemeenschapszin en sociale cohesie geen loze begrippen zijn, maar betekenisvol worden ingevuld en duurzaamheid geen modekreet, maar een daadwerkelijk uitgangspunt is. Een gemeentelijke herindeling is echter geen proces dat na negen maanden is voltooid. Zowel maatschappelijk als binnen de bestuurlijke en ambtelijke organisatie vereist het de komende jaren nog veel veranderingsbereidheid, doorzettingsvermogen en een positieve grondhouding.

Een derde parallel is het opereren binnen een stadsregio. Binnen de Zuidvleugel van de Randstad neemt Lansingerland een bijzondere positie in. De balans tussen een forse woningbouwopgave en het behoud en ontwikkeling van kernkwaliteiten, waaronder ruimte voor natuur- en recreatiegebieden, vragen om een heldere visie die in de regio met kracht kan worden uitgedragen. Soms moet een verantwoord evenwicht tussen belangen in de regio en belangen van de inwoners van Lansingerland nadrukkelijk worden bewaakt, zoals bij de ontwikkeling van Rotterdam Airport. Een regionale samenwerking gericht op een gemeenschappelijke ontwikkelingsrichting is van essentieel belang voor het goed functioneren van de gehele regio. Daarbij past een naar buiten gerichte, constructieve opstelling, maar tevens het duidelijk markeren van eigen doelstellingen en belangen. Het is wellicht een cliché, maar daarom niet minder waar. Ook in gemeenteland geldt: beter een goede buur, dan een verre vriend. Ik kom dan ook binnenkort graag bij de burgemeesters van de buurgemeenten langs om kennis te maken.

Een vierde gemeenschappelijke opgave betreft het bouwen van ongeveer 10.000 woningen, echter met dit verschil, dat het tempo waarin deze woningen worden gerealiseerd hier aanmerkelijk hoger ligt. Tienduizend woningen betekent niet alleen een forse transformatie van het landschap, maar tevens een snelle verandering van sociale structuren met bijbehorende voorzieningen, waarbij ik nadrukkelijk niet alléén doel op materiële aspecten. Ook de infrastructuur, zowel op het gebied van openbaar vervoer, als op het gebied van fiets- en autoverkeer, vormt bij deze ontwikkeling een belangrijk aandachtsveld.

Er zijn ook andere overeenkomsten, die in ieder geval voor mij verrassend waren. Zoals u wellicht weet, woon ik momenteel in Wateringen, één van de elf Westlandse dorpskernen, gelegen tegen de rand van Den Haag. Door de historische werkgroep Wateringen - Kwintsheul werd ik er op gewezen dat ik inmiddels de derde ben die vanuit Wateringen burgemeester wordt in Lansingerland. `Hoe kan dat nu?,'zie ik de heer Eenhoorn denken `Ik was toch echt de eerste.' Maar ik ben zo vrij geweest om ook de rechtsvoorgangers er bij te betrekken of beter één van de rechtsvoorgangers, want zo wil het toeval.

Op 28 december 1953 valt te lezen in de notulen van de gemeenteraad van Wateringen dat de heer Hendrix, toenmalig gemeentesecretaris, burgemeester werd van Berkel en Rodenrijs. Een straatnaam herinnert nog aan zijn burgemeesterschap. Van recenter datum, namelijk van 1989 tot 1997 was Edo Hofland burgemeester van eveneens Berkel en Rodenrijs. Hij was daarvoor CDA-raadslid in Wateringen. Momenteel is hij ambassadeur te Bern in Zwisterland, waar hij in 2008 opgevolgd zal worden door Frans Weisglas.

Overigens ontving ik van deze historische werkgroep ook kaartmateriaal uit 1866-1867, waaruit bleek dat in het gebied, wat nu Lansingerland is, destijds 3800 inwoners woonden, verdeeld over het destijds 2166 bunders groot zijnde Bleiswijk met 1400 inwoners, het 1967 bunders groot zijnde Berkel en Rodenrijs met eveneens 1400 inwoners en het 1535 bunders tellende Bergschenhoek met een inwonertal van 1000. Op de legenda van de kaart stond naast de schaal ook de maat voor `een half uur gaans' aangegeven. Ik garandeer u, dat was nog eens iets anders dan in de file staan op weg naar Lansingerland... Dergelijke getallen van anderhalve eeuw geleden plaatsen de huidige omvang en groei aardig in een historisch perspectief. De ontwikkeling van Lansingerland is snel gegaan en gaat ook de komende decennia snel voort. Dat wij we met elkaar dat in goede banen mogen leiden is iets waar we niet alleen dankbaar voor mogen zijn, maar is tevens iets dat vraagt om grote zorgvuldigheid. Onze beslissingen zullen de kaart, ook de sociale kaart, van de toekomst bepalen. Daarbij past dienstbaarheid en het besef te opereren vanuit een historisch perspectief, gericht op het mede vormgeven van de toekomst.

Naast al deze overeenkomsten die ik u noemde, zijn er natuurlijk ook talloze zaken die anders zijn dan de gemeente waar ik vandaan kom. Opvallend is de hoeveelheid natuur- en recreatiegebied. Het is iets om zuinig op te zijn, omdat elders lessen geleerd zijn wat er gebeurt als economische groei langzaam maar zeker ten koste gaat van ruimtelijke kwaliteit. Het vinden en bewaken van de juiste balans is iets dat voor de leefbaarheid van Lansingerland op lange termijn van grote waarde en betekenis is. En dit is slechts één aspect van de vele die de komende jaren de aandacht zullen vragen van de gemeenteraad en het college van B&W.

Voorzitter, dames en heren, het ambt van burgemeester is de laatste jaren tenminste zo veranderd als de omgeving. Natuurlijk heeft een burgemeester tot taak een sfeer te scheppen waarin de gemeenteraad duidelijke kaders kan stellen en de resultaten van het college kan controleren en wegen. Daarbij dient aan die kaders een toekomstgerichte visie ten grondslag te liggen, waarbij niet primair aan de orde is of die visie deel uitmaakt van de coalitie of de oppositie, maar, naar ik hoop, het collectieve belang van Lansingerland leidend is. Van een burgemeester mag worden verwacht dat deze onafhankelijk en onpartijdig is, wat overigens niet betekent dat een burgemeester `kleurloos' moet zijn. Belangen moeten zorgvuldig, evenwichtig, maar wel slagvaardig worden gewogen. Daartoe dient het debat in deze raad. Binnen het college van B&W zal de uitvoering van beleid centraal staan, waarbij overigens niet is gezegd dat de kaderstellende rol van de raad eenrichtingverkeer betekent. Integendeel. Juist door een intensieve en constructieve samenwerking wordt meer bereikt voor Lansingerland en haar inwoners. In mij zult u dan ook een burgmeester vinden die meer hecht aan het `harmoniemodel', dan aan het `conflictmodel'. Hoewel de tijdgeest soms anders doet vermoeden, is oer-Hollands polderen zo slecht nog niet. Dit moet echter niet verward worden met het laten liggen van problemen of het eindeloos doordebatteren en geen beslissingen (durven) nemen. Daarvan ben ik beslist geen voorstander. Besturen is: visie hebben, belangen afwegen en besluiten durven nemen, maar ook deze durven te herzien als omstandigheden zich wijzigen.

Meneer de voorzitter, ik dank u voor de plezierige verwelkoming hier in Lansingerland, ik dank de plaatsvervangend griffier voor de wijze waarop deze buitengewone raadsvergadering is georganiseerd. Ik kijk uit naar onze samenwerking, hetgeen uiteraard ook geldt voor de samenwerking met de gemeentesecretaris en alle ambtenaren. Ik dank loco-burgemeester Van Vliet voor zijn hartelijke woorden. Ik ben benieuwd hoeveel verwarring wij kunnen stichten met twee Van Vlieten in het college. Ik dank de raad voor de ludieke wijze waarop zij een presentatie van Lansingerland hebben verzorgd. De komende jaren reken ik op uw steun, advies en waar nodig verbetersuggesties. Open communicatie is wat mij betreft daarbij de sleutel tot succes. En dan waar het uiteindelijk allemaal om draait: de inwoners van Lansingerland. Er is een breed kennismakingsprogramma opgesteld, zodat ik snel kennis kan maken met inwoners, verengingen en bedrijven. Ik begin daar met veel enthousiasme aan en hoop dan ook dat u mij wilt helpen snel wegwijs te worden in deze mooie gemeente. Ik dank u voor uw belangstelling en aandacht en nu is het tijd om aan de slag te gaan!