Accijnsverhogingen alcohol gemiste kans

18/09/2007 16:19



Stichting Alcoholpreventie



STAP verwacht geen enkel effect van accijnsverhoging

Vandaag heeft het kabinet de lang verwachte accijnsverhogingen op alcohol en tabak bekend gemaakt in de Miljoenennota. De voorgestelde verhogingen zijn volgens STIVORO (Stichting Volksgezondheid en Roken) en STAP (Stichting Alcoholpreventie) een gemiste kans. Dit laten zij weten in een gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer. De verhogingen zijn te gering om bij te dragen aan het kabinetsbeleid dat als doel heeft drinken en roken bij jongeren terug te dringen. De accijnsverhogingen leveren het kabinet 300 miljoen euro op.

De accijnsverhoging op bier is minimaal
De nu voorgestelde accijnsverhoging is 2,7 eurocent per flesje bier (van 9 naar 12 cent). Een flesje bier in de supermarkt kost nu gemiddeld 41 eurocent. Dit zal stijgen naar 44 eurocent. De prijs van een krat bier van 24 flesjes gaat hierdoor met 65 cent omhoog. Deze accijnsverhoging, die pas per 1 januari 2009 in zal gaan, is dermate minimaal dat de prijsstijging niet 'voelbaar' zal zijn. Naar alle waarschijnlijkheid zal dit accijnsbeleid niet leiden tot een verminderde alcoholconsumptie. Ook de voorgestelde accijnsverhoging van 25 eurocent op een pakje sigaretten en 31 cent op een pakje shag heeft volgens STIVORO niet het gewenste preventieve effect op rookgedrag.

Accijnsverhoging effectief instrument
Talloze wetenschappelijke onderzoeken hebben aangetoond dat een substantieel hogere prijs van alcohol leidt tot een lagere consumptie en tot beperking van de alcoholgerelateerde schade (1, 2). Een lagere prijs leidt tot een hogere consumptie. Dat de prijs van alcohol ertoe doet, bleek recentelijk nog uit het effect van een accijnsverlaging op het alcoholgebruik in Finland. Een accijnsverlaging van gemiddeld 33% op bier, wijn en sterke drank leidde direct tot een toename van het aantal alcoholdoden met 8 per week (3). In Duitsland leidde een accijnsverhoging van 80 eurocent op zoete mixdranken in 2004 onder 12-17 jarigen tot een afname van de premix-consumptie van 12% (4). In reactie op de dalende verkoopcijfers heeft Bacardi in Duitsland onlangs zelfs de breezer uit de supermarkt gehaald.

Geen accijnsverhoging op wijn en sterke drank
De accijns op wijn en sterke drank gaat niet omhoog. In 2003 werd de accijns op alle gedistilleerde dranken (inclusief premixen) verhoogd. Dit leidde tot een sterke daling in de verkoop (5). Op verzoek van de Tweede Kamer is de accijnsverhoging in 2006 daarom weer teruggedraaid. In de nieuwe kabinetsplannen wordt de accijns op sterke drank ongemoeid gelaten. Daarmee laat het kabinet de prijs van de bij jongeren populaire premixen en goedkope likeuren eveneens ongemoeid. Een accijnsverhoging zal met name een sterk effect hebben op jongeren, die doorgaans minder geld te besteden hebben.

STAP: Accijnsmaatregel is zeer teleurstellend
Wim van Dalen, directeur STAP: "Nationaal en internationaal zijn alle deskundigen het erover eens dat een effectief accijnsbeleid de motor is van een succesvol landelijk en lokaal alcoholbeleid. Het is niet uit te leggen dat het kabinet het belangrijkste en qua uitvoering meest eenvoudige en doelgerichte instrument om alcoholgebruik onder jongeren aan te pakken niet benut. Daarmee laat het kabinet ook veel gemeenten in de steek die hun uiterste best doen om met de beperktere middelen waarover ze beschikken, het alcoholprobleem onder jongeren aan te pakken. Zonder de steun van een krachtig landelijk beleid blijft het ploeteren voor gemeenten. Dit accijnsvoorstel dient alleen de schatkist, niet de volksgezondheid".

Bronnen:

1. Anderson, P., & Baumberg, B. (2006). Alcohol in Europe: A public health perspective. A report for the European Commission.
2. Cnossen, S. (November, 2006). CPB discussion paper: Alcohol Taxation and Regulation in the European Union.
3. Koski, A., Sirén, R., Vuori, E., & Poikolainen, K. (2007). Alcohol tax cuts and increase in alcohol-positive sudden deaths-a time-series intervention analysis. Addiction, 102, 362-368.
4. Entwicklung des Alkoholkonsums bei Jugendlichen; unter besonderer Berücksichtigung des Konsumgewohnheiten von Alkopops; eine Befragung der Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung, Köln, Mai 2005.
5. Kerncijfers Commissie Gedistilleerd, 2006.





http://www.stap.nl