Brussel, 25 februari 2008
De hervormingen werpen vrucht af, maar de kwetsbaarste groepen mogen niet
over het hoofd gezien worden - EU-verslag
Het afgelopen jaar hebben hervormingen van de sociale bescherming en actieve
integratiemaatregelen aanzienlijk bijgedragen tot meer groei en
werkgelegenheid in Europa. Er moet evenwel nog meer worden gedaan om ervoor
te zorgen dat deze voordelen ook aan mensen in de marge van de samenleving
ten goede komen, zo blijkt uit een verslag van de Commissie dat op 29
februari door de ministers van Werkgelegenheid en Sociale Zaken besproken
zal worden. Het gezamenlijk verslag over sociale bescherming en sociale
integratie 2008 is toegespitst op de prioriteiten en de geboekte vooruitgang
op het gebied van kinderarmoede, langer werken, particuliere pensioenen,
ongelijkheden in de gezondheidszorg en langdurige zorg. Zodra het verslag
door de Raad is goedgekeurd, zal het aan de voorjaarsbijeenkomst van de
Europese Raad op 13 en 14 maart worden voorgelegd om de sociale dimensie van
het groei- en werkgelegenheidspakket te benadrukken.
"De hervormingen van de sociale bescherming en de actieve
integratiemaatregelen werpen vrucht af: ze bevorderen de sociale
samenhang en de groei door meer mensen naar de arbeidsmarkt te trekken
en door de overheidsfinanciën een duurzamere basis geven", aldus
Vladimír Spidla, Europees commissaris voor werkgelegenheid, sociale
zaken en gelijke kansen. "Gezonde groei en nieuwe banen verbeteren
echter niet automatisch de situatie van de meest gemarginaliseerde
groepen in de samenleving. We hebben een eengemaakt beleid nodig om
ervoor te zorgen dat ook met de kwetsbaarste groepen rekening wordt
gehouden.
In het verslag staan dit jaar een aantal hoofdthema's centraal - een
recente innovatie die een meerwaarde is voor de open
coördinatiemethode van de EU op het gebied van het sociaal beleid.
Deze aanpak heeft geleid tot meer inzicht, het van elkaar leren
bevorderd en betere monitoring en meer gerichte verslaglegging
aangemoedigd. Over het geheel genomen is de vooruitgang veelbelovend,
maar het verslag brengt ook een aantal nieuwe aandachtspunten naar
voren:
- De arbeidsparticipatie is voor alle categorieën oudere werknemers
gestegen. De totale arbeidsparticipatie van 55-64-jarigen is gestegen
van 38% in 2001 tot 44% in 2006 en de Lissabondoelstelling van 50% in
2010 is door negen landen (Denemarken, Estland, Ierland, Cyprus,
Letland, Portugal, Finland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk)
gehaald, terwijl in sommige andere landen die arbeidsparticipatie niet
meer dan 30% bedraagt. Actieve integratiemaatregelen en pensioen- en
arbeidsmarkthervormingen hebben meer stimulansen gecreëerd om te
(blijven) werken, maar de arbeidsparticipatie moet nog verder omhoog.
In combinatie met inspanningen om de productiviteit te verhogen, zal
dit bijdragen tot een gezondere basis voor de stelsels van sociale
bescherming en voor de toereikendheid en duurzaamheid van de
pensioenen, op voorwaarde dat de arbeidsmarkten meer opengesteld
worden voor oudere werknemers.
- De pensioenhervormingen zijn op de goede weg, maar dienen regelmatig
gemonitord te worden wat betreft de toekomstige effecten op
duurzaamheid en toereikendheid, met name voor mensen met atypische
loopbaanpatronen. De bewustmaking van de aan verschillende
pensioenregelingen verbonden risico's dient verbeterd te worden, zodat
mensen met kennis van zaken keuzes kunnen maken.
- 16% van de Europeanen dreigt in armoede af te glijden en 8% loopt
een armoederisico ondanks het feit dat zij werk hebben. Onder de 78
miljoen Europeanen die een armoederisico lopen, zijn 19 miljoen
kinderen. Het waarborgen van gelijke kansen voor iedereen door goed
doordachte sociale beleidsmaatregelen en door het opvoeren van de
inspanningen met het oog op een succesvolle schoolloopbaan voor ieder
kind, is een noodzakelijke voorwaarde voor het doorbreken van de
spiraal van armoede en uitsluiting. In dit verband dient het
integratie- en antidiscriminatiebeleid versterkt te worden, vooral ook
ten aanzien van immigranten en hun nakomelingen, en etnische
minderheden.
- Wanneer kinderen arm zijn, is dat doordat hun ouders geen of alleen
onregelmatig of weinig werk hebben, dan wel niet voldoende verdienen,
en de inkomensondersteuning niet toereikend is om het armoederisico af
te wenden. Voor de bestrijding van kinderarmoede is bijgevolg een
combinatie vereist van goede arbeidsmogelijkheden waardoor de ouders
kunnen integreren in en vooruitkomen op de arbeidsmarkt, een adequate,
goed opgezette inkomensondersteuning en de nodige diensten voor
kinderen en hun gezin. Er moet een juist evenwicht worden gevonden
tussen het helpen van gezinnen en specifiek op kinderen gerichte
maatregelen. De op dit gebied meest succesvolle lidstaten richten zich
op de meest kansarme kinderen in het kader van een bredere universele
aanpak waarbij alle kinderen worden gesteund.
- Sociaal beleid heeft een belangrijk effect op de gezondheid, en
iemands gezondheid is een belangrijke bepalende factor voor zijn of
haar kansen in het leven. Er bestaan op het ogenblik in de EU grote
verschillen op het gebied van de gezondheid; zo varieert de
levensverwachting voor mannen van 65,3 jaar in Litouwen tot 78,8 in
Cyprus en Zweden, en die voor vrouwen van 76,2 jaar in Roemenië tot
84,4 in Frankrijk. Er moet aandacht worden besteed aan het thema
gezondheid op alle beleidsterreinen, waaronder het bevorderen van een
gezonde levensstijl, en sociale bescherming moet zorgen voor toegang
voor iedereen tot hoogwaardige en langdurige zorg, en moet de
preventie bevorderen, ook voor diegenen die het moeilijkst te bereiken
zijn.
- De demografische en maatschappelijke veranderingen brengen een
grotere behoefte aan langdurige zorg met zich. De lidstaten hebben
zich ertoe verbonden meer toegang tot diensten van goede kwaliteit te
bieden, maar voor veel lidstaten blijft het bieden van dergelijke
kwaliteitsdiensten een uitdaging. Er dient een juist evenwicht
gevonden te worden tussen de verantwoordelijkheden van de overheid en
van particulieren en tussen formele en informele zorg, met inbegrip
van de ondersteuning van informele zorgverleners.
Achtergrond
Het EU-stelsel van gemeenschappelijke doelstellingen, evaluatie en
verslaglegging voor sociale bescherming en integratie - de `open
coördinatiemethode' - functioneert parallel aan de groei- en
werkgelegenheidsstrategie. Het gezamenlijk verslag over sociale
bescherming en sociale integratie zal tezamen met het gezamenlijk
verslag over de werkgelegenheid aan de EU-leiders worden voorgelegd en
als uitgangspunt dienen voor de conclusies van de voorjaarsbijeenkomst
van de Europese Raad.
Gezamenlijk verslag over sociale bescherming en sociale integratie
(voorstel van de Commissie):
http://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/news_en.htm
Gezamenlijk verslag van de Commissie en de Raad, publicatie op
29 februari 2008:
http://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/jrep_en.htm
Studie over kinderarmoede:
http://ec.europa.eu/employment_social/spsi/publications_en.htm#childpo
verty
European Union