Gemeente Gemert-Bakel
Gemert, 8 oktober 2007
Zaterdag onthulling kunstwerk Gerard van Lankveld
Gemert krijgt de poort naar vrijheid en openheid
Iedereen is zaterdag welkom bij de onthulling van het ruim 10 meter
hoge en 7 ton zware kunstwerk Klaida (spreek uit: Kla-ida) van de
Gemertse kunstenaar Gerard van Lankveld. Het stalen kunstwerk is
speciaal voor de gemeente Gemert-Bakel gemaakt. Het staat op de hoek
Heuvel/West-Om in Gemert. Het wordt zaterdag 13 oktober om 11 uur
onthuld door de kunstenaar en burgemeester mr. Jan H.A.G. van
Maasakkers. De`open poort' Kla-ida moet een beeld oproepen van een
entree naar vrijheid en openheid.
Gerard van Lankveld (1947) wordt zaterdag onder muzikale begeleiding
thuis aan het Stereind opgehaald. De stoet met gilden en harmonie
Excelsior vertrekt vanaf het Ridderplein richting Stereind en gaat via
de Heuvel naar de West-Om.
Gemert-Bakel wil een gemeente zijn waar verleden en heden hand-in-hand
gaan. Al geruime tijd bestaat de wens om de toegang tot de `vrije en
soevereine Heerlijkckheid Gemert' vanuit het westen met een kunstwerk
te markeren. Het kunstwerk is bedoeld om de verbinding tussen heden en
verleden te leggen en openheid en gastvrijheid te verbeelden. De
werktitel `Vrije en soevereine heerlijckheid' geeft de basis aan van
de tolerantie die de gemeente wil koesteren en behouden.
Vanaf de lokatie van het kunstwerk kun je ook `binnendoor' over de
Schabbert naar het kasteel lopen of fietsen.
De gemeenteraad van Gemert-Bakel heeft in 2006 90 duizend euro
beschikbaar gesteld voor een kunstwerk aan de West-Om/Heuvel. Met
betrokkenheid van de Kunstcommissie Gemert-Bakel is de opdracht gegund
aan Van Lankveld.
De status aparte van Gemert
Een notitie van de Gemertenaar A. Otten over de rijke geschiedenis van
het dorp diende als inspiratiebron voor de kunstopdracht. "Gemert
vormde van zeg maar 1200-1800 een apart en onafhankelijk landje met
heel bijzondere privileges. Een Vrijstaat onder soevereiniteit van de
internationaal in hoog aanzien staande Duitse Ridderorde. De basis
voor de status aparte van Gemert legde Vrijheer Rutger van Gemert door
diens toetreding tot de Orde, nog in de periode van haar ontstaan
tijdens de kruistochten. De Orde, alleen verantwoording schuldig aan
de Paus, verwierf van de laatste ook het recht tot het oprichten van
eigen kerken en het aanstellen van eigen priesters zonder bemoeienis
van de bisschop. Van meet af aan beijverden alle christelijke west- en
middeneuropese vorstenhuizen zich in het begunstigen van de Orde en
haar onderhorigeheden. Zo wierp de hertog van Brabant zich op als de
exclusieve beschermer van de Vrijheid van Gemert, zonder daarvoor
enige rechten te claimen."
"Na de Vrede van Munster in 1648 wordt Gemert door Staatse troepen van
de Republiek der Zeven Provincien bezet. Er wordt gemuit, geplunderd
en gebrandschat bij het leven. Na 80 jaar oorlogsellende viel alleen
hier in een vrij gebleven enclave nog iets te halen, zo lijkt het wel.
De koning van Spanje wierp zich op als beschermer van de Vrijheid
Gemert, maar naar hem wenste men in Den Haag niet meer te luisteren.
Pas nadat de Duitse Keizer, een vriend van de Republiek en tevens
broer van de grootmeester van de Duise Orde, zich met de `Kwestie
Gemert' in laat, komt er garen op de klos. Na 14 jaren procederen
wordt Gemert in 1662 weer een soevereine vrijheid. De Gemertenaren
moeten daarvoor wel 40.000 gulden procesgeld betalen, de vrije
uitoefening van de gereformeerde religie waarborgen en ook opdraaien
voor de kosten van huisvesting van een dominee en een protestantse
schoolmeester. De vrije uitoefening van de gereformeerde godsdienst
naast de katholieke is in de Nederlanden van die tijd bijna uniek."
Monera
Gerard van Lankveld is vertegenwoordiger van de zogenaamde
`outsiderkunst', ook bekend van zijn keizerrijk Monera. Met een
rood-wit-groene vlag. Rood staat voor strijd, wit voor hoop en groen
voor vrede. De Stichting Monera bevordert de bekendheid en het behoud
van de kunstzinnige wereld van Monera, geschapen door Gerard van
Lankveld.