Provincie Overijssel

Bodemdaling door zoutwinning in Twente beheersbaar

De stuurgroep `Bodemdaling door zoutwinning in Twente' heeft onlangs haar eindresultaten gepresenteerd. De belangrijkste conclusie is dat de kans op calamiteiten en grote bodemdaling boven oude zoutwinningen uitgesloten is.

In het verleden is in gebieden waar zout gewonnen wordt bodemdaling ontstaan door de aanwezigheid van zoutholtes (zogenaamde cavernes) in de ondergrond. In Twente gaat het om de gebieden Boeldershoek, Twekkelo, Marssteden en Usseler Es gelegen tussen Hengelo en Enschede. Cavernes zijn het gevolg van zoutwinning en kunnen zorgen voor veranderingen in de bodem.

Volgens de stuurgroep zorgt de huidige wijze van zoutwinning door Akzo Nobel niet voor significante bodemdaling. Dit komt omdat Akzo Nobel sinds 2005 alle bestaande winningen uitvoert volgens het principe van "good salt mining practice". Alleen de oude winningen die niet meer in gebruik zijn, kunnen mogelijk zorgen voor bodemdaling. Voor de meeste cavernes is de kans op bodemdaling bekend en nihil. Voor de overige cavernes is een actieplan opgesteld.

Akzo Nobel houdt de ondergrond scherp in de gaten via regelmatige (sonar)metingen. Mogelijke veranderingen van de cavernes zijn daardoor al in een vroeg stadium bekend. Als uit de metingen blijkt dat een caverne instabiel wordt, dan duurt het nog zeker 15 jaar voordat aan maaiveld bodemdaling van betekenis te verwachten is. Er is dan nog voldoende tijd beschikbaar voor het nemen van passende maatregelen. Een passende maatregel kan zijn het opvullen van cavernes met vaste stof. In de afgelopen periode zijn al positieve ervaringen opgedaan met het opvullen van cavernes met kalkslurry. Dit is een restproduct dat vrijkomt bij het winnen van zout. Door de gekozen werkwijze zijn calamiteiten rond bijvoorbeeld belangrijke infrastructuur zoals de rijksweg 35 uitgesloten.

Om ongewenste situaties ter plaatse van oude zoutcavernes te voorkomen, is voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen een protocol opgesteld. Boven cavernes mag pas gebouwd worden nadat de Staatstoezicht op de Mijnen advies heeft uitgebracht over de door Akzo Nobel opgestelde prognose over de risico's en bodemdaling. Dit protocol wordt opgenomen in de bestemmingsplannen die momenteel zowel door de gemeente Hengelo als de gemeente Enschede worden opgesteld voor het gebied Boeldershoek.

Om de uitwisseling van kennis en informatie over de bodemdaling ook na afronding van de werkzaamheden van de stuurgroep te vervolgen, is afgesproken dat de betrokken partijen in principe 1 x per jaar bij elkaar komen op het moment dat de meetresultaten van de cavernes bekend zijn.