Technische Universiteit Delft

Delftenaar onderzoekt hoe producten rekening kunnen houden met de gebruiker

Het ultieme slimme product voor in huis zal autonoom op gebruikerservaringen anticiperen en opgaan in bestaande leefpatronen. Dat stelt ir. Martijn Vastenburg, die op maandag 17 december op dit onderwerp promoveert aan de TU Delft.

De complexiteit van producten in huis neemt sterk toe, stelt onderzoeker Martijn Vastenburg. Ontwikkelingen op het gebied van sensoren, rekenkracht en software hebben het mogelijk gemaakt dat alledaagse producten hun omgeving kunnen waarnemen en uiteindelijk zelfs op gebruikersbehoeften kunnen anticiperen.

Voorheen was het onderzoek in dit gebied vooral gericht op het ontwikkelen van de benodigde technologie en op de professionele toepassingen. De nadruk ligt nu in toenemende mate op toepassingen voor de 'gewone' gebruikers. 'Pas als je weet hoe mensen producten in hun omgeving ervaren, kun je een product beter laten presteren', zegt Vastenburg.

Vastenburg deed tijdens zijn promotie vier onderzoeken, zowel in het veld als in een nagebouwde huiskamer bij de faculteit Industrieel Ontwerpen van de TU Delft. Twee studies hadden betrekking op meldingen die de proefpersonen in huis voorgeschoteld kregen, bijvoorbeeld dat het hoog tijd wordt om het vuilnis buiten te zetten. Hier bleek onder meer dat de subjectieve urgentie (dringendheid) van de boodschap zeer bepalend is voor de manier waarop deze gebracht moet worden. De activiteiten van de gebruiker op het moment van de melding bleken daarentegen nauwelijks invloed op de acceptabiliteit van meldingen te hebben.

Twee andere studies richtten zich op de sfeer in huis (verlichting, muziek e.d.). Vastenburg heeft geprobeerd de reacties en voorkeuren van gebruikers in verschillende situaties in modellen te vatten. Zo werd in de laatste studie onderzocht hoe proefpersonen een omgeving ervaren die de verlichting en sfeer automatisch aanpast. 'Het gebruik van deze ervaringsmodellen draagt bij aan de ontwikkeling van acceptabele en slimme producten die rekening houden met de bewoners', zegt Vastenburg. Die initiële modellen zijn volgens hem overigens altijd slechts een basis. Voorkeuren kunnen in de loop van de tijd en per persoon uiteraard verschillen, een gegeven waar producten mee om zullen moeten kunnen gaan.

'Ik heb laten zien dat de mate van acceptatie van acties van producten kan worden verbeterd door producten te ontwikkelen die rekening houden met gebruikerservaringen en de context waarin ze gebruikt worden. De prototypes die gebruikt zijn in deze studies zijn voorbeelden van hoe modellen kunnen helpen bij het ontwikkelen van dit soort handelbare en aangename producten voor in huis.'