Stichting Wakker Dier

Weidetelling 2007: weer minder koeien in de wei (27 september 2007)
Uit de jaarlijkse indicatieve weidetelling van Stichting Wakker Dier blijkt het aantal koeien in de wei dit jaar opnieuw afgenomen. In de meer dan zes-duizend weilanden die Wakker Dier bekeek, daalde het aantal weilanden waar koeien in stonden met 5% tot een nieuw dieptepunt. In 2006 was al een dieptepunt bereikt met een afname van 14%. In 1 op de 8 weilanden staan nu nog koeien. De afname is opmerkelijk, omdat dit jaar een doorbraak leek te zijn bereikt met de introductie van melk met weidegarantie in alle vrijwel supermarkten. Alleen weidemelk lijkt echter onvoldoende om een verdere leegloop uit de weilanden te voorkomen. Wakker Dier vraagt vandaag in een brandbrief aan Campina en Friesche Vlag om weidekaas. Meer dan de helft van de melkkoeien wordt voor de productie van kaas gehouden. Als dat allemaal stalkaas wordt, zullen er nog veel koeien achter staldeuren verdwijnen. Schaalvergroting en industrialisering in de melkveesector is in volle gang. Door een hogere melkproductie per koe en de snelle opkomst van de melkrobot dreigt de koe uit het typische Hollandse landschap te verdwijnen.

Door koeien in de stal te houden besparen boeren tijd en geld en kunnen ze meer koeien houden. De politiek grijpt niet in waardoor steeds meer koeien definitief achter staldeuren verdwijnen. Landbouworganisatie LTO gaf eerder aan dat zonder ingrijpen in de toekomst 8 van de 10 koeien het hele jaar in stallen zouden worden opgesloten. Op dit moment staat circa 20% jaarrond in de stal maar dit wordt snel meer. Naast het feit dat koeien beter af zijn in de wei dan op stal, is weidemelk ook gezonder. Zij bevat meer Omega3 vetzuren. Voor biologische zuivel geldt al een weideverplichting en ook Cono-kaasmakers en Rouveen kaasspecialiteiten voeren een actief weidebeleid. Begin dit jaar namen de multinationals Friesche Vlag en Campina maatregelen om weidegang actief te stimuleren. Beiden introduceerden weidemelk, weideyoghurt en weidevla, maar stelden geen weide-eisen aan de melk die gebruikt wordt voor kaasproductie.

Wakker Dier voert al sinds 2001 intensief een koe-in-de-weicampagne. Met de jaarlijkse koeiendansparade in de lente, weilandentellingen en diverse andere acties heeft Wakker Dier de weidegang van koeien tot onderwerp van gesprek gemaakt. Oud-landbouwminister Veerman gaf eerder al aan dat hij over geen enkel onderwerp zoveel e-mail van verontruste burgers kreeg.

Sinds 2004 voert Wakker Dier jaarlijks een weidetelling uit. Langs vaststaande routes wordt in alle provincies gekeken of er dieren in de weilanden staan. Dit jaar stond 68% van de meer dan 6.000 onderzochte weilanden leeg. In 12% van de weilanden stonden koeien. In de overige weilanden (20%) stonden met name paarden en schapen en soms andere dieren. Varkens en kippen zijn in minder dan 1% van de weilanden te zien, zij staan vrijwel allemaal opgehokt in de bio-industrie. Het onderzoek is uitgevoerd om een indruk te krijgen van de mate waarin dieren nog onderdeel uitmaken van het Hollandse landschap. Uit het feit dat 7 van de 10 weilanden leeg zijn mag niet worden opgemaakt dat grofweg tweederde van de koeien, schapen en paarden binnen staan. Ook als een boer al zijn dieren in de wei laat, zal hij een deel van zijn weilanden leeg laten om in de winter het gekuilde gras te benutten. Of de boer zet de dieren steeds in andere weides als de vorige is kaalgegeten. Grasland is wel vrijwel altijd voor graasdieren bestemd. Er is een duidelijke relatie tussen de aantallen weides en de aantallen (al dan niet zichtbare) graasdieren. Als steeds meer dieren op stal worden gehouden zullen vanzelfsprekend steeds meer weides leeg staan. Wakker Dier voert daarom jaarlijks de weidetelling uit om de trend in kaart te brengen.