Universiteit van Tilburg 30 november 2007
Verbod op marktmanipulatie moet worden aangescherpt
Promotie jurist Matthijs Nelemans aan Universiteit van Tilburg
Volgens de Nederlandse wet is het verboden om financiële markten te
manipuleren. Het verbod is op bepaalde onderdelen echter te ruim of te
vaag en beperkt het functioneren van de marktpartijen. Dat stelt de
jurist Matthijs Nelemans, die op 30 november promoveert aan de
Universiteit van Tilburg. Het verbod zou volgens hem moeten worden
aangescherpt en alleen gedrag moeten verbieden dat resulteert in echte
ongewenste effecten.
Bedrijven en handelaren op de beurs verspreiden informatie en
verrichten transacties die invloed kunnen hebben op de koersen. Als de
verstrekte informatie onjuist of misleidend is, of de transacties
manipulatief, kunnen zij mogelijk worden vervolgd voor
marktmanipulatie. Een recent voorbeeld van een poging tot manipulatie
is de zaak-Cardio Control, waarin de Hoge Raad uitspraak heeft
gedaan.
De Nederlandse wetgever heeft op basis van de Europese richtlijn
marktmisbruik een verbod van marktmanipulatie ingevoerd, bestaande uit
een verbod van informatiemanipulatie en een verbod van
transactiemanipulatie. Met de komst van het verbod kan de Autoriteit
Financiële Markten eenvoudiger marktmanipulatie aanpakken. Dit zou
moeten bijdragen aan het vertrouwen in de financiële markten.
Bepaalde onderdelen van het verbod zijn echter te ruim en maken
onvoldoende duidelijk welk gedrag al dan niet strafbaar is. Daarom
onderzocht Matthijs Nelemans hoe het verbod kan worden aangescherpt.
Hij bestudeerde daartoe zowel hoe informatie en transacties invloed
hebben op de koersvorming, als hoe onderdelen van het verbod kunnen
worden uitgelegd en de toepassing ervan verbeterd.
Nelemans komt onder meer tot de conclusie dat in het verbod van
informatiemanipulatie een expliciete relevantiestandaard ontbreekt.
Die bestaat bijvoorbeeld wel in de Amerikaanse wetgeving. Een
relevantiestandaard maakt duidelijk in welke gevallen gebrekkige
informatie wel en niet relevant is en onder het verbod behoort te
vallen. De onderzoeker stelt voor om een relevantiestandaard te
hanteren en legt uit hoe deze kan worden toegepast.
Daarnaast bevat het verbod van transactiemanipulatie volgens Nelemans
een vage normstelling, omdat de begrippen 'kunstmatig koersniveau' en
'abnormaal koersniveau' niet zijn toegelicht. De onderzoeker
ontwikkelt een nieuwe standaard, de zogenaamde 'ongedekte
koersdruk'-standaard, waarmee deze begrippen zijn uit te leggen.
Gebruikmaking van de standaard zorgt ervoor dat het verbod niet van
toepassing is op nuttig en onschadelijk gedrag.
Matthijs Nelemans (1977, Utrecht) studeerde Nederlands recht aan de
Universiteit Utrecht en bedrijfseconomie aan de Universiteit van
Amsterdam. Hij voerde zijn promotieonderzoek uit bij de Vakgroep
Strafrechtswetenschappen aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid en
participeerde daarnaast in het Tilburg Law and Economics Center
(TI-LEC). In 2004 was hij visiting researcher aan Harvard Law School
en in 2007 visiting scholar aan Columbia Law School. Hij werkt thans
als advocaat in Amsterdam.
Universiteit van Tilburg