European Union



Brussel, 14 november 2007

Consumentenbeleid: EU maakt korte metten met misleiding bij verkoop van vliegtickets via internet

EU-commissaris voor consumentenbescherming Meglena Kuneva heeft vandaag de resultaten bekendgemaakt van een in de hele EU gehouden onderzoek - waarbij 15 nationale instanties in de EU plus Noorwegen betrokken waren - tegen misleidende reclame en oneerlijke praktijken op websites die vliegtickets verkopen. De maatregel betreft zowel websites van de meest prominente Europese vliegmaatschappijen en van lagekostenmaatschappijen als andere websites die vliegtickets verkopen. Uit het onderzoek is gebleken dat meer dan 50% van alle websites onregelmatigheden vertonen, vooral wat de prijsaanduidingen, de contractbepalingen en de duidelijkheid van de gestelde voorwaarden betreft. In de week van 24-28 september hebben nationale handhavingsautoriteiten in België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Litouwen, Malta, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Zweden plus Noorwegen in het kader van de eerste gezamenlijke handhavingsmaatregel voor consumentenrechten (gecoördineerd door de Europese Commissie) meer dan 400 websites onderzocht om te zien of zij aan de Europese consumentenwetgeving voldeden. Deze bezemactie wordt gevolgd door een handhavingfase, waarin de maatschappijen door de instanties worden benaderd met het verzoek hun websites in orde te maken of hun standpunt bekend te maken. Commissaris Kuneva waarschuwde vandaag dat zij de maatschappijen vier maanden de tijd geeft om te reageren. Maatschappijen die na het verstrijken van die termijn hun websites niet aan de EU-wetgeving hebben aangepast, moeten erop rekenen dat zij eventueel gerechtelijke stappen zal ondernemen, maar ook hun identiteit publiekelijk bekend zal maken.

"Of je nu in Brussel, in Barcelona, in München of in Manchester bent, als consument heb je recht op duidelijke en eerlijke prijsaanduidingen, zonder vervelende verrassingen in de kleine lettertjes van de contractvoorwaarden", aldus EU-commissaris voor consumentenbescherming Meglena Kuneva. "We hebben gemerkt dat nu ongeveer 50% van de websites die vliegtickets verkopen, de Europese consument misleiden. Uit de vandaag bekendgemaakte cijfers blijkt dat de bedrijfstak een groot probleem heeft. Dit is een Europese kwestie die een Europese aanpak vereist. Zij voegde hieraan toe: "Vandaag dring ik er met klem op aan dat de maatschappijen snel orde op zaken stellen. Bij het verstrijken van de termijn in januari zal ik een stap verder gaan en de maatschappijen die de wet nog overtreden publiekelijk bekendmaken."

De bezemactie

Deze bezemactie van de EU is een nieuw type communautaire handhavingsmaatregel - een systematische controle die gelijktijdig en gecoördineerd in verschillende lidstaten wordt uitgevoerd om overtredingen van de consumentenbeschermingswetgeving te onderzoeken.

Dit onderzoek naar de verkoop van vliegtuigtickets is gestart en gecoördineerd door de Europese Commissie in het kader van de verordening betreffende samenwerking inzake consumentenbescherming, die eind 2006 in werking is getreden.

Hoe functioneert de actie?

In één en dezelfde week eind september gebruikten de deelnemende nationale instanties een gemeenschappelijke methode en vooraf vastgestelde zoektermen zoals "vliegtickets, goedkope vlucht, reis, last minute, airmiles, goedkoop vliegen" voor het zoeken en controleren van websites die vliegtickets verkopen en zich daarbij op de consumenten in hun land richten. Honderden sites werden door de nationale instanties onderzocht om na te gaan welke in strijd leken te zijn met het EU-recht (Richtlijn 84/450/EEG inzake misleidende reclame en Richtlijn 93/13/EEG van de Raad betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten).

De bezemactie was geconcentreerd op drie hoofdpunten:
* Duidelijke prijsaanduiding: De totale prijs moet meteen duidelijk worden aangegeven in de "etalage" van de website. Dit wil zeggen dat extra kosten zoals belastingen, boekingskosten en kosten voor het gebruik van een creditcard meteen duidelijk moeten worden vermeld, en niet in een later stadium van de boeking.
* Beschikbaarheid: Alle voorwaarden van het aanbod - en vooral de beperkte beschikbaarheid van een aanbieding - moeten duidelijk worden aangegeven. Prijzen en speciale aanbiedingen worden vaak gebruikt om de consument ertoe te verleiden de boekingprocedure te starten - in werkelijkheid zijn er slechts zeer weinig plaatsen tegen de geadverteerde voorwaarden beschikbaar.
* Eerlijke contractvoorwaarden: De algemene contractvoorwaarden moeten duidelijk zijn aangegeven, gemakkelijk toegankelijk en billijk zijn. Oneerlijke praktijken zijn onder meer verplichte verzekeringen die aan de aanbieding zijn gekoppeld, of aanbiedingen waarbij de verzekering automatisch is inbegrepen en de consument expliciet moet vermelden dat hij ervan afziet. De contractbepalingen en de voorwaarden moeten beschikbaar zijn in de taal van de consument.

Resultaten bezemactie 2007
Land
Aantal onderzochte websites
Aantal websites met onregelmatigheden
Aantal door het CPC* op te volgen zaken
Aantal op nationaal niveau op te volgen zaken
Zweden
32
16

1
15
Bulgarije
54
18
0
18
Denemarken
62
25
21
4
Griekenland
13
0
0
0
Finland
30
20
9
11
Cyprus
8
0
0
0
Litouwen
40
23
0
23
België
48
46
9
37
Portugal
16
11
0
11
Spanje
11
7

3

4
Italië
11
9

1
8
Oostenrijk
20
0
0
0
Noorwegen
31
22
10
12
Frankrijk
31
13

5
8
Estland
26
14
4
10
Malta
14

2
0
2
Totaal
447
226
63
163


*CPC = Consumer Protection Co-operation Network - een netwerk van nationale handhavingsinstanties van 27 lidstaten (plus Noorwegen en IJsland) dat is ingesteld bij Verordening EG/2006/2004 betreffende samenwerking met betrekking tot consumentenbescherming om grensoverschrijdende problemen aan te pakken.

Wat gebeurt hierna?

Na de bezemactie worden de maatschappijen door de instanties benaderd met een verzoek om opheldering of om aanpassing van hun werkwijze. Tegen maatschappijen die in gebreke blijven, kunnen gerechtelijke stappen worden ondernomen die tot boetes of tot sluiting van de website kunnen leiden. In zaken op nationaal niveau zullen in de praktijk de nationale instanties onderzoek doen en handhavingsmaatregelen nemen. Voor grensoverschrijdende zaken (bijvoorbeeld wanneer de maatschappij vanuit een ander land opereert) zullen zij via het CPC hulp vragen van collega's bij instanties in andere lidstaten.