Gerechtelijke organisatie

Betere balans door aandacht voor slachtoffer

Den Haag, vrijdag 22 februari 2008 - ,,De aanwezigheid van zowel verdachte als slachtoffer fysiek en sprekend in de zittingszaal geeft nog een betere balans. Wel moeten wij ons er van bewust zijn dat de aandacht voor het slachtoffer in het strafproces in balans moet blijven met de positie van de verdachte.ââ

Dat heeft Rosa H.M. Jansen, voorzitter van het landelijk overleg van voorzitters van strafsectoren hoven en rechtbanken (LOVS), vrijdag gezegd tijdens het Symposium âDe praktijk van drie jaar spreekrechtâ, georganiseerd door Slachtofferhulp Nederland.

Voor diezelfde balans in de rechtszaal zou de verschijningsplicht van verdachten in zwaardere zaken nog eens bekeken moeten worden, vindt Jansen. ,,De rechter heeft de mogelijkheid die aanwezigheid te bevelen en eventueel zijn medebrenging te gelasten. Om verder oponthoud in de procedure te voorkomen zou de wettelijke verschijnplicht van verdachte bij sommige soorten delicten ook in de wet kunnen worden opgenomen.ââ

Jansen benadrukte dat slachtoffers slechts als getuigen in strafprocessen optreden en als partijen in de civiele procedure. ,,Indien dit door elkaar heen gaat lopen, vertroebelt de fair trial voor alle betrokkenen en raakt het strafproces in disbalans.ââ

Balans is volgens Jansen van groot belang, omdat ,,indien de verdachte binnen het strafrecht te veel aandacht krijgt, de aandacht voor het slachtoffer tekortschiet, maar indien de samenleving de aandacht overmatig richt op het slachtoffer, gebeurt hetzelfde; er ontstaat algemeen slachtofferschap; het echte slachtoffer van een delict krijgt dan niet de juridische, beleidsmatige en vooral maatschappelijke aandacht die het verdient.ââ

Rechters waren vooraf bang dat spreekrecht in de zittingszaal tot emotionele taferelen zou leiden bij de confrontatie tussen verdachte en slachtoffer. Daarnaast waren zij bezorgd over de duur van de terechtzitting en de wijze waarop de inhoud van de slachtofferverklaring zijn uitwerking zou hebben op de afdoening van een strafzaak was punt van aandacht. ,,De ervaringen van rechters zijn in het algemeen echter positiefââ, aldus de voorzitter. ,,Als, zoals wij in de praktijk zien, vele slachtoffers en nabestaanden zich bij de uitoefening van hun spreekrecht in de zittingszaal zeer professioneel gedragen, ondanks hun onderliggende grote verdriet, hoeven we niet te vrezen.ââ

Zij pleitte verder nog voor een landelijk protocol slachtoffers, waarin met name bejegeningaspecten worden vastgelegd, bijvoorbeeld plaats in de zittingszaal, afgescheiden wachtruimten, etc. Zij benadrukte het belang van een goede voorbereiding, bijvoorbeeld door slachtofferhulp. ,,Een goede instructie vooraf aan het slachtoffer maakt dat er tussentijds niet afgekapt hoeft te worden of vanwege de inhoud van de verklaring of vanwege de lengte ervan.ââ

Bron: Centrale redactie rechtspraak.nl Datum actualiteit: 22 februari 2008 Naar boven