Beantwoording vragen van de leden Irrgang en Van Velzen over
wapenleveranties aan Tsjaad
03-03-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bieden wij u hierbij, mede namens de staatssecretaris van
Economische Zaken, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen
gesteld door de leden Irrgang en Van Velzen over wapenleveranties aan
Tsjaad. Deze vragen werden ingezonden op 18 februari 2008 met kenmerk
2070811900.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken en de
heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, mede namens de
heer Heemskerk, staatssecretaris van Economische Zaken, op vragen van
de leden Irrgang en Van Velzen (SP) over wapenleveranties aan Tsjaad.
Vraag 1
Kunt u bevestigen dat enkele Europese landen, namelijk België en
Frankrijk, de afgelopen jaren wapens aan de presidentiële garde van
Tsjaad hebben geleverd dan wel doorgeleverd? 1) Zo ja, bent u bereid
in EU-verband uw afkeuring over deze leveranties uit te spreken?
Indien neen, kunt u dat toelichten?
Antwoord
Zoals blijkt uit de jaarverslagen van de Europese Unie over de
toepassing van de EU Gedragscode betreffende de wapenuitvoer hebben in
de periode 2004-2006 diverse lidstaten militaire goederen uitgevoerd
naar Tsjaad. Het gaat om Portugal, Frankrijk, Tsjechië en Denemarken.
Frankrijk verleende gedurende deze periode 8 vergunningen voor de
uitvoer van militaire goederen aan Tsjaad. De gerealiseerde
uitvoerwaarde van de Franse leveringen in de betreffende jaren bedroeg
0,11 mln. euro op een totale Europese uitvoerwaarde van minstens 2,17
mln. euro. België heeft in 2006 goedkeuring verleend aan de levering
van de in vraag 1 bedoelde voertuigen aan Frankrijk, niet aan Tsjaad.
Deze leveringen hebben plaatsgevonden op basis van de afwegingen die
de betrokken lidstaten hebben gemaakt met in achtneming van de
criteria van de EU-Gedragscode.
Vraag 2
Deelt u de mening dat deze leveranties in strijd zijn met de
EU-gedragscode wapenuitvoer?
Antwoord
Neen.
Vraag 3
Deelt u de mening dat deze wapenexporten een vorm van inmenging in de
Tsjadische verhoudingen zijn en bovendien de werkzaamheden van een
eventuele Europese vredesmacht in Tsjaad bemoeilijken? Kunt u uw
antwoord toelichten?
Antwoord
Neen, de goederen werden geleverd aan de regering van Tsjaad. Het is
niet te verwachten dat wapenexporten de missie van EUFOR zullen
bemoeilijken. De EU-missie heeft ondermeer als taak bij te dragen aan
de veiligheid van vluchtelingen en ontheemden, faciliteren van het
verlenen van humanitaire hulp en schept voorwaarden voor wederopbouw
en ontwikkeling in het grensgebied met Soedan. In het kader van de
omstandigheden ter plaatse beschikt EUFOR Tchad/RCA over ruim
voldoende slagkracht om de missie te kunnen uitvoeren.
Vraag 4
Deelt u de mening dat Tsjaad in een spanningsgebied ligt, omdat ook in
2006 en 2007 gewapende confrontaties in Tsjaad en Soedan plaats
hadden, en daarom een wapenembargo door de Verenigde Naties, of indien
dit niet mogelijk is door de Europese Unie, tegen Tsjaad ingesteld
moet worden? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Wij delen uw analyse dat Tsjaad in een instabiele regio ligt. Het om
deze reden instellen van een wapenembargo is niet aan de orde. De
Tsjadische regering heeft op basis van het VN-handvest het recht zich
te verdedigen tegen aanvallen van gewapende groeperingen. De
Voorzitter van de VN Veiligheidsraad veroordeelde op 4 februari jl.
namens de VN Veiligheidsraad in krachtige bewoordingen de aanvallen
van gewapende groeperingen op de Tsjadische regering en riep de
VN-lidstaten op om de regering van Tsjaad binnen de mogelijkheden van
het VN-handvest te steunen, wanneer de regering van Tsjaad hierom zou
vragen.2)
Vraag 5
Is het tevens waar dat Frankrijk Eryx-raketten aan Tsjaad gaat leveren
aan de Tsjaadse krijgsmacht? 3) Indien dat zo is, bent u bereid er bij
de Franse regering op aan te dringen af te zien van deze leverantie
teneinde de neutraliteit van de Europese vredesmacht niet te
compromitteren? Indien neen, waarom niet?
Vraag 6
Is het voorts waar dat Tsjaad Milan-raketten heeft besteld in
Frankrijk bij de firma EADS? Kunt u uiteenzetten wat de stand van
zaken van deze order is? Indien het waar is dat deze bestelling is
gedaan, bent u dan tevens bereid er bij de Franse regering op aan te
dringen af te zien van deze leverantie teneinde de neutraliteit van de
Europese vredesmacht niet te compromitteren? Indien neen, waarom niet?
4)
Vraag 7
Hebt u tevens kennisgenomen van het leveren van munitie aan het
Tsjaadse leger via Libië? 3) Is het tevens waar dat het Frankrijk zelf
was dat het initiatief heeft genomen deze leveranties via Libië uit te
voeren? Deelt u de mening dat dit het leveren van wapens aan een
spanningsgebied is en dat het daarom ongewenst is dat Frankrijk Tsjaad
grootschalig bewapend? Kunt u dat toelichten?
Antwoord
Of er sprake is van voorgenomen leveringen van Eryx en Milan raketten
aan het Tsjadische leger kan niet worden bevestigd. Beide typen wapens
zijn overigens in gebruik bij het Franse leger, waarvan zoals bekend
eenheden in Tsjaad zijn gestationeerd in het kader van een bilaterale
overeenkomst tussen Tsjaad en Frankrijk onder de naam `Epervier'. Voor
het overige zij verwezen naar de antwoorden op de vragen 1, 2 en 3.
1) Tageszeitung, 8 februari 2008 "Waffen aus Europa für Tschads
Präsident". Zie ook Belgische Metro, 7 februari 2008, "Gepantserde
voertuigen uit Eigenbrakel naar Tsjaad".
http://www.metrotime.be/nlnewsbelga.html?telexid=22432023
2) Security Council S/PRST/2008/3 d.d. 4 februari 2008
3) "Paris livre des missiles a Déby":
http://lesogres.tv/lesogresgays/article.php3?id_article=59
4) "Paris a acheminé des munitions libyennes à l'armée tchadienne"
Http://www.capital.fr/Actualite/Default.asp?source=RE
&numero=268061&Cat=GEN&provenance=rss
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken