Gepubliceerd op 29 februari 2008
Koninklijke onderscheiding voor UvA-wetenschapper Herman Pleij
Gepubliceerd op 29 februari 2008
Prof. dr. Herman Pleij nam op vrijdag 29 februari afscheid als
hoogleraar Historische Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van
Amsterdam. Na zijn afscheidscollege ontving hij een koninklijke
onderscheiding en werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw. Hij ontving die onderscheiding uit handen van de
burgemeester van zijn woonplaats Bussum, drs. Milo Schoenmaker,
vanwege zijn bijzondere verdiensten voor de wetenschap en de
samenleving.
In zijn afscheidscollege, getiteld Komt een vrouwtje bij de drukker...
Over nieuwe verstandhoudingen met Anna Bijns benadrukt Pleij aan de
hand van de zestiende-eeuwse dichteres Anna Bijns het belang van de
bestudering van de historische Nederlandse letterkunde. Voorafgaand
aan het afscheidscollege was er een symposium waarin vakgenoten de
betekenis van Pleijs werk voor de literatuur- en cultuurgeschiedenis
van de Nederlanden vanuit verschillende gezichtspunten belichtten.
De bestudering van de historische Nederlandse letterkunde is urgent,
stelt Herman Pleij in zijn afscheidscollege. Literatuur uit het
verleden heeft de cultivering bevorderd van zelfbeelden die nog steeds
voortbestaan. Nederlanders zien zichzelf graag als ijverig, spaarzaam,
gematigd, tolerant, schrobzuchtig en vooral als handig en zelfstandig.
Dat deugdenpakket is aangemaakt in de laatmiddeleeuwse literatuur,
gedomineerd door burgerbelangen. En als mensen geloven dat een
Nederlander zulke eigenschappen belichaamt, dan heeft dat ook een
sterk effect op de bevordering daarvan in opvoeding en onderwijs.
Herman Pleij begon in 1961 met zijn studie Nederlandse taal- en
letterkunde aan de UvA. Hij promoveerde in 1979 op Het Gilde van de
Blauwe Schuit. Literatuur, volksfeest en burgermoraal in de late
middeleeuwen, herdrukt in 1983. Sinds 1981 is hij hoogleraar
Historische Nederlandse letterkunde aan de UvA. Begin jaren negentig
was hij tevens decaan van de Faculteit der Letteren van de UvA.
In 1997 verscheen Dromen van Cocagne. Middeleeuwse fantasieën over het
volmaakte leven, meermalen herdrukt en vertaald in het Duits en
Engels. Van 2002 is Van karmijn, purper en blauw; over kleuren van de
Middeleeuwen en daarna, eveneens vertaald in het Engels. Bekende
publicaties zijn verder De sneeuwpoppen van 1511. Literatuur en
stadscultuur tussen middeleeuwen en moderne tijd (1988) en Op belofte
van profijt; stadscultuur en burgermoraal in de Nederlandse
letterkunde van de middeleeuwen (1991). Vorig jaar publiceerde Pleij
Het gevleugelde woord als deel twee van een nieuwe Nederlandse
literatuurgeschiedenis. Momenteel werkt Pleij aan een studie over het
leven en werk van Anna Bijns, een boek over het literaire en culturele
leven in het Amsterdam van vóór de Gouden Eeuw, en een roman over
Willem van Oranje.
Uit al zijn publicaties spreekt Pleijs interesse voor volksliteratuur
en -cultuur, toneel, de rederijkers, de betekenis van de vroege
drukpers, de ontwikkeling van een burgermoraal en van Nederlandse
identiteiten in het algemeen.
Pleij werd in 1993 onderscheiden door de Belgische regering met de
Francqui-leerstoel voor buitenlanders, en in 2000 door de Katholieke
Universiteit Brussel met een eredoctoraat.
Bron: In- en externe communicatie
Universiteit van Amsterdam