Handhaving levert SVB meer op
10/03/2008 09:22
Sociale Verzekeringsbank
De SVB spoorde in 2007 meer fraude op. Het schadebedrag waarvoor aangifte werd gedaan, steeg van 7,6 miljoen in 2006 naar 8,1 miljoen euro in het afgelopen jaar. Ook werd 8,3 miljoen euro aan te veel betaalde uitkeringen teruggevorderd. Toch voerde de SVB minder fraudeonderzoeken uit. De ingrediënten: slim handhaven met innovatieve ICT-toepassingen, efficiënte informatie-uitwisseling met andere overheden en signalen van burgers.
De SVB is in 2007 3.659 keer een fraudeonderzoek gestart. Dat is fors minder dan het jaar ervoor (4.447). 286 keer werd aangifte gedaan bij het Openbaar Ministerie, waarbij 474 mensen betrokken waren. Ook dat is minder dan in 2006, maar er is wel méér geld mee gemoeid: 8,1 miljoen euro in 2007, tegen 7,6 miljoen in 2006.
Minste fraude bij kinderbijslag
Het meest gefraudeerd werd er in 2007 met de Algemene nabestaanden wet (Anw), op de voet gevolgd door de Algemene Ouderdomswet (AOW). De grootste fraudestijging vond plaats bij de AOW: het bedrag waarvoor aangifte werd gedaan nam toe met bijna 17% en steeg naar 3,7 miljoen in 2007 (3,2 miljoen in 2006). Het minst gefraudeerd werd er met de kinderbijslag.
Vormen van fraude
Burgers die niet opgeven dat ze bij elkaar wonen en mensen die een ander inkomen noemen dan ze daadwerkelijk ontvangen: dàt zijn de meest voorkomende vormen van fraude. Samenwonende Anw'ers en AOW'ers nemen een steeds groter deel van de totale fraudesom voor hun rekening: van 62% in 2006 tot 74% in 2007.
Voorkomen in plaats van genezen
De SVB handhaaft steeds slimmer, onder meer door nauwe samenwerking, koppeling van systemen en gegevensuitwisseling met andere overheden zoals gemeenten, de IB-Groep en de Belastingdienst. Hierdoor verschuift handhaving steeds meer naar voren in de keten, zodat de nadruk bij handhaving ligt op voorkomen in plaats van genezen. De SVB ziet dus bijna meteen als gegevens niet kloppen en kan daarop sneller anticiperen dan ooit.
Signalen burgers
De meeste fraudesignalen zijn overigens gewoon afkomstig van medewerkers van de SVB, die in de afgelopen jaren extra zijn getraind in het herkennen van fraude. Opmerkelijk is de stijging van fraudesignalen van individuele burgers van buiten de SVB. Zij meldden 12% meer gevallen van AOW-fraude.
8,3 miljoen euro teruggevorderd
Naast meer ernstige vormen van fraude, zijn bij AOW'ers ook iets meer 'lichtere' overtredingen geconstateerd. Er werden ruim 5.500 boetes en waarschuwingen uitgedeeld. Het totale aantal lichte overtredingen daalde van 54.090 in 2006 naar 41.456 in 2007. De meeste normovertredingen vonden plaats bij de kinderbijslag (34.228). Een gevolg van zo'n administratieve tik op de vingers is dat daarnaast de uitkering wordt aangepast. In 2007 werd door de SVB voor 8,3 miljoen euro aan onterecht betaalde uitkeringen teruggevorderd (8,9 miljoen in 2006).
Onderzoek in buitenland
De sociale zekerheid is grensoverschrijdend, de handhaving van de SVB dus ook. In 2007 is gericht onderzoek gedaan in Brazilië, Frankrijk, Canada, België, Duitsland en Zwitserland. In totaal zijn er 775 klanten onderzocht, waarvan er 546 een medewerker van de SVB op bezoek kregen. Bij 62 klanten bleek sprake van onjuistheden (tegen 75 in 2006). Per 1 januari 2008 waren er nog 48 zaken in onderzoek. In Turkije en Marokko voert de SVB sinds 2002 extra controles uit op de kinderbijslag. Hier controleerde de SVB het afgelopen jaar 500 kinderen, waarvan 40 (8%) niet naar school bleken te gaan (in 2006 was dat 7,3%) en bij 24 kinderen andere gegevens niet klopten (4,8%). Dit laatste percentage is nauwelijks veranderd vergeleken met 2006.
Over de Sociale Verzekeringsbank
De SVB is de publieke uitvoeringsorganisatie op het gebied van sociale zekerheid in Nederland. Een op de vier Nederlanders is klant van de SVB. Iedereen krijgt in zijn leven een keer te maken met de SVB. Bijvoorbeeld voor het AOW-pensioen, de nabestaandenuitkering Anw, de kinderbijslag of bij vertrek naar het buitenland. Jaarlijks keert de SVB circa euro 27,5 miljard uit aan ruim 4,8 miljoen klanten.