Persberichten
Maastricht Culturele Hoofdstad van Europa - waarom, hoe en met wie
Gezamelijk persbericht Gemeente Maastricht en Provincie Limburg
In het bestuursakkoord opgesteld door het nieuwe college in 2006,
heeft Maastricht uitgesproken zich kandidaat te willen stellen voor de
titel Culturele Hoofdstad van Europa in het jaar 2018. Dat is het jaar
dat Nederland aan de beurt is om een kandidaat te leveren.
Waarom? Vanuit een economisch perspectief. Uit vele onderzoeken is
gebleken dat cultuur een belangrijke vestigingsfactor is in een
veranderende samenleving. Een samenleving waarbij de traditionele
industriële economieën langzaam maar zeker veranderen in
kennisintensieve en innovatieve economieën. Om die te laten floreren
zijn medewerkers nodig die bepaalde eisen stellen aan hun
leefomgeving. Een van die eisen is een inspirerend en bloeiend
cultureel klimaat. De veronderstelling is dat de weg naar Culturele
Hoofdstad toe en het jaar zelf daar een bijdrage aan kunnen leveren.
Een andere reden is de positieve invloed die de creatieve industrie
zelf kan hebben op de vitaliteit van de samenleving. Een omgeving waar
veel creativiteit te vinden is; meestal tolerant en ontvankelijk voor
invloeden van buitenaf. In Maastricht is zon klimaat welkom. Omdat de
stad op dit moment kampt met een te grote werkloosheid, een te laag
gemiddeld opleidingsniveau en te hoge graad van vergrijzing om de
vitaliteit op de lange termijn te garanderen.
Ten derde is het zo dat de culturele/creatieve industrie in zijn
algemeenheid een groeisector is. In een vruchtbaar cultureel klimaat
kan die goed tot wasdom komen en zo een bijdrage leveren aan de
economische weerbaarheid van de stad.
Hoe? Maastricht heeft zich voorgenomen om tot eind 2008 de tijd te
nemen om te onderzoeken of de ambitie ook werkelijk haalbaar is.
Daartoe moet op verschillende vragen een antwoord komen. Zoals
bijvoorbeeld: wat zijn succes- en faalfactoren in zon proces? En het
programma dat de culturele hoofdstad presenteert moet aan inhoudelijke
voorwaarden voldoen. Het moet blijk geven van een cultureel
burgerschap en zich rekenschap geven van de Europese dimensie van de
eigen omgeving. Is Maastricht ertoe in staat om dat te genereren? Hoe
staat het met de culturele infrastructuur? Wat moet daaraan verbeterd
worden? En zijn we daartoe in staat? Om welk cultureel handschrift
draait het hier in de (Eu)regio. Hoe staat het met potentiële
partners? Weet Maastricht die te inspireren? Zijn we in staat deze kar
te trekken? Hoe ziet de concurrentie in Nederland eruit? Kunnen we
daar tegenop boksen? Het is maar een greep uit de vragen die opdoemen.
Zoals al gezegd heeft Maastricht zich voorgenomen om eind 2008 een
antwoord te geven op de vraag Gaan we ervoor? Daarom wordt onderzoek
gedaan naar het antwoord op bovengenoemde vragen. Er wordt intensief
gecommuniceerd met de (Eu)regionale omgeving om af te tasten en uit te
vinden hoe ons culturele landschap eruit ziet, wat er eventueel mist
en waar het toe uit kan groeien. In dit licht is vermeldenswaardig dat
de MHHAL Steden in een vergadering van de gezamenlijke gemeenteraden
hun steun hebben uitgesproken voor de ambitie Maastricht voor te
dragen als kandidaat voor Culturele Hoofdstad. Samenwerking met de
regio en andere steden is onontbeerlijk en in de loop van het komende
jaar zal duidelijk worden welke vorm deze moet krijgen. Er wordt
bovendien een lobbytraject opgezet om partners te vinden.
Er is een plan van aanpak opgesteld dat systematisch al deze kwesties
afwerkt zodat er in 2008 ook werkelijk een knoop doorgehakt kan
worden. Er is een kleine projectgroep opgezet waarin zowel medewerkers
van de gemeente Maastricht als van de Provincie zitting hebben.
Met wie? Om te beginnen moet gezegd worden dat Maastricht heel blij is
in de Provincie Limburg een partner gevonden te hebben die de stad
graag zou hebben als Culturele Hoofdstad binnen haar provinciegrenzen.
Het kan niet teveel benadrukt worden hoe belangrijk deze steun is.
Want natuurlijk kan de stad het niet alleen. De opdracht van de
Europese Unie aan de Culturele hoofdstad is nadrukkelijk dat er een
samenhang met de omgeving moet zijn en dat de culturele burger
centraal staat.
Samen met de gemeente Maastricht heeft de Provincie Limburg de ambitie
om een culturele sprong te maken van waaruit Maastricht samen met
Limburg en de Euregionale partners een gooi doet naar de titel
culturele hoofdstad van Europa 2018. De Provincie Limburg steunt deze
ambitie van Maastricht, omdat:
* De Euregionale ligging van onze Provincie en Maastricht in het
bijzonder een dergelijke titel rechtvaardigt. Omdat in Maastricht
en de regio de fundamentele basis voor cultuur aanwezig is, die nu
(met prioriteit!) verder ontwikkeld zal worden; dit een uitgelezen
kans is om Maastricht en de Provincie Limburg in 2018 binnen
Europa te profileren als een Europese grensoverstijgende regio met
een bloeiend cultureel klimaat en een aantrekkelijk
vestigingsklimaat.
* In eerste aanleg is er een goede basis aanwezig in Maastricht en
de Euregio. Een verdere ontwikkeling van de cultuur (met onder
meer een link naar creatieve industrie en vestigingsklimaat) en
samenwerking met Euregionale partners is echter noodzakelijk.
Daarom zijn wij van mening dat niet alleen de verkiezing tot
culturele hoofdstad in 2018 een kans is voor de regio, maar de
groei naar 2018 een fantastische kans biedt voor de structurele
ontwikkeling van cultuur en Euregionale samenwerking in Maastricht
en deze regio.
* Een versterking van het huidige culturele aanbod is noodzakelijk.
Om de innovatieve en creatieve cultuur naar een hoger niveau te
tillen is het van belang dat keuzes worden gemaakt waar het gaat
om fysieke culturele infrastructuur en culturele programmering.
Gezamenlijk zullen wij bekijken hoe de heroriëntatie van de
fysieke spreiding in de stad èn de culturele programmering vorm
zal krijgen. Om de culturele programmering nadrukkelijk op de
Nederlandse en Europese kaart te zetten, willen wij, de Provincie
Limburg en de gemeente Maastricht, Maastricht in samenspraak met
het Rijk als één van de acht producerende brandhaarden benoemen.
Het is belangrijk dat er ruimte is voor alle culturele elementen die
Maastricht rijk is. Dat wil zeggen: de professionele instellingen
zoals het theater, het kunstvakonderwijs, Opera Zuid, het LSO etc,
maar ook voor de jongerencultuur en de amateurkunsten. Zonder deze
twee laatste elementen is er geen sprake van een volwaardig cultureel
klimaat en ontbreekt de basis voor de professionele kunsten.
Om het belang van de Cultuursprong regio Maastricht te onderstrepen is
dit onderwerp opgenomen in het programma Investeren in Mensen binnen
het Sociale Domein van het provinciale coalitieakkoord. Dit laat
onverlet dat een integrale benadering vanuit het fysieke en het
economische domein hierbinnen niet kan en mag ontbreken.
24-9-2007 12:10
Provincie Limburg