13 mrt 2008

Wolapen planten zich in gevangenschap slecht voort en sterven jaren eerder dan hun soortgenoten in het wild. Te suikerrijk voedsel speelt hierin een grote rol. Het maakt de wolapen gevoelig voor stress, met een te hoge bloeddruk tot gevolg, zo ontdekte de Wageningse promovenda dr. Kimberly Ange-van Heugten in haar promotieonderzoek.

De wolaap leeft in de tropische regenwouden van Zuid-Amerika, maar wordt ernstig bedreigd door verlies van leefgebied. Dierentuinen hopen de primatensoort met fokprogrammaâs te behouden. Wereldwijd leven er nu bijna negentig wolapen in gevangenschap, maar dit aantal daalt. De meeste in gevangenschap geboren wolaapjes halen hun eerste levensjaar niet. Bovendien sterven de volwassen apen op veel jongere leeftijd dan hun soortgenoten in het wild. âIn totaal sterven er meer wolapen in gevangenschap dan er geboren worden. Dit geeft aan hoe kritiek de situatie isâ, zegt Ange-van Heugten.

Om uit te vinden waarom wolapen het zo slecht doen in gevangenschap onderzocht de promovendus het bloed van de apen van twee dierentuinen, de Apenheul in Apeldoorn en de Louisville Zoo in de Verenigde Staten. Het vermoeden bestond dat gevangen wolapen aan suikerziekte lijden door te suikerrijk voedsel. In het wild eten de apen voornamelijk fruit. Ook in gevangenschap krijgen ze veel fruit, maar dit zijn andere soorten dan de wolapen in het tropische regenwoud vinden. De appels, peren en bananen bevatten ook veel meer suikers dan het fruit dat ze in het wild eten.

Toch constateerde Ange-van Heugten geen suikerziekte bij de wolapen. Wel is hun bloeddruk abnormaal hoog. Door de suiker maken de wolapen veel stresshormonen aan, waardoor hun bloeddruk stijgt. Wolapen zijn dus gevoeliger voor het suikerrijke fruit dan veel andere primaten, zoals de ook onderzochte spinaap, en ook de mens.

Voor de wolapen in gevangschap zou hun natuurlijke dieet daarom veel beter zijn. Maar bessen en andere vruchten oogsten uit het oerwoud is geen doen en zeer kostbaar. Ange-van Heugten ziet voorlopig dan ook geen oplossing. âHet is moeilijk om fruit te geven met minder suiker. Bijna al het fruit dat door de mens wordt geteeld is suikerrijk.â Ook medicatie heeft nog weinig effect gehad. / Laurien Holtjer

Kimberly Ange-van Heugten promoveerde op 5 maart bij prof. Martin Verstegen, hoogleraar Diervoeding.

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Het wordt u aangeboden door de afdeling Corporate Communicatie. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@cereales.nl. Zie archief (inclusief Wb-artikelen) op http://www.resource-online.nl.