Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

Hoezo samen? Festival der Bestuurskunde

Wim van de Donk leidde op 14 februari het vijfde Festival der Bestuurskunde in met zijn toespraak Samen omdat het niet anders kan.

De titel van het festival was dit jaar dan ook Hoezo samen? Beschaafd organiseren, of organiseren van beschaving.

Om de slogan 'Samen werken, samen leven' kracht bij te zetten, stonden de eerste honderd dagen van het kabinet in het teken van een dialoog met de samenleving. De ministers en staatssecretarissen trokken het land in om van de burgers te horen wat er moest gebeuren en hoe het moest gebeuren. De komende vier jaar zullen deze plannen worden uitgevoerd; niet alleen door de overheid, maar samen met de samenleving.

Om maatschappelijke resultaten te realiseren moet worden samengewerkt. Zo wordt binnen de bestuurskunde al jaren gepleit voor een nauwe samenwerking binnen ketens, al was dat alleen maar om beleid en uitvoering op elkaar aan te laten sluiten. Organisatieadviseurs zetten op hun beurt zwaar in op een innige band tussen managers en professionals. Overheid, maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers zetten allerlei projecten en programma's op, die tot deze samenwerking moeten leiden. Aan deze initiatieven wordt vaak een gevoel van urgentie gekoppeld: "Samen moet, omdat het anders misgaat". Maar komt al het `goede' inderdaad vanuit de gedachte van samen = beter. We kunnen immers vele kritische kanttekeningen plaatsen bij deze gedachte. Wat gebeurt er precies als partijen gaan samenwerken? Waar komt bijvoorbeeld die enorme behoefte naar samen vandaan? En hebben we ook niet af en toe conflict, spanning en checks and balances nodig? De onderliggende vraag is dus eigenlijk of al dat samen gaan - en daarmee dus beschaafd organiseren - niet met impliciete beschavingsidealen gepaard gaat?