Gemeenten verschillen in afdoening informatiefraude bij bijstand
Zestig procent van de gemeenten vordert altijd bijstand terug die door
informatiefraude ten onrechte is verstrekt. Veertig procent doet dat
niet altijd: het gaat dan vaak om 'kruimelbedragen', meestal in
combinatie met hoge incassokosten. Dit blijkt uit het rapport
Gemeentelijke afdoening, de laatste schakel in de handhavingketen van
de Inspectie Werk en Inkomen. Informatiefraude is fraude waarbij
mensen onjuiste informatie geven over zaken als samenwonen of andere
inkomsten.
Iedere gemeente in Nederland heeft beleid om uitkeringsfraude tegen te
gaan en onderneemt activiteiten om de Wet werk en bijstand te
handhaven. Ze maken bijvoorbeeld gebruik van de mogelijkheid om ten
onrechte betaalde bijstand terug te vorderen.
Bij zaken waarbij de informatiefraude meer bedraagt dan 6.000 euro
doet de gemeente in principe altijd aangifte bij het Openbaar
Ministerie. Bij zaken tot 6.000 euro kan de gemeente de
bijstandontvanger een korting op de uitkering opleggen. Als een
verdachte geen uitkering meer ontvangt, heeft de gemeente die
mogelijkheid niet. Gemeenten kunnen in deze gevallen van
informatiefraude tot 6.000 euro wel aangifte doen bij het Openbaar
Ministerie. Maar in de praktijk blijkt dat slechts een op de drie
gemeenten dat ook doet. Dit kan leiden tot ongelijke behandeling van
bijstandcliënten en niet-bijstandcliënten.
Gemeenten hebben een grote mate van beleidsvrijheid bij de uitvoering
van de Wet werk en bijstand. Ze kunnen zelf invullen welke gedragingen
leiden tot schending van de informatieplicht en wat voor sancties ze
daarbij hanteren. Gemeenten hebben de bevoegdheid om ten onrechte
betaalde bijstand terug te vorderen, maar zijn dit niet verplicht.
Dat gemeenten bepaalde normschendingen niet bestraffen, kan
bijvoorbeeld vanuit kosten-baten overwegingen begrijpelijk zijn. IWI
wijst op het risico dat dit tegelijkertijd het draagvlak voor
instandhouding van de sociale zekerheid bij de burger kan aantasten.
persbericht IWI, 15 februari 2008
Aan de informatie op deze site kunnen geen rechten worden ontleend.
Inspectie Werk en Inkomen