Expositie 'Vluchten in Schoonheid' in Museum Mesdag


De Prerafaëlieten en Nederlandse kunstenaars rond 1900

DEN HAAG, 20080129 -- Van 15 februari 2008 t/m 18 mei 2008 organiseert Museum Mesdag in Den Haag de tentoonstelling Vluchten in schoonheid. De Prerafaëlieten en Nederlandse kunstenaars rond 1900. De tentoonstelling gaat in op de invloed van de Engelse Prerafaeliëten op Nederlandse kunstenaars. Naast een groot aantal tekeningen en schilderijen van Haagse Schoolkunstenaar Matthijs Maris, komt ook het werk van een latere generatie Nederlandse kunstenaars aan bod, zoals Antoon van Welie, Jan Toorop, Richard Roland Holst en Antoon Derkinderen. In Den Haag zal een speciale tram rijden met afbeeldingen van de tentoonstelling.

De Prerafaëlitische Broederschap

De Engelse kunstenaars Dante Gabriel Rossetti, William Holman Hunt en John Everett Millais richtten eind 1848 de Prerafaëlitische Broederschap op. Deze groep van schilders, dichters en critici wees het academisme dat door de traditionele Royal Academy in Londen werd voorgeschreven af. De in hun ogen grove weergave van de werkelijkheid en het vereenvoudigde gebruik van perspectief moest plaatsmaken voor een terugkeer naar de oprechte eenvoud in de kunst die volgens hen na de Renaissance verloren was gegaan. De Prerafaëlieten propageerden dan ook de kunst van vóór Rafaël, waarbij zij naar een zoveel mogelijk waarheidsgetrouwe benadering van de door hen gekozen onderwerpen streefden. Hiervoor bestudeerden zij niet alleen de natuur nauwgezet, maar probeerden zij ook taferelen uit het verleden zo realistisch en zo min mogelijk geïdealiseerd weer te geven. Naast de Bijbel en literaire bronnen uit het verleden, zoals William Shakespeare, haalden de Prerafëlieten hun inspiratie ook uit contemporaine poëzie van onder andere John Keats en Alfred Tennyson.


De invloed van de Prerafaëlieten op Nederlandse kunstenaars

De invloed van de Prerafaëlieten op Nederlandse kunstenaars staat centraal in deze tentoonstelling. Hoewel Nederlandse kunstenaars al vrij snel kennis konden nemen van deze nieuwe Engelse kunststroming via tentoonstellingen in onder andere Frankrijk, duurde het enige tijd voordat de beeldtaal van de Engelse kunstenaars in ons land navolging kreeg.
Matthijs Maris (1839-1917), die in Londen woonde, was één van de eerste Nederlanse schilders die in aanraking kwam met de Prerafëlieten. Ofschoon hij dit zelf vaak ontkende, zijn in zijn werk duidelijke voorbeelden aan te tonen die onder invloed van de Prerafaëlieten zijn vervaardigd, waarmee hij een uitzondering binnen de Haagse School vormde. Zijn schilderijen, maar vooral etsen en tekeningen hebben Nederlandse kunstenaars van een latere generatie onder wie Jan Toorop (1858-1928), Antoon Derkinderen (1859-1925), Richard Roland Holst (1868-1938) en Antoon van Welie (1866-1956) beïnvloed. Deze kunstenaars werden eveneens geïnspireerd door de mystieke en poëtische beelden van sprookjesprinsessen en dromerig kijkende vrouwen van hun Engelse collega's, waarbij zij gebruik maakten van dezelfde literaire bronnen en beeldtaal

De tentoonstelling is in twee delen verdeeld. De meeste nadruk ligt op Matthijs Maris (1839-1917). Het is sinds lange tijd dat een groot aantal tekeningen en schilderijen van deze kunstenaar te zien is in een presentatie. Het tweede deel laat de andere kunstenaars zien die onder invloed van Maris en de Engelse Prerafaëlieten hebben gewerkt. Deze laatste kunstenaars bewogen zich ook op het vlak van de kunstnijverheid, toegespitst op Gemeenschapskunst. In Nederland stond deze richting onder invloed van de Arts and Crafts Movement van William Morris, die op zijn beurt nauwe contacten onderhield met de Prerafaëlieten.

De tentoonstelling vindt tegelijkertijd plaats met de expositie over de Prerafaëliet John Everett Millais in het Van Gogh Museum.

Publicaties:

Bij de tentoonstelling Vluchten in schoonheid. De Prerafaëlieten en Nederlandse kunstenaars rond 1900 verschijnen twee publicaties:
Een gelijknamige en uitvoerige kunsthistorische publicatie van Ria Laanstra en Suzanne Veldink en een klein gedichtenboekje getiteld Van louter tranen....

De tentoonstelling is te zien van 15 februari 2008 t/m 18 mei 2008, Museum Mesdag, Laan van Meerdervoort 7f in Den Haag. Museum Mesdag valt onder de verantwoordelijkheid van het Van Gogh Museum.





Museum Mesdag