De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Uw brief 28 september 2007
2070800750
Ons kenmerk SV/WV/07/32268
Onderwerp Vragen van het lid Heerts Datum 15 oktober 2007
Hierbij zend ik u de antwoorden op de Kamervragen van het lid Heerts (PvdA) over de
inkomensproblematiek van arbeidsongeschikte grensarbeiders.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(J.P.H. Donner)
Ons kenmerk SV/V&G/07/32268
2070800750
Vragen van het lid Heerts (PvdA) aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over
de inkomensproblematiek van arbeidsongeschikte grensarbeiders. (Ingezonden 27 september
2007)
1. Vraag
Bent u bekend met het feit dat mensen die in Nederland wonen maar in Duitsland werken en
ziek worden slechts gedurende 78 weken een inkomen krijgen op grond van de Duitse
regelgeving, terwijl zieke werknemers in Nederland 104 weken loon krijgen doorbetaald?
Antwoord
Ja.
2. Vraag
Bent u ook bekend met het feit dat in Duitsland werkende grensarbeiders pas na 104 weken in
aanmerking komen voor een WIA-uitkering, dat deze groep mensen in die tussentijd geen
uitkering krijgt in Nederland, dat de Duitse en Nederlandse uitkeringsinstanties elkaar de
zwarte piet toespelen en de werknemer de dupe is?
3. Vraag
Bent u bereid maatregelen te treffen om deze groep grensarbeiders in de periode tussen de 78
en 104 weken op enigerlei wijze financieel tegemoet te komen? Zo ja, hoe? Zo neen, waarom
niet? Hoe dienen de betreffende grensarbeiders volgens u deze periode financieel te
overbruggen in geval van arbeidsongeschiktheid?
Antwoorden op de vragen 2 en 3
Om te voorkomen dat migrerende werknemers in de uitoefening van hun recht op vrij verkeer
worden gehinderd door verschillen tussen nationale socialezekerheidsstelsels, zijn in Europees
verband afspraken gemaakt om de toepassing van de verschillende nationale
socialezekerheidsstelsels zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. De afspraken zijn
neergelegd in Verordening (EEG) nr. 1408/71. De verordening voorziet derhalve niet in
harmonisatie maar in coördinatie van de wettelijke regelingen van de lidstaten; zij laat
bestaande verschillen tussen de socialezekerheidsregelingen van de lidstaten intact.
Op grond van de aanwijsregels van Verordening (EEG) nr. 1408/71 is op grensarbeiders de
wetgeving van het werkland van toepassing. Dat betekent dat iemand die in Nederland woont
en in Duitsland werkt, is verzekerd ingevolge de Duitse invaliditeitswetgeving en niet
ingevolge de Wet WIA.
---
Ons kenmerk SV/V&G/07/32268
Naast de aanwijsregels kent Verordening (EEG) nr. 1408/71 specifieke regels voor de
toekenning en de berekening van uitkeringen. De regels voor het berekenen van de
arbeidsongeschiktheidsuitkering van een werknemer die in meer dan één land verzekerd is
geweest, luiden dat elk land waar de betrokkene verzekerd is geweest een
arbeidsongeschiktheidsuitkering toekent waarvan de hoogte evenredig is aan de
verzekeringsduur in het desbetreffende land ten opzichte van de totale verzekeringsduur in alle
EU-landen. Dit is een zogenoemde pro-rata uitkering. De pro-rata uitkering wordt toegekend
met toepassing van het nationale recht van de betrokken lidstaten.
Een grensarbeider met een Nederlands arbeidsverleden die in Nederland woont en in Duitsland
werkt en die ziek wordt, heeft recht op Duits ziekengeld gedurende 78 weken. Na 78 weken
ziekengeld heeft deze persoon recht op een Duitse pro-rata invaliditeitsuitkering, waarvan de
hoogte afhankelijk is van de duur van de Duitse verzekering. De Nederlandse pro-rata WIA-
uitkering wordt toegekend na 104 weken. Dit komt voort uit het verschil in wetgeving tussen
beide landen en valt niet met behulp van de coördinatieregels in Verordening (EEG) nr.
1408/71 op te lossen. Wel kan de in Nederland wonende grensarbeider, afhankelijk van zijn
financiële omstandigheden, een beroep doen op een toeslag op grond van de Toeslagenwet.
Indien de grensarbeider gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, kan op grond van de resterende
verdiencapaciteit een WW-uitkering worden toegekend met toepassing van Verordening
(EEG) nr. 1408/71, mits voldaan wordt aan de voorwaarden van de WW. Indien de
grensarbeider volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is, bestaat de mogelijkheid tot het
aanvragen van een verkorte wachttijd, die de wachttijd van 104 weken kan terugbrengen naar
(maximaal) 78 weken.
De staatssecretaris van Financiën heeft in mei van dit jaar een tijdelijke Commissie
grensarbeiders ingesteld1. Deze Commissie heeft volgens de instellingsbeschikking- als taak
te adviseren over oplossingsrichtingen voor knelpunten waarmee grensarbeiders in de relatie
met België en Duitsland kunnen worden geconfronteerd. De verschillende regelgeving bij
ziekte en arbeidsongeschiktheid is daarbij ook geagendeerd.
1 De Commissie grensarbeiders is ingesteld bij Besluit van 30 mei 2007, nr. CPP2007/1037M, Stcrt. Nr. 109.
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid