Gemeente Hilversum

Eerste voorrangspleintje Ei van Columbus

8 januari 2008
In de vakwereld bestaat toenemende belangstelling voor de Hilversumse uitvinding van het voorrangspleintje. Het eerste exemplaar op het kruispunt Kamerlingh Onnesweg/ Minckelersstraat, dat onlangs in gebruik is genomen, heeft de interesse gewekt van verkeerskundigen uit andere gemeenten.

Daniël Wolters, verkeerskundige van de gemeente Hilversum, kan zich dat heel goed voorstellen. "Het voorrangspleintje heeft namelijk de voordelen van een rotonde, maar niet de nadelen".

Geestelijk vader
Zijn collega John Fonk is de geestelijke vader van dit Ei van Columbus. "Het eerste idee ontstond toen we overwogen om op de Diependaalselaan in het kader van 'Langzaam rijden, gaat sneller' keerlussen te maken. Daarmee wilden we voorkomen dat een automobilist, die wil keren, het verkeer op een kruispunt blokkeert, door hem verderop die keerbeweging te laten maken. Dat stuitte op bezwaren van omwonenden. Zij wezen ons op het feit dat die automobilisten omdat ze moeten omrijden onnodig langer op de Diependaalselaan rijden".

Daarom werd gezocht naar een andere oplossing die met name het milieu minder zou belasten. SenterNovem, het agentschap van het ministerie van Economische Zaken dat initiatieven ondersteunt die de duurzaamheid stimuleren, stelde subsidie beschikbaar. John Fonk ging aan de slag met verkeerskundige adviseurs van de ingenieursbureaus Goudappel en DHV.

"Eigenlijk hebben zij alle verkeerskundige principes bij elkaar opgeteld", aldus Daniël. "De principes zijn dan ook niet nieuw, maar deze combinatie is dat wèl".

Minder belastend
"Er zijn, net zoals bij de meeste rotondes, geen verkeerslichten (meer) nodig waardoor het verkeer buiten de spits lekker kan doorrijden en dat betekent een minder grote belasting van het milieu. De hoofdstroom in het verkeer behoudt zijn voorrang. Ter vergelijking: dat gebeurt nu niet op het Den Uylplein. De hoofdstroom rijdt op de Johannes Geradtsweg en de Kamerlingh Onnesweg, maar die is op die rotonde gelijkwaardig aan de automobilisten op de Larenseweg. Daardoor staat, zeker in de spits, de hoofdstroom regelmatig stil. Op het voorrangspleintje kan de hoofdstroom vrijwel altijd door, ook omdat wij de voorrangspleintjes voorzien van een aparte rijstrook voor verkeer dat linksaf slaat".

Het voorrangspleintje heeft nog een groot voordeel dat vooral op oudere kruispunten van groot belang is. Daniël: "Voor de aanleg van een rotonde zou je in sommige gevallen woningen moeten slopen omdat er anders niet genoeg ruimte is. Een voorrangspleintje heeft veel minder ruimte nodig. Het pleintje is ovaal en daardoor veel slanker".

Omdat het voorrangspleintje voor wat betreft het gebruik eigenlijk weinig nieuws herbergt, verlangt het ook van de automobilisten weinig aanpassingen. "Zij herkennen de meeste verkeerskundige principes. Het pleintje is in feite een platgeslagen rotonde".

Daniël Wolters roemt de inspanningen van zijn collega's van het gemeentelijke Ingenieursbureau. "Zij hebben ervoor gezorgd dat het pleintje smoelt. Zo zijn er natuur-keien gebruikt die tot dat moment alleen maar in de kades in havens waren verwerkt".

Top 10
SenterNovem noemt het Hilversumse voorrangspleintje in een Top 10 voor gemeenten die moeten omgaan met het spanningsveld tussen de fijnstof-problematiek en de verkeersafwikkeling. "Ons voorrangspleintje is voor veel grote steden interessant. Het pleintje voorkomt dat het verkeer onnodig stilstaat. Stilstaand verkeer veroorzaakt immers vervuiling".

Inmiddels hebben Daniël en John voor collega's van vier gemeenten een presentatie gehouden over het voorrangspleintje. Het pleintje op de Kamerlingh Onnesweg/ Minckelersstraat is de eerste in een reeks van tien. Er komen er in principe nog negen op de buitenring. Voor dit jaar staan er weliswaar twee op de Johannes Geradtsweg op het programma, maar dat is afhankelijk van de uitkomsten van een second opinion op de milieuonderzoeken.