Rijksuniversiteit Groningen

Persbericht

Rijksuniversiteit Groningen / nummer 34 / 11 maart 2008

Universiteit investeert 10 miljoen in biotechnologie die de grenzen gaat verleggen

Groningen start onderzoekscentrum synthetische biologie

De Rijksuniversiteit Groningen krijgt een Centre for Synthetic Biology (CSB). Synthetische biologie is een nieuwe fase in de biotechnologie, waarin biologen, bioinformatici, chemici, natuurkundigen en ingenieurs met elkaar samenwerken om onderdelen van een biologische cel met behulp van (bio)chemische bouwstenen te construeren. De Groningse universiteit investeert de komende vijf jaar twee miljoen euro per jaar in het nieuwe onderzoekscentrum.

Belangrijke deelnemers aan het Groningse initiatief zijn de biochemicus prof. dr. Bert Poolman (directeur van het nieuwe centrum), moleculair bioloog prof. dr. Roel Bovenberg (tevens onderzoeksleider bij DSM in Delft), microbioloog prof. dr. Lubbert Dijkhuizen (directeur van het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute), organisch chemicus prof. dr. Ben Feringa (Jacobus van 't Hoff Professor in de Moleculaire Wetenschappen), fysicus prof. dr. Jasper Knoester (directeur Zernike Institute for Advanced Materials) en moleculair microbioloog prof. dr. Arnold Driessen. Sleutelgebieden in het onderzoek van het CSB zijn:

celfabrieken voor het produceren van medicijnen (onder andere antibiotica) en belangrijke biologische eiwitten

systemen voor gecontroleerde medicijnafgifte en nieuwe diagnostiek

op biologische componenten gebaseerde materialen waaronder biosensoren en biochips.

BioBricks

Biologen en (bio)chemici hielden zich tot voor kort bezig met het bestuderen van complexe biologische systemen. De synthetische biologie zet een stap verder: cellen en celonderdelen worden gebouwd op basis van een door de mens gemaakt ontwerp met als doel specifieke producten of apparaten te maken. Het uitgangspunt is niet een geëvolueerde cel (of celonderdeel), maar een synthetische cel (celcomponent) die ontworpen is voor een niet-natuurlijke functie. Er wordt onder andere gebruik gemaakt van DNA dat chemisch wordt gemaakt en er worden zowel natuurlijke als niet-natuurlijke bouwstenen gebruikt. Evenals in de bouwkunde of elektrotechniek worden celonderdelen ('BioBricks') en het productieproces gestandaardiseerd. In de toekomst zal het wellicht ook mogelijk zijn om een volledige kunstmatige cel te bouwen.

Veelbelovend

Na de chip, de basis van de moderne elektronica, en biotechnologie die ontstond op basis van de ontdekking van de structuur van DNA, wordt de synthetische biologie gezien als de 'derde technologische revolutie'. Synthetische biologie combineert deze twee eerdere ontwikkelingen en biedt zo een nieuw, veelbelovend vooruitzicht. De Rijksuniversiteit Groningen vindt het daarom van groot strategisch belang om te investeren in fundamenteel onderzoek dat deze grensverleggende technologie tot verdere ontwikkeling zal brengen.

Ondersteuning

Het nieuwe centrum met vier nieuwe leerstoelgroepen in de synthetische biologie staat niet alleen voor deze taak, maar wordt gesteund vanuit het Zernike Institute voor Advanced Materials, dat vorige jaar voor een derde periode van vijf jaar erkend werd als toponderzoekschool, het Stratingh Institute for Chemistry en het Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB). In de komende jaren zal het CSB een intensieve wervingscamapgne starten om toponderzoekers aan te trekken. Bovendien zullen verdere stappen worden gezet om te komen tot samenwerking met kenniscentra en bedrijven in binnen- en buitenland.