verkeersproblemen zijn op regionale schaal op te lossen Lokale verkeersproblemen zijn op regionale schaal op te lossen 26 sep 2007

Onderdeel: Wageningen UR
Nummer: P066

De verkeersproblematiek in kleine kernen wordt vaak op een te laag schaalniveau opgelost. Gemeenten en provincies vinden daardoor niet de optimale oplossing voor de bestrijding van overlast en het verhogen van de veiligheid, bereikbaarheid en landschapskwaliteit. Dat concluderen onderzoekers van Wageningen Universiteit en Researchcentrum (Wageningen UR) op grond van de casus Erp in Brabant.

In Erp wordt al decennia lang gesproken over oplossingen voor de verkeersoverlast in het dorp. In 2004 heeft de gemeenteraad van Veghel â waartoe Erp behoort - besloten tot de aanleg van een rondweg. Een deel van de bevolking denkt dat hiermee de problematiek alleen maar erger wordt en dat dit niet de oplossingsrichting is waarin gezocht moet worden. Zij vroegen de Wetenschapswinkel van de Wageningen UR dit te onderzoeken. Daartoe bestudeerden de onderzoekers van Wageningen UR de mogelijkheden voor het âopwaarderenâ van de regionale wegenstructuur, in combinatie met het creëren van een verblijfsgebied (gebied met alleen bestemmingsverkeer). De conclusie van het onderzoek is dat deze combinatie van maatregelen tot betere resultaten leidt dan de aanleg van een rondweg.

Op basis van de casus Erp hebben de onderzoekers aanbevelingen geformuleerd die gemeenten en provincies kunnen helpen om lokale verkeersproblematiek op regionale schaal te bezien. Enkele aanbevelingen zijn: Maak eerst een schets van de belangrijkste ruimtelijke ontwikkelingen in het hele verblijfsgebied en in een schil daarbuiten. Onderzoek de motivaties van mensen om door het verblijfsgebied te rijden. Gebruik vanaf het begin participatieve methoden om bewoners serieus te nemen en gebruik te maken van hun kennis. Onderzoek alternatieve verkeersopties, zoals groepsvervoer, fietssnelwegen en lightrail. De voorgestelde werkwijze kan leiden tot het verminderen van weerstanden onder de bevolking en zorgen voor oplossingen die beter aansluiten bij de geformuleerde beleidsdoelstellingen.

Werkwijze
De onderzoekers formuleerden op basis van provinciaal en gemeentelijk beleid en wensen van betrokkenen een aantal uitgangspunten waaraan oplossingen voor de verkeersproblematiek moeten voldoen. Deze zijn: veiligheid, vermindering overlast, bereikbaarheid, in stand houding van natuur en landschap. De verschillende oplossingsrichtingen die leven onder de direct betrokkenen zijn getoetst aan deze uitgangspunten. De meeste van deze oplossingsrichtingen blijken daar maar zeer gedeeltelijk aan te voldoen. De onderzoekers concluderen dat veel van de voorgestelde oplossingen een meer of minder grote verkeersaanzuigende werking hebben. Daarmee druisen ze in tegen het streven om Erp en haar buitengebied verkeersluwer en veiliger te maken.

Om uit deze impasse te komen benaderde het team de problematiek in dit onderzoek met het zgn. Ruitconcept. Dit wil zeggen dat het verkeer zo veel mogelijk buiten het zogenaamde verblijfsgebied en dus over de omringende wegen â de ruit - moet worden afgewikkeld; immers alleen zó kan het verblijfsgebied daadwerkelijk verkeersluw worden. Wanneer de problematiek op deze manier bekeken wordt, blijkt de overlast te bestaan uit twee los van elkaar staande verkeersstromen: sluipverkeer dat dóór het verblijfsgebied rijdt en verkeer van binnen het verblijfsgebied (voornamelijk vrachtverkeer). Deze twee verkeersstromen staan niet alleen los van elkaar, ze verschillen ook in niveau: regionaal versus lokaal. Oplossingen kunnen ook op deze niveaus gevonden worden: verkeer van buiten het verblijfsgebied kan worden afgewikkeld op de omliggende wegen, terwijl het verkeer van binnen het verblijfsgebied (met name van en naar het industrieterrein) waarschijnlijk het beste via een insteekweg weggeleid kan worden.