Minister Cramer op weg naar klimaattop Bali
'Het wordt een spannende conferentie'
07-12-2007
Op het Indonesische eiland Bali vindt deze en volgende week een
belangrijke internationale VN-topbijeenkomst plaats over het klimaat.
De verwachtingen zijn hoog gespannen. Inzet op Bali is te komen tot
een agenda die de komende twee jaar verder uitgewerkt wordt zodat er
na 2012 sprake is van een nieuw klimaatverdrag. Dat klimaatverdrag
moet leiden tot brede aanpak van de al ontstane problemen door
klimaatverandering en tot wereldwijde maatregelen die verdergaande
klimaatverandering tegengaan. De agenda ook wel de Bali Roadmap
genoemd - dient een aantal noodzakelijke uitgangspunten te bevatten.
Zoals verdergaande terugdringing van broeikasgassen door
industrielanden, deelname aan terugdringing van broeikasgassen door
landen die ecnomisch een enorme groei doormaken (China, Brazilië en
Mexico), en de financiering van aanpassingsmaatregelen, het zogeheten
adaptatiefonds. Hierover vinden op Bali onderhandelingen plaats.
Minister Cramer van Ruimte en Milieu reist zondag naar Azië. Zij
brengt eerst een bezoek aan Maleisië waar ze zal praten over duurzame
productie van biomassa zoals palmolie. Dinsdag komt de minister op
Bali aan waar ze zal deelnemen aan de VN-top. De minister houdt
volgende week een weblog bij vanuit Maleisië en Indonesië, waarin ze
vertelt hoe de onderhandelingen vorderen en welke afspraken worden
gemaakt.
Vlak voor haar vertrek naar Maleisië en Bali vertelt de minister wat
haar inzet zal zijn.
De conferentie is afgelopen maandag al begonnen. Wanneer sluit u aan?
Ik zal Nederland vertegenwoordigen in het zogenoemde High Level
Segment van de conferentie dat de laatse drie dagen van de conferentie
op 12, 13 en 14 december plaatsvindt. Ik verwacht dat in die dagen de
belangrijkste politieke knopen zullen moeten worden doorgehakt. U kunt
erop vertrouwen dat ik mij daar actief voor inzet. Het wordt een
spannende conferentie. De publieke verwachtingen voor een doorbraak op
Bali zijn groot: politieke leiders op het hoogste niveau hebben de
afgelopen maanden keer op keer de urgentie van het klimaatprobleem
onderstreept. Ze hebben aangegeven dat het nu tijd is voor verdere
internationale actie. Maar dat betekent niet dat we het er allemaal al
over eens zijn hoe die verdere actie moet worden vormgegeven. Daar
moeten we op Bali mee gaan beginnen.
Wat wordt uw inzet op Bali?
'Belangrijk uitgangspunt is dat de temperatuur mondiaal gemiddeld met
niet meer dan 2 graden mag stijgen boven het pre-industriële niveau.
Hiertoe zijn nieuwe afspraken nodig. De inzet van Nederland en EU is
om op Bali tot een onderhandelingsproces te besluiten de Bali Roadmap
- gericht op een mondiale en omvattende overeenkomst onder het
VN-Klimaatverdrag. Het gaat dan over de periode na 2012, wanneer de
afspraken onder het Kyoto Protocol (KP) aflopen. Om een gat tussen de
bestaande en nieuwe afspraken te vermijden dienen de onderhandelingen
bij voorkeur in 2009 te worden afgerond. Het proces moet een opzet
krijgen die ook de deelname van landen die nu geen partij zijn bij het
Kyoto Protocol mogelijk maakt. Ik doel dan op de VS. Australië heeft
zich aan begin van de conferentie op Bali tot onze grote vreugde
alsnog aangesloten bij het Kyotoprotocol.'
'Maar de Bali Roadmap is niet alleen een proces er zal ook worden
onderhandeld over welke onderwerpen de komende twee jaar verder moeten
worden uitgewerkt. Wij vinden als Nederland belangrijk dat de volgende
onderwerpen aan de orde komen:
* internationaal een gemeenschappelijke visie ontwikkelen, die
richting geeft aan de benodigde emissiebeperkingen voor de lange
termijn. Zo heeft de EU in dat verband aangegeven dat de
temperatuur met niet meer dan 2 graden zou mogen stijgen:
* verdergaande absolute emissiereducties door ontwikkelde landen;
* bredere participatie van ontwikkelingslanden;
* uitbouw van de mondiale koolstofmarkt;
* overdracht en toepassing van technologie;
* verdergaand internationaal adaptatiebeleid;
* voorkoming van ontbossing; en het
* onderbrengen in een nieuw klimaatregime van de internationale
lucht- en scheepvaartsectoren.'
Kunt u die onderwerpen nader toelichten?
'Graag! De EU en Nederland willen dat industrielanden na 2012
vergaande absolute en bindende emissie-reductiedoelstellingen op zich
nemen in de orde van 30% in 2020 ten opzichte van 1990. Ook van
ontwikkelingslanden worden dan bijdragen gevraagd. De EU heeft met
haar eerdere besluit om haar emissies in 2020 eenzijdig met minimaal
20% te verminderen succesvol bijgedragen aan de geloofwaardigheid van
de industrielanden het voortouw te blijven nemen en daarmee aan de
bereidheid bij ontwikkelingslanden om te gaan praten over nieuwe
afspraken vergroot.
De EU lijkt er ook in geslaagd om andere industrielanden mee te
krijgen in deze ambities, maar het grote probleem in dat verband
blijft vooral de VS. Het is in dat verband bemoedigend te zien dat ook
in de Verenigde Staten in vrijwel alle voorstellen die thans worden
besproken in het Congres wordt uitgegaan van bindende absolute
doelstellingen; zij het dat het ambitieniveau nog erg laag is.'
'Na 2012 zullen ook ontwikkelingslanden meer moeten gaan doen, want
anders zal het niet lukken om de mondiale groei van de emissies te
stoppen en de 2 graden binnen bereik te houden. Op dit moment hebben
de ontwikkelingslanden geen verplichtingen om hun emissies te
beperken, maar kunnen de industrielanden een deel van hun
emissiereducties realiseren in ontwikkelingslanden via het Clean
Development Mechanism. Op Bali zullen we praten over een bredere
participatie van ontwikkelingslanden bij CDM. Nederland en de EU staan
een differentiatie van de bijdragen van ontwikkelingslanden naar hun
ontwikkelingsniveau voor, waarbij met name van de meer ontwikkelde
ontwikkelingslanden (zoals Mexico en China), een significante,
meetbare en controleerbare eigen bijdrage mag worden verwacht. Het
onderwerp van een bijdrage van ontwikkelingslanden aan terugdringing
van broeikasgassen ligt moeilijk en zal gekoppeld moeten worden met
het aanbieden van financiële prikkels door industrielanden.'
Gaat u ook praten over het tegengaan van ontbossing?
'Zeker, het tegengaan van emissies door ontbossing wordt in Bali een
zeer belangrijk onderwerp, met name gezien het belang dat Indonesië
als voorzitter van de topconferentie hier aan hecht. Nederland vindt
het tegengaan van ontbossing een belangrijke bouwsteen van een
toekomstig mondiaal klimaatregime. Ontbossing is niet alleen een
belangrijke bron van emissies - 20% CO2-emissies - het is ook een
onderwerp dat bij kan dragen aan het beter betrekken van
ontwikkelingslanden bij internationaal klimaatbeleid. Daarbij vinden
wij het belangrijk dat er een zo mogelijk marktgebaseerd
financieringsmechanisme wordt ontwikkeld.
Afspraken over het tegengaan van ontbossing zullen deel moeten
uitmaken van een breder pakket afspraken voor de periode na 2012, maar
voortijdige actie zou aangemoedigd moeten worden. Daarom zou in Bali
besloten moeten worden tot de start van capaciteitsopbouw en
proefactiviteiten.'
Vooral ontwikkelingslanden hebben nu al te kampen met de gevolgen van
klimaatverandering. Om hen te helpen is veel geld nodig. Dat staat ook
op de agenda?
'Ook dit is een belangrijk punt van de agenda die we moeten opstellen.
Op Bali zal het zowel gaan om de implementatie van bestaande afspraken
zoals het beheer van het Adaptatiefonds, als over afspraken voor na
2012. In Bali zal hopelijk een besluit worden genomen over het beheer
van het Adaptatie Fonds, zodat zo snel mogelijk meer middelen voor
adaptatieactiviteiten in ontwikkelingslanden beschikbaar komen.
Nederland en de EU gaan ervan uit dat de komende jaren de kosten voor
adaptatie in ontwikkelingslanden gaan stijgen en dus ook de
financieringsbehoeften. Daarom zal steun van industrielanden aan
kwetsbare ontwikkelingslanden ook een belangrijk onderdeel zijn van de
Bali Roadmap. Nu al wordt het adaptatiefonds gevuld met een heffing op
CDM-projecten. Nederland vindt dat moet worden bezien in hoeverre
dergelijke heffingen gerelateerd aan de koolstofmarkt zouden kunnen
worden uitgebreid.'
Verwacht u een positief resultaat?
'Het wordt een spannende conferentie. Het is zeker niet zo dat alles
al beklonken zal zijn voordat de ministers arriveren. Ik beloof u dat
mijn delegatie en ik ons tot het uiterste zullen inzetten om onze
doelen voor Bali te verwezenlijken. Of we een een goede 'deal' in Bali
krijgen en hoe die er precies uit zal zien is op voorhand niet te
verzekeren. Het belangrijkste is dat we de onderhandelingen kunnen
starten, dat alleen al zou een grote doorbraak zijn. En die conclusie
hoort helaas - nu eenmaal bij de politieke realiteit van
klimaatconferenties.'
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer