Partij van de Arbeid
Den Haag, 31 oktober 2007
EMBARGO TOT MOMENT VAN UITSPREKEN!
Bijdrage van het lid Waalkens (PvdA) aan de begrotingsbehandeling Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Gesproken woord geldt!
Voor ons ligt de eerste begroting van deze minister. De eerste LNV-begroting van dit kabinet.
Een kabinet dat zich duidelijk heeft uitgesproken voor een duurzaam beleid. Voor de PvdA is het van groot belang dat dit ook duidelijk doorklinkt in het beleid van de minister van de LNV.
Het kabinet wil mensen verbonden laten zijn met de natuur. En het is duidelijk dat de minister oog heeft voor een aantal problemen op het platteland. Op het terrein van dierenwelzijn heeft de Partij van de Arbeid nog veel vragen en opmerkingen, die we in het notaoverleg over de Nota Dierenwelzijn naar voren zullen brengen.
Voorzitter,
(VWA)
Beleid kan niet zonder uitvoering. Regels niet zonder handhaving. De inspecties van de Voedsel- en Warenautoriteit zijn van groot belang. Het gaat om het waarborgen van de voedselzekerheid voor consumenten, voor vertrouwen dat Nederlandse producten in het buitenland krijgen en ook worden op Europees niveau eisen gesteld de kwaliteit van controles. De PvdA is daarom van mening dat de efficiencytaakstelling bij het beleid gelegd moet worden. Inspecties moeten door meer samenwerking, efficiëntere controles en gerichte inzet verbeteren.
Het structurele tekort bij de VWA moet echt worden opgelost en we willen niet bij voorjaarsnota geconfronteerd worden met nieuwe tegenvallers.
De verschuiving naar meer 2e lijns toezicht is volgens de PvdA een verkeerde keuze. we willen niet teveel bij de sector zelf leggen (de slager die zijn eigen vlees keurt, letterlijk). Ook vanuit het bedrijfsleven komt de wens niet te veel te schuiven naar 2e lijns controle: internationaal heeft dat niet dezelfde status en dus niet hetzelfde vertrouwen als 1elijns controles.
Nog steeds wordt door de overheid bijgedragen aan destructiekosten. Natuurlijk is er een publiek belang bij het op orde hebben van de destructieketen. Maar degene die de vellen heeft, moet ze opruimen. Wij willen daarom, net als bij wasmachines, dat de kosten van verwijdering verhaald worden op de eigenaar. Wij zouden daarom de minister willen vragen met een voorstel te komen voor een "verwijderingsbijdrage". Destructiekosten zouden moeten worden geïnd bij registratie van een dier (bij het uitdelen van de oorflappen) Zo wordt voorkomen dat om destructiekosten te besparen kadavers "verdwijnen".
In 2005 is de motie Waalkens over naming and shaming bij de VWA aangenomen. Daar is gevolg aan gegeven door de uitvoering van twee pilots met het openbaar maken van de VWA-inspecties: bij cafetaria's en slachthuizen. De PvdA-fractie blijft zich, gezien de incidenten die regelmatig naar voren komen, ernstig zorgen maken over de situatie bij diertransporten. Ook in die sector lijden de goeden onder de slechten. Wij vinden dat de free riders moeten worden aangepakt en stellen daarom voor dat ook de resultaten van VWA-inspecties bij diertransporten openbaar worden gemaakt..
(AID)
Uiteraard steunt de PvdA wél het integreren van de inspectiediensten, want een effectieve vermindering van de controlelast bij burgers en bedrijven juichen wij zonder meer toe.
Wel vragen wij in dit kader aandacht voor de AID te Kerkrade. De minister is voornemens de hoofdvestiging van de AID en de stafdiensten te verplaatsen naar het midden van ons land. De PvdA maakt zich zorgen over een sluimerende uittocht van Rijksdiensten uit de zuidelijke regio. Graag een reactie van de minister.
Voorzitter,
Landbouw is onlosmakelijk gekoppeld aan ruimtegebruik. De Ruimtelijke Ordening is voor de PvdA dan ook een essentieel onderdeel van landbouwbeleid. Keer op keer, bij elke opeenvolgende behandeling van de LNV-begroting, betogen wij het belang van een Agrarische Hoofdstructuur. De noodzaak van een visie op het ruimtelijk beleid in de landbouw wordt elk jaar duidelijker.
We zien landbouw in Nederland steeds industriëler worden. Er is veel onrust over het her en der verrijzen van megastallen en bio-vergistingsinstallaties. Activiteiten die met de in de bestemmingsplannen opgenomen "agrarische " bestemming niet veel meer van doen hebben.
De PvdA roept de minister op om kaders te stellen voor dit soort ontwikkelingen. We moeten keuzes maken voor een landschappelijke inpassing van de landbouw, met strenge milieu- en dierenwelzijneisen
Het is belangrijk dat échte agrarische vestigingsterreinen worden aangewezen daar waar geconcentreerde vestiging mogelijk is. Waarom doen we dat wel voor de glastuinbouw en niet voor de veehouderij? Hoe staat het met de mogelijkheid verspreid glas op te ruimen? We moeten op zoek naar synergie door sectoren bij elkaar te brengen zoals bijvoorbeeld veehouderij en duurzame energieopwekking.
Want alleen toezeggingen op gebruik van fysieke ruimte kan landbouw een perspectief bieden. Schaalvergroting is niet iets dat we willen of kunnen stuiten, maar dat we kwalitatief willen sturen. Want de toekomst van de Nederlandse landbouw moet liggen in de kwaliteit, niet in het concurreren door mee te gaan in maximalisering van de productie om minimalisering van de kosten te bereiken
Wij vragen de minister dan ook samen met haar collega Cramer van VROM dit op te pakken.
(Hervorming van het GLB)
Een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de landbouw is voor de PvdA ook onlosmakelijk verbonden met de toekomst van het Europees Landbouwbeleid. De health check van het GLB komt steeds dichterbij. We kunnen niet afwachten of het GLB hervormd gaat worden en langs de zijlijn kijken hoe dat gebeurt. Geen koppen in het zand, maar kop op en nú een visie op de toekomst vormen. Een verschuiving van landbouwsteun naar plattelandsbeleid is nodig, een verschuiving van de huidige subsidies naar een variabele hectarepremie. Het burgerinitiatief Stop Fout Vlees, de discussie over varkensflats, de problemen bij de uitvoering van de reconstructie laten zien dat ook de Nederlandse bevolking vind dat er iets moet veranderen.
Voor het beheer van een kwetsbaar landschap en het werken onder aangescherpte milieueisen moet een beloning staan: er wordt een publieke dienst geleverd. We moeten boeren geen compensatie geven voor teruglopende inkomsten uit landbouwproducten, maar een beloning geven voor geleverde blauwe en groene diensten. Een boer is erbij gebaat als hij zijn geld kan verdienen. Dit betekent dat hectarepremies worden gedifferentieerd naar het type landschap: nul in grootschalige landschappen zonder beperkingen voor de landbouw, hoger in die gebieden waar het moeilijker boeren is.
(Biologische landbouw)
Het kabinet houdt terecht vast aan de ambitie van 10% biologische landbouw in 2010. Het is alleen nog onduidelijk hóe het kabinet deze doelstelling gaat halen.
Volgens de PvdA kunnen de koppeling van wetenschap aan praktijk en andersom een belangrijke impuls aan de biologische sector geven. Ook de variabele hectarepremie die ik hiervoor genoemd heb, is een goed instrument. Kan de minister toelichten hoe zij de ambitie denkt te gaan halen en welke rol wetenschap en de variabele hectarepremie daarin kunnen spelen?
Wij hebben al eerder gepleit voor de ontwikkeling van een duurzaamheidsladder: hoe hoger op de ladder, hoe meer men in aanmerking komt voor een beloning. Ook het CLM heeft voorstellen in deze richting gedaan. Is de minister bereid te kijken hoe dit vormgegeven kan worden en bijvoorbeeld met haar collega's te bekijken of dit via het belastingstelsel geregeld kan worden?
Het goed regelen van coëxistentie is voor de biologische landbouw essentieel. Het convenant komt niet van de grond. Voor ons staat voorop dat de vervuiler betaalt. Het kan dus niet de bedoeling zijn dat biologische boeren meebetalen aan een schadefonds, maar dat waar mogelijk kosten worden verhaald op de veroorzaker, en waar niet mogelijk deze kosten collectief gedragen worden door de potentiële veroorzakers.
De overheid kan het convenant niet langer aan de gesprekspartners overlaten, maar moet opleggen dat tot een oplossing wordt gekomen. Zij moet haar verantwoordelijkheid nemen, en daarmee de regie. Wij vragen de minister om een doorbraak forceren door een ultimatum stellen. Motie
De PvdA vindt dat Europa de mogelijkheid moet creëren voor gmo-vrije regio's.
Nederland heeft die vrije keuze voor Oostenrijk geblokkeerd door tegen te stemmen. Deze bizarre patstelling in Europa wordt steeds scherper neergezet.
Agrarische grootmachten als Duitsland en Frankrijk willen wel ruimte geven. Waarom Nederland niet?
En overigens ben ik van mening dat de drempelwaarde voor de vervuiling van zaden en pootgoed op de technische detectiegrens moet worden gesteld, dus maximaal 0,1% vervuiling.
Tot slot vragen wij de overheid om zelf het juiste, duurzame, voorbeeld te geven en alle rijksoverheidsrestaurants 100% biologisch te maken en andere overheden erop aan te spreken hetzelfde te doen. Motie
(Platteland)
De PvdA is van mening dat er meer moet worden geïnvesteerd in de leefbaarheid van ons platteland. Graag zien wij een verschuiving van GLB gelden van landbouw naar sociale programma's.
Van essentieel belang voor bewoners en midden en kleinbedrijf op het platteland is de digitale ontsluiting. We constateren hieromtrent enige losse projecten ( Aa en Hunze; Zeeland e.d.). Graag zien we vanuit LNV meer samenhang en regie op de vitalisering voor het platteland op dit terrein. De ontwikkeling van een digitale ontsluiting van het platteland is een zeer kostbare zaak, maar kan een enorme impuls geven aan onderwijs en economische activiteiten op het platteland.
Met de motie van Geel c.s. is er budget vrijgemaakt voor de leefbaarheid van de regio's, hiervan is vijf miljoen terecht gekomen bij het ministerie van LNV om te gebruiken voor de vitalisering van het platteland. Wij zien voor deze vijf miljoen een goede invulling met de stimulering van de digitale ontsluiting van het platteland. Zijn er nu reeds goede projecten die hiervoor in aanmerking komen en in welke richting denkt de minister voor de besteding van dit bedrag?
(Multifunctionele landbouw)
In 2006 is de motie Waalkens/ Atsma over multifunctionele landbouw aangenomen. Kan de minister toelichten wat de stand van zaken is van de Task Force Multifunctionele landbouw? Hoeveel projecten lopen er? Veel mensen wonen, werken en leven met veel plezier in en rond zorgboerderijen. Zowel voor de zorg, voor de landbouw als voor het leefbaar houden van het platteland kan de multifunctionele landbouw een belangrijke bijdrage leveren.
(Schutstallen)
Het amendement Waalkens heeft een ton vrijgemaakt voor het instellen van schutstallen. De minister informeert ons in een brief afgelopen week dat er met 25 bedrijven, verspreid over heel Nederland, overeenkomsten zijn gesloten. De minister zegt dat er adequate opvang is. Toch zijn de adressen van deze bedrijven niet bekend bij tal van instanties die de eerste opvang van dieren bezorgen, zoals plaatselijke afdelingen van de Dierenbescherming. Kan de minister ons informeren welke bedrijven onder deze regeling vallen, hoe over de opvang wordt gerapporteerd ? gaat het alleen om opvang van bijvoorbeeld dieren die in beslag zijn genomen door de AID na bijvoorbeeld een illegaal transport? Of worden er ook hobbydieren opgevangen?Voor zover bekend krijgen bestaande instellingen als 's Swieneparredies en Het Beloofde Varkensland geen bijdrage. Waarom is deze keuze gemaakt?
Persvoorlichting Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid
Plein 2
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
T 070 318 2694
E