Persbericht
15 februari 2008

Genetische modificatie kan appelteelt milieuvriendelijker maken

Genetische modificatie van appels kan er voor zorgen dat de fruitteelt milieuvriendelijker wordt. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen UR waarbij 280 genetisch gemodificeerde appelbomen in een veldproef zijn onderzocht op hun weerstand tegen schurft, de belangrijkste schimmelziekte in de appelteelt. De genetisch gemodificeerde appelbomen vertoonden tot 60% minder aantasting door de schimmel. Daardoor zijn er minder bestrijdingsmiddelen nodig om de boom gezond te houden.

Plant Research International, onderdeel van Wageningen UR, ontwikkelde in 1994 appelboompjes met extra erfelijk materiaal dat uit gerst afkomstig was. In gerst codeert dit stukje DNA voor de aanmaak van een stof die de gerstekorrels beschermt tegen binnendringende schimmels. Uit onderzoek in het laboratorium bleek dat deze stof ook werkzaam was tegen de schimmel die appelschurft veroorzaakt. Daarom verwachtten de onderzoekers dat door het inbouwen van het DNA uit gerst, appelbomen beschermd zouden kunnen worden tegen schurft. Er zouden dan minder chemische bestrijdingsmiddelen tegen de schimmel ingezet hoeven te worden.

In 2003 is een aantal genetisch gemodificeerde bomen van de rassen Gala en Elstar en een aantal 'controle-bomen' in een onderzoeksboomgaard geplaatst. In deze boomgaard werd de schurftschimmel niet chemisch bestreden. De onderzoekers volgden de aantasting door de schurftschimmel op alle bomen. Op die manier konden ze vaststellen of het via genetische modificatie ingebrachte DNA, de bomen inderdaad kon beschermen tegen deze belangrijke schimmelziekte.

Dit bleek inderdaad het geval. De Gala-lijn met de beste weerstand (resistentie) had 60% minder schurft-aantasting dan de niet genetisch gemodificeerde bomen. Dat betekent dat de genetisch gemodificeerde bomen aanzienlijk minder chemische bescherming nodig hebben.

In de onderzoekboomgaard stonden ook Santana-bomen, een appelras dat door Plant Research International via kruisingsveredeling is ontwikkeld en ook resistent is tegen de schruft. Deze bomen bleken zich nog beter tegen de schimmel te kunnen verdedigen.

De Santana-bomen maken echter gebruik van een heel ander verdedigingssysteem dan het gerst-systeem in de genetisch gemodificeerde bomen. Als het systeem van gerst en het systeem van Santana via genetische modificatie in appels zou worden gecombineerd, zouden de bomen waarschijnlijk nog meer weerstand tegen de schimmel hebben en hun weerstand langer behouden dan nu het geval is. Dan zou het gebruik van chemische gewasbescherming wellicht helemaal niet meer nodig zijn.

De onderzoekboomgaard is gedurende de vierjarige veldproef twee maal door vandalen vernield. Dat heeft tot een schadepost geleid, maar het onderzoek kon desondanks goed worden afgerond.


---