Uit: PH Nieuwsbrief

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht


AGIS EN JULIUS CENTRUM SLUITEN CONVENANT


Op 7 november ondertekenden AGIS RVB lid Diana Monissen en Julius Centrum voorzitter Rick Grobbee een nieuw convenant in aanwezigheid van twintig leidinggevenden van beide organisaties. Agis en Julius werken reeds vijf jaar samen op het gebied van onderzoek. De samenwerking wordt nu uitgebreid naar gezamenlijke projecten rond zorginnovaties. De AGIS Health Data base bevat anonieme gegevens van circa 1,2 miljoen AGIS verzekerden. Het databestand is via SPSS benaderbaar en is opgeschoond. In de afgelopen jaren vonden 39 studies plaats over thema's als voorschrijven van medicatie, doelmatigheid en kwaliteit van zorg. Rick Grobbee benadrukte het belang van het gebruiken van routinematig verzamelde gegevens voor gezondheidsonderzoek. Diana Monissen noemde het belang van de database voor zorganalyses van de Vogelaarwijken. Een groot aantal daarvan liggen in het werkgebied van AGIS, te weten Amsterdam, Utrecht, Almere en Flevoland. De database is niet alleen voor Julius onderzoekers beschikbaar maar ook voor anderen. Wil je informatie? Stuur een email naar Agis Health Data Base beheerder drs. Hugo Smeets op H.smeets@umcutrecht.nl


PATIËNTEN WILLEN ONLINE INZAGERECHT IN EPD


Vroeger was ik ICT-er. Ik ben nu voorzitter van een patiëntenvereniging en vader van een verstandelijk gehandicapte zoon. De instelling waar hij verblijft, hanteert een elektronisch patiëntendossier(EPD). Met een afstudeerder van u fix ik binnen enkele dagen dat ouders online het dossier van hun kind kunnen inzien en dagelijks diens wel en wee kunnen volgen. Dit voorstel kwam naar voren tijdens een bijeenkomst van circa veertig patiëntenvoorzitters uit de regio Eindhoven ofwel in jargon: de regio Zuid Oost Noord Brabant. Zij kwamen bijeen op 6 november op uitnodiging van het Centrum Indicatie Zorg (CIZ). Zij bespraken de uitkomsten van het evaluatie-onderzoek van het Julius Centrum onder ruim 1800 door het CIZ geïndiceerde patiënten. Dat vond plaats in het najaar van 2006 en kwam uit in maart van dit jaar. Ondergetekende beantwoordde op 6 november vragen en kreeg bovengenoemde suggestie. De andere voorzitters ondersteunden de wens van online inzagerecht in de dossiers van de eerstelijn, zorgkantoor, ziekenhuizen, CIZ en Awbz zorgaanbieders. Een ander citaat: Een van de Brabantse instellingen werkt al met dit online inzagerecht. Van de week was de website even uit de lucht. Binnen een uur waren er twintig patiënten en mantelzorgers aan de telefoon met de vraag, wat er aan de hand was. Tot zover het bericht over 6.11. Het CIZ zoekt deze maanden contact met regionale patiëntenverengingen om te discussiëren over het Julius onderzoek. Wil je dat het CIZ ook bij jou langs komt? Stuur dan een email naar CIZ medewerker Connie Mars die de bijeenkomst op 6.11 uitstekend organiseerde. Zij heeft als email adres c.mars@ciz.nl


ONDERZOEK ONDER 18 MAANDS OUDE ZEEUWSE ZUIGELINGEN LEEFT BIJ PROFESSIONALS


In Zeeland vindt onder leiding van Juliusonderzoeker dr. Henk van Stel een onderzoek plaats naar vroegtijdige opsporing van opvoed- en opgroeiproblemen van 18 maands oude zuigelingen. Vierduizendvierhonderd zuigelingen zijn gerandomiseerd in drie groepen 1. care as usual op het consultatiebureau 2. care as usual maar de jeugdverpleegkundige met een gestandaardiseerde vragenlijst de zogeheten VOBO-Z en 3. en huisbezoek met VOBO-Z in plaats van een CB consult. Promovendus Ingrid Staal coördineert in Zeeland de dataverzameling. Daarmee is zij bijna klaar. Want inmiddels zijn 4100 babies geïncludeerd. Dat vertelde zij op 7 november in Goes, waar de stuurgroep van het experiment bijeenkwam. De vele betrokken verpleegkundigen en artsen zijn enthousiast over het gebruik van de VOBO-Z als instrument om opgroei- en opvoedproblemen te inventariseren. Dat weten Ingrid en Henk nu al. Of de VOBO-Z inderdaad leidt tot meer ontdekte kinderen met problemen, weten zij na de statistische analyses. Wij verwachten medio 2008 antwoorden te geven op deze cruciale vraag. Wil je meer weten over het onderzoek? Surf naar www.ingratedcare.nl en klik door op publicaties. Het onderzoek heet Maten en Meten: IJken is Weten. Henk van stel is bereik baar op H.vanstel@umcutrecht.nl


STOP OP BESNIJDENIS VAN WESTERSE VROUWEN BEPLEIT


Er zijn Nederlandse vrouwen die hun schaamlippen laten corrigeren in een privé kliniek. Ik vind dat Nederland moet stoppen met het aanbieden van deze vorm van vrouwenbesnijdenis. Artsen zijn er niet voor om sexuele riten te faciliteren, niet bij Somalische en niet bij Westerse vrouwen. Er zijn al te weinig artsen: laten ze zich allen met gezondheid bezig houden. Deze felle aanklacht deed de Tilburgse hoogleraar gezondheidsethiek Annelies van Heist op 6 november. Zij sprak op het Congres Zorg, ziel en zakelijkheid, dat op 6 november plaatsvond in het Brabantse Goirle. Zij was spreker vòòr mij. Ik pleitte voor verzoening van concurrentie en gezondheidsbevordering. Zie ook de volgende berichten hierover. Annelies van Heist is auteur van het boek Menslievende zorg, dat in korte tijd drie drukken haalde. Zij is bereikbaar bij de faculteit Geesteswetenschappen te Tilburg.


CONCURRENTIE REMT ZORGPROGRAMMA'S AF


De kwaliteitsindicatoren van de inspectie gezondheidszorg (IGZ) geven niet aan of ziekenhuizen hun chronische zorg ondergebracht hebben in programma's voor bijvoorbeeld diabetes-. COPD- , CVA- en hartfalen patiënten. Zo'n programma omvat tenminste 1. zorgafspraken tussen ziekenhuis en eerstelijn, 2. cursussen voor patiënten en hun partners 3. de aanwezigheid van case managers die samenhang in de zorg mogelijk maken en 4. een transmuraal patiëntendossier. De vereniging SenZor bundelt ziekenhuizen, eerstelijnsorganisaties en verpleeghuizen die met deze zorgprogramma's (willen) werken en hield haar jaarcongres op 8 november. Dat ging over concurrentie en samenwerking. Ondergetekende was voorzitter. Dit nieuwsbericht vat een deel van de congresdiscussie samen. De concurrentie tussen ziekenhuizen, verpleeghuizen en andere instellingen vindt nu plaats op basis van onder meer de indicatoren die de IGZ wel bijhoudt. Natuurlijk is het goed dat ziekenhuizen worden vergeleken op postoperatieve infecties en naadlekkage na een operatie. Maar als zorgprogramma's buiten de schijnwerpers van IGZ, overheid en zorgverzekeraars blijven, kunnen ziekenhuizen, verpleeghuizen en eerstelijn daar niet mee scoren en hun reputatie bewijzen. Dan kunnen individuele chronische zieken niet kiezen. Dan remt concurrentie zorgprogramma's af. Wil je lid worden van Senzor, kennis nemen van de prachtige brochures en van de lange termijnvisie van Senzor voorzitter Huub Stroeks? Surf dan naar www.senzor.nl


BEHOUD VAN NON PROFIT ORGANISATIES BEPLEIT


In 1909 kwam de algemene ledenvergadering bijeen van de Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst (NMG), voorloper van de koninklijke KNMG. Die vergadering besloot dat artsen alleen werken voor non profit organisaties. Want bij commerciële organisaties zijn de doelen en ethiek van de geneeskunst niet gewaarborgd. Zo was het standpunt toen. Sindsdien is de stichtingsvorm de dominante rechtsvorm voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Concurrentie tussen non profit organisaties en ondernemerslust binnen die organisaties heeft altijd bestaan: soms meer en soms minder. Op 6 en 7 november heb ik tijdens lezingen gepleit voor het behoud van non profitorganisatie. Van belang is namelijk dat in de top van grote zorgorganisaties en zorgverzekeraars waarden blijven nagestreefd zoals gelijke toegang tot de zorg voor iedereen en verkleinen van gezondheidsverschillen. Op 7 november tijdens het Senzor congres (zie bericht hierboven), kreeg ik de wind van voren van mede forumleden. Ondernemer Jaap Maljers merkte op:Dit is achterhaalde filosofie. De overheid is voor de prioriteitsstelling. Zorgaanbieders moeten alleen ondernemen op terreinen waar geld te halen is. Hans Kedzierski is voorzitter van de Raad van Bestuur van het Medisch Centrum Alkmaar en was het evenmin met mij eens. Hij hoopt op het tot stand brengen van een BV als zijn ziekenhuis is gefuseerd met het ziekenhuis in Den Helder. De Power Point Presentatie van mijn lezing waarin ik probeer concurrentie en volksgezondheids drijfveren te verzoenen, staat op www.integratedcare.nl, door klikken op voordrachten. Het besluit van de NMG in 1909 staat beschreven in het proefschrift van mijn ex-promovendus Karel Peter Kompanje over samenwerking tussen artsen en zorgverzekeraars over de periode 1840 -1980.


BOEKBESPREKING: HANDBOEK LOGISTIEKE ZORGPLANNING IS EEN MUST


Health Operations Management: patient flow logistics in health care is de titel van een handboek voor planners van polikliniekconsulten, operaties en opnames in ziekenhuizen. De Rotterdamse hoogleraar patiëntenlogistiek Jan Vissers en de Engelse health planning expert Roger Beech tekenen voor de redactie van het 322 pagina's tellende boek. Health Operations management telt 17 hoofdstukken verdeeld over twee delen: Part 1 Concepts en Part 2 Case studies. In het eerste deel komen termen aan de orde zoals focus factory, just-in-time management, material requirement planning en optimized production technology. Helder beschrijven de auteurs het verschil tussen unit management waarbij het optimaliseren van de bezettingsgraad centraal staat en flow management. Bij dat laatste gaat het om het minimaliseren van doorstroomtijden. De case studies geven interessante voorbeelden van de concepten die in Part 1 zijn gepresenteerd. Wel zijn ze nogal wiskundig onderbouwd. Ze vertellen weinig over implementatie problematiek bij het invoeren van andere operatieroosters. Het boek is een must voor al wie de patiëntenlogistiek ter hand wil nemen. Het is gewoon te koop in de boekhandel. Op 25 januari komt het aan de orde op het congres Recente Ontwikkelingen in Zorgpaden en zorgstraten. Mijn eigen inleiding is erop gebaseerd. Je vindt het congres aangekondigd op www.integratedcare.nl doorklikken op nascholing.


CURSUS PATIENTENRECHT IS VOLGEBOEKT


In januari 2008 start de elf avonden durende cursus Capita Selecta Gezondheidsrecht voor artsen, verpleegkundigen en andere niet juridisch geschoolde professionals. De cursus is volgeboekt. Wie zich nu nog aanmeldt, komt op een wachtlijst en is in 2009 de eerste.


DEZE NIEUWSBRIEF DRIE DAGEN TE LAAT DOOR PC STORING


Afgelopen zaterdag begaf de ISDN/ASDL modem het bij mij thuis. Daarom verschijnt deze PH.Nieuwsbrief op woensdag en niet op zondag.


VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 243.1, 243.2, etc) je ontving.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356