28 december 2007

> Wim Meuldijk overleden

Wim Meuldijk, de geestelijk vader van de televisieserie Pipo de Clown, is 27 december overleden. Een groot deel van de serie is opgeslagen in het archief van Beeld en Geluid.

Wim Meuldijk (1922 - 2007)

hoorspelschrijver/scenarioschrijver

De geestelijke vader van "Pipo de clown", de zeer populaire VARA tv-serie voor de jeugd. Meuldijk was creatief, had een levendige fantasie en een duidelijke voorliefde voor het werken voor kinderen. Hij was geen echte zakenman en liet de merchandising over aan een agent(e). Hij was zeer geinteresseerd in het eindproduct en veelal aanwezig bij opname of montage. Zijn betrokkenheid was niet vanuit bemoeizucht of controle, maar kwam voort uit het 'bewaken" van zijn geesteskinderen. Voor hem bood de radio meer mogelijkheden dan televisie of film.

Biografie Geboren op 8 juni 1922 in Schiedam. Groeit op in de Mathenesserbuurt waar zijn vader administrateur is van de Mathenesserhof. Wim heeft vier zusjes. Vanwege zijn astma is hij beperkt in zijn mogelijkheden. Geeft op zeer jonge leeftijd al eigen poppenkastvoorstellingen en luistert veel naar de radio (hoorspelen). Opleiding: Handelsschool en cursus tekenen en schilderen. Tijdens de tweede wereldoorlog zit Wim ondergedoken op de Veluwe bij zijn oudste zuster. Maakt in 1942 de strip "Sneeuwvlok de Eskimo" voor Het Volk en Voorwaarts, omdat Amerikaanse strips verboden zijn. Geeft na de oorlog, samen met Ton van Heusden, tien nummers van het eigen blad "Sneeuwvlok" uit. Vervolgens maakt hij een tekststrip over "Ketelbinkie". Gehuwd geweest met Else Arntzenius. Dochter en zoon uit huwelijk: Belinda en Mark. Zijn zoon Mark is docent filmgeschiedenis in Nijmegen. Meuldijk woonde vanwege gezondheidsredenen al jaren in Spanje en is 27 december 2007 overleden.

Omroeploopbaan | Radio
1953-1957
De verhalen op de radio van "Monus de man van de maan" inspireren Meuldijk tot het schrijven van hoorspelen. Eerste radiokinderserie in 1953: "Pim en Wiebe", een onderdeel van "Het radioprentenboek" (KRO). In 1954 het vervolgspel "Pim Kikstra" en tevens de rubriek "De Bromtol" (kindercabaret). In 1955 acht uitzendingen van "Ketelbinkie en de zeven zeerovers". Daarna voor de VARA het jeugdhoorspel "Opa Dribbel". Als kind luistert hij naar de legendarische uitzendingen van "ome Keesie". Deze figuur vormt de inspiratiebron voor Opa Dribbel. Deze grootvader gaat met zijn kleinkinderen op reis. De spannende avonturen worden op zondagmiddag op prime time, vlak voor de sport, voor de luidspreker gebracht. In de jaren vijftig verzorgt hij een jaar lang kolderverhalen voor de Showboat: "Slot Sidderstein". Dit zaterdagavondprogramma neemt hij van scenarioschrijver Eli Asser over, omdat deze met ruzie vertrekt. Meuldijk leert veel van dit door Karel Prior geregisseerde programma, waar Ko van Dijk, Johan Kaart, Conny Stuart en Joop Doderer de hoofdrollen spelen. In 1956 is Meuldijk verantwoordelijk voor de teksten van de nieuwe cabaretserie "Het huis is te klein" en Harry Bannink schrijft de muziek. In 1956 sluit Meuldijk zich ook aan bij een aantal talentvolle jongeren, die voor de KRO-radio cabaretprogramma's gaan verzorgen. De groep, onder leiding van Toon Rammelt en Leo Nelissen, heet 'Trant 56'. Meuldijk en Ernst van Altena zijn de tekstschrijvers, Harry Bannink componeert de muziek. In 1957 schrijft Meuldijk de kolderstrip "Kribelstraat". Nell Koppen, Marijke Hoving, Ton Lutz, Wim v.d. Brink, John Soer en Henk van Ulsen spelen de rollen. De muziek is in handen van Cor Steyn en Cor Goudswaard.

Omroeploopbaan | Televisie (Pipo de Clown)
1958-1969
Vanwege zijn vele activiteiten voor de omroep verhuist Meuldijk van Oostvoorne naar Hilversum. Zijn buurman in de omroepflat is regisseur Gijs Stappershoef. Stappershoef doet Meuldijk de suggestie om iets voor de televisie te doen op basis van tekeningetjes die hij heeft gemaakt. Het betreft de belevenissen van een clown. De VARA is geïnteresseerd. In eerste instantie gaat het om drie afleveringen. De eerste aflevering van "Pipo de clown" komt op 17 september 1958 op het scherm. Hoofdfiguur is de positief ingestelde Pipo, zijn vrouw Mammaloe en dochtertje Petra. Belangrijke bijfiguren zijn Pipo's vriend de eigenzinnige indiaan Klukkluk; de circusdirecteur Dikke Deur, de boeven Snuf en Snuitje en het ezeltje Nononono. Meuldijk benadert Christel Adelaar, die hij persoonlijk kent uit de cabaretgroep 'Trant '56'. Via regisseur Willy van Hemert komt Meuldijk in contact met Cor Witschge en Herbert Joeks die respectievelijk de rol van Pipo en Klukkluk krijgen. De rechtstreekse uitzendingen komen uit studio Irene in Bussum. In de beginseries spelen ook de zigeuner Felicio, ridder Bamberain en meneer Hiep mee. Befaamd zijn de uitdrukkingen, die de spelers gebruiken. Het worden gevleugelde woorden voor de jeugd. Uitroepen als "Sapperdeflap", "Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen" van Pipo, maar ook "Koeieen, Pipo, koeieen" van De Dikke Deur of "Ossiepossie, zeg, mij zijn niet van de bange" of "dat zijn van de gekke" door Klukkluk of "M-mooie parels, f-fijne parels" van Snuf zijn legendarisch geworden voor de generatie kinderen uit de jaren zestig en zeventig. Pipo slaat aan bij het jeugdige kijkerspubliek; het gevolg is dat de VARA overspoeld wordt met fanmail. De grote televisiepopulariteit is voor Meuldijk ook de aanleiding om speciaal afleveringen te schrijven voor het schnabbelcircuit. De vaste cast van Pipo, soms aangevuld met andere acteurs/actrices treden veelvuldig op in theaters in het land. Cor Witschge wordt ook regelmatig door bedrijven (b.v. De Gruyter) benaderd om voorstellingen of openingen te verzorgen. Ook schrijft hij de teksten voor Pipovervolgverhalen in het weekblad Donald Duck. In de periode tot en met 19 april 1980 zijn in totaal 577 korte (alleen in zwart-wit!) en 118 lange afleveringen van de clown uitgezonden. De eerste 90 worden opgenomen door Skia Film; voor de rest wordt het veel grotere Cinecentrum ingehuurd. De korte afleveringen komen uit de studio in Bussum en later uit kasteel Groeneveld in Baarn. De langere afleveringen worden opgenomen in de tuin van het huis van Meuldijk. Zijn huis 'Beaulieu' doet dienst als kleed- en schminkruimte. In de enorme tuin staan de door Meuldijk zelf getimmerde en geschilderde Pipowagen en zo nu en dan een circustent. In de beginperiode regisseert Meuldijk soms een aflevering. Acteur Guus Verstraete Sr. en later John van der Rest zijn de belangrijkste regisseurs. Jarenlang speelt Cor Witschge de rol van de immens populaire Pipo. Na vier seizoenen haakt Christel Adelaar af. Redenen voor Mammaloe om af te haken zijn het vele gereis (theatervoorstellingen) en het feit dat haar radiowerk in de knel komt. Bovendien is ze aan een nieuwe uitdaging toe. Haar vervangster is Marijke Bakker. Ook Jan Pruis (Felicio) verdwijnt uit de serie. Door een verschil van mening over het honorarium met de VARA haakt hoofdrolspeler Witschge af. De acteur spant zelfs een kort geding aan bij de Amsterdamse rechtbank tegen de VARA en Cinecentrum (producent). De rechter besluit dat Cor Witschge in zijn ongelijk staat.

1970-1980
Witschges vervanger voor Pipo Cees van Ooyen speelt in 1970 in de serie "Pipo in Bizarra". Vier jaar later is Witschge in "Pipo in Marobia" weer van de partij, omdat de jeugdige kijkers toch maar moeilijk aan de nieuwe Pipo kunnen wennen. De ruzie met Meuldijk en Cinecentrum is bijgelegd. Ook Mammaloe (Marijke Bakker) is, op voorspraak van Witschge, weer van de partij. In 1980 speelt dochter Belinda de rol van Geurend Gras, de zus van Klukkluk in "Pipo in West Best". Het zou de laatste serie op televisie zijn. Rondom de serie van Pipo wordt op een bescheiden wijze merchandising bedreven. Vervolgens wordt Meuldijk door de NOS benaderd met de vraag of hij teksten wil schrijven voor "Sesamstraat". In de beginperiode schrijft hij teksten voor Pino, Ienemienie en Tommie.

Televisie (overig)
1962-1963
Na meer dan vijftig afleveringen van de eerste Pipo-serie krijgt Meuldijk van de VARA de opdracht om iets nieuws te schrijven. Meuldijk bedenkt een nieuwe avonturenserie rond de zwervers "Mik en Mak". De hoofdrollen worden gespeeld door Donald Jones (Mik) en Ger Smit (Mak). Voorts zijn Oma Tingeling (Magda Janssens) en meneer Humdrum (Jan Apon) de belangrijkste figuren in de serie. Het verhaal gaat over twee zwervers die een benzinepomp beginnen op een kruispunt van vier windstreken. Elke aflevering komt er iemand over de schutting gewaaid. Het zijn in totaal 15 afleveringen, die van 26 september 1962 tot en met 15 mei 1963 door de VARA worden uitgezonden. "Mik en Mak" evenaart op geen enkele wijze het succes van Pipo.

1964-1965
In 1964 wordt het door Meuldijk geschreven scenario van "Rats en Repel" op de buis gebracht. De twaalfdelige kinderserie gaat over de straatmuzikanten Rats (Henk Votel) en Repel (Willem Wagter). Samen met hun sprekende vogel Lollipop beleven ze doldwaze avonturen.

1966-1967
In 1966 schrijft Meuldijk een parodie op een western. Het zijn de avonturen van "Tim Tatoe". De hoofdrol van cowboy Tim Tatoe wordt gespeeld door Rudi Falkenhagen. Falkenhagen moet voor deze rol zelfs leren paardrijden. De buitenopnamen van deze niet zo succesvolle serie worden opgenomen in de Drunense duinen.

1977
In 1977 zendt de TROS de kinderserie over koning Bolo uit. Het scenario, geschreven door Meuldijk gaat over het land Mini-solo. Als iemand in zijn landje ziek is dan neemt de koning de honneurs waar. De rol van koning Bolo wordt gespeeld door Wim van den Heuvel. Henk Molenberg is graaf Sierkonflex. In 2002 is het eindelijk zover. De opnamen voor de speelfilm "Pipo en de P-Parelridder", een productie van Endemol Nederland Film b.v., nemen een aanvang. Ook de TROS en Bunea Vista zijn participanten. Het verhaal is geschreven door Wim Meuldijk; de regie is in handen van Martin Lagerstee en de rol van Pipo wordt gespeeld door Joep Dorre. Het is de eerste grote publieksfilm met behulp van High Definitiontechniek. De opnamen zijn zowel in Nederland als in Spanje. De première staat gepland op 20 november. De TROS begint eind 2003 met de opnamen van korte afleveringen van 15 minuten met Pipo als centrale figuur. Meuldijk laat zich bij het schrijven altijd leiden door de acteurs. Vandaar dat de indiaan Klukkluk niet in het verhaal voorkomt, omdat er geen goede vervanging voor Herbert Joeks te vinden was. Meuldijk is alweer aan het volgende filmscript begonnen.

Prijzen en onderscheidingen

* De Zilveren Nipkowschijf (1962).

Boeken

* Pipo de Clown (1960).

* Pipo en de Bibberhaai.

* Pipo en de Slaapridder.

* Alle Avonturen van Pipo de Clown (1967).
* Pipo en het Diepzeegeheim.

* Pipo en de Noorderzon.

* Pipo in Marobia (deel 1 ­ 6).

* Pipo en de grote Driekamp (1977).

* Pipo en de Holle-Bolle-Draak.

* Pipo en het oog van Ox (1968).

* Pipo en de piraten van toen (1976).

* Pipo vindt Lpom-zus in het land van Sjeik Jakkie.
* Pipo en de Griezelbeer.

* Pipo en de Waterlanders (1965).

* Pipo en het Kindereiland (1965).

* Pipo en de Lachplaneet.

* Pipo en het Grachtengeheim (1975).

* Pipo en de ridder Schrik.

* Pipo de Clown in miniland (1970).

* 40 Wel te rusten verhaaltjes, verteld door Pipo (1970).

Vervolgverhaal in Donald Duck (dubbele pagina met klerenfoto's)
* "Pipo en de verdwenen Fakir" (1960).

* "Pipo en de geluksvogel".

Grammofoonplaten

* Het Pipo-lied (Philips).

* Dag Vogels, Dag Bloemen, Dag Kinderen (Fontana), 1967.
* Klukkluk vertelt (CNR), 1971.

* Het verhaal van Pipo in Marobia (Bovema), 1974.
* Liedjes uit Pipo in Marobia (Bovema), 1974.

Video

* Pipo en de Noorderzon (Arcade).

* Pipo en de Piraten van Toen (VSN).

* Pipo en het Grachtengeheim (VideoFilm Expres).
* Pipo en de Lachplaneet (VideoFilm Expres).
* Verhaaltjes voor het slapengaan 1 en 2 (Goodview/Blokker).
* Pipo en de Bosbas (Video/FilmExpres).

Versie, december 2007

Wim Meuldijk (1922 - 2007)
Tafel voor twee 07-01-1998

RealOne breed|smal WinMedia breed|smal