European Union
Brussel, 11 maart 2008
De EU verbiedt de verkoop van niet-kinderveilige sigarettenaanstekers en
"novelty lighters"
Op 11 maart wordt de beschikking van de Commissie van kracht waarbij de
verkoop van niet-kinderveilige aanstekers en "novelty lighters" aan
consumenten wordt verboden. De EU-lidstaten die in het comité voor de
richtlijn inzake algemene productveiligheid (RAPV) vertegenwoordigd zijn,
hebben deze beschikking op 13 februari 2007 vastgesteld. Zij bevordert de
consumentenveiligheid omdat zij verbiedt dat aanstekers die gevaarlijk zijn
voor kinderen na 11 maart nog aan Europese consumenten worden verkocht.
Reeds sinds 11 maart 2007 mochten dergelijke aanstekers niet meer op de
markt worden gebracht of geïmporteerd. De bedrijfstak had dus een jaar de
tijd om zijn voorraden te verkopen. Krachtens deze beschikking moeten de
lidstaten er bovendien op toezien dat de aanstekers die in de EU op de markt
worden gebracht, kinderveilig zijn. Aanstekers die lijken op voorwerpen die
bijzonder aantrekkelijk zijn voor kinderen ("novelty lighters") mogen ook
niet meer op de markt worden gebracht.
"Het verheugt me dat deze belangrijke bepalingen, die de veiligheid
van consumenten, en vooral van kinderen, in Europa zal bevorderen, van
kracht worden", verklaarde mevrouw Meglena Kuneva, Europees
Commissaris voor Consumentenbescherming. "Iedere betrokkene moet er nu
voor zorgen dat aanstekers die niet aan de norm beantwoorden niet meer
bij eindgebruikers terechtkomen. Ik dring er bij de nationale
handhavingsautoriteiten op aan dat zij hun verantwoordelijkheid
opnemen en deze voorschriften streng handhaven."
Waarom deze beschikking?
Jonge kinderen die met aanstekers spelen, veroorzaken een aanzienlijk
aantal ernstige brandongevallen. Volgens de ramingen zijn in de EU
jaarlijks 1 500 à 1 900 letsels en 34 à 40 sterfgevallen toe te
schrijven aan brandongevallen die worden veroorzaakt door kinderen die
met aanstekers spelen. Er bestaan kinderveilige mechanismen waarmee
dergelijke ongevallen kunnen worden voorkomen. In de VS, Canada,
Australië en Nieuw-Zeeland zijn zij reeds een tiental jaren verplicht.
Sinds deze kinderveilige aanstekers in de VS werden ingevoerd, zijn
dit soort ongevallen met 60% gedaald.
Aan aanstekers zijn inherente gevaren verbonden omdat zij een vlam of
warmte produceren en brandstof bevatten. Zij vormen een ernstig risico
wanneer zij door kinderen verkeerd worden gebruikt. Dat is zeker het
geval voor wegwerpaanstekers, waarvan grote hoeveelheden worden
verkocht, vaak in verpakkingen met meerdere aanstekers, en die als
goedkope wegwerpproducten worden gebruikt. Kinderen kunnen ermee
spelen en brand veroorzaken, met ernstige letsels en sterfgevallen tot
gevolg.
Waarop is deze beschikking van toepassing?
Ongeveer 98% van alle aanstekers die jaarlijks in de EU worden
verkocht, met inbegrip van alle plastic wegwerpaanstekers en goedkope
metalen aanstekers, moeten beantwoorden aan de norm inzake
kinderveiligheid van deze beschikking. Bepaalde aanstekers moeten daar
niet aan beantwoorden omdat zij voor kinderen niet zo voor het grijpen
liggen.
Deze aanstekers moeten echter wel voldoen aan een aantal algemene
veiligheidsvoorschriften van een specifieke norm die betrekking heeft
op de veiligheid van aanstekers: EN ISO 9994. Aanstekers moeten aan
een aantal in de beschikking vastgestelde technische criteria voldoen
om niet aan de kinderveiligheidsvoorschriften te hoeven beantwoorden.
Bij deze beschikking wordt ook het op de markt brengen van "novelty
lighters" verboden. Deze aanstekers gelijken op voorwerpen die
bijzonder aantrekkelijk zijn voor kinderen (speelgoed, mobieltjes,
eten, auto's enzovoort) en de kans is daarom groter dat zij door
kinderen verkeerd worden gebruikt.
Wat is een "kinderveilige aansteker"?
De specificaties voor kinderveilige aanstekers zijn bij een Europese
norm (EN 13869:2002) vastgesteld. Aanstekers die voldoen aan de
relevante specificaties van deze Europese norm worden geacht in
overeenstemming te zijn met de beschikking. Hetzelfde geldt voor
aanstekers die voldoen aan de voorschriften inzake kinderveiligheid
van derde landen wanneer deze equivalent zijn aan die van de
beschikking (zoals die in de VS).
Hoe werkt deze beschikking?
Op verzoek van de bevoegde autoriteiten van de lidstaten moeten
producenten en importeurs alle relevante documenten, met inbegrip van
testrapporten inzake kinderveiligheid, overleggen. De testrapporten
moeten zijn afgegeven door keuringsdiensten die zijn goedgekeurd of
erkend door de bevoegde autoriteiten van de lidstaat. Testrapporten
mogen ook zijn afgegeven door een keuringsdienst wiens verslagen zijn
goedgekeurd door landen waar gelijkaardige voorschriften op het gebied
van kinderveiligheid gelden als die welke in de beschikking zijn
vastgesteld (zoals de VS). Distributeurs moeten samenwerken met de
bevoegde autoriteiten en hun op verzoek de documentatie verschaffen
die nodig is om de afkomst te traceren van de aanstekers die zij op de
markt brengen. De bevoegde autoriteiten van de lidstaten handhaven de
voorschriften van de beschikking en moeten verifiëren of er nog
"novelty lighters" of niet-kinderveilige aanstekers in de winkels
liggen.
Nadere informatie is te vinden op:
http://ec.europa.eu/consumers/index_nl.htm