Stichting Natuur en Milieu

20 maart 2008 - Bouwen buiten de stad loont en zorgt ervoor dat binnenstedelijk bouwen onvoldoende van de grond komt. Dat blijkt uit het onderzoek Prikkels voor efficiënt ruimtegebruik van Stichting Natuur en Milieu onder overheid, marktpartijen en wetenschap. Natuur en Milieu onderzocht hoe het komt dat bedrijventerreinen verloederen en binnenstedelijk bouwen slecht lukt. 'Het onderzoek legt helder bloot dat de huidige praktijk ten koste gaat van de open ruimte en dat nieuwe instrumenten nodig zijn', aldus Mirjam de Rijk, algemeen directeur van Natuur en Milieu.

Het merendeel van de respondenten geeft aan dat het makkelijker is om op nieuwe locaties te bouwen dan te kiezen voor binnenstedelijk bouwen. 85% Van de respondenten geeft als belangrijkste verklaring aan dat gemeenten verdienen aan de ontwikkeling van nieuwe locaties buiten de stad. Gemeenten zijn afhankelijk van het geld dat nieuwe locaties opleveren, terwijl binnenstedelijk bouwen duur is.

Overheid en marktpartijen zijn het opvallend vaak met elkaar eens. Het huidige beleid van de overheid wordt onvoldoende geacht om efficiënt gebruik van de ruimte echt te verbeteren. Nog geen 10% zegt dat de huidige subsidies voldoende zijn om binnenstedelijk bouwen te bevorderen. Ook de nieuwe wet ruimtelijke ordening en de grondexploitatiewet helpen hiervoor onvoldoende. De roep om nieuwe instrumenten klinkt dan ook luid en duidelijk. Zo zegt 74% van de respondenten dat er nieuwe instrumenten nodig zijn om herstructurering van bedrijventerreinen te bevorderen. Bijvoorbeeld met een heffing op de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen, waarvan de opbrengst naar herstructurering gaat. Of in de vorm van een financiële prikkel die ervoor zorgt dat het geld dat gemeenten verdienen aan nieuwe locaties, wordt geïnvesteerd in binnenstedelijk bouwen.

Het onderzoek Prikkels voor efficiënt ruimtegebruik is een vervolg op de succesvolle campagne Zuinig op Ruimte, die Natuur en Milieu vorig jaar samen met De Provinciale Milieufederaties heeft gevoerd. Bijna 600 professionals die actief zijn in gebiedsontwikkeling van locaties voor wonen, werken en voorzieningen vulden de enquête in. De enquête is verspreid met medewerking van Neprom, Aedes, IPO en het tijdschrift Bedrijventerrein. Hieruit blijkt dat het onderwerp efficiënt ruimtegebruik op dit moment breed leeft. Jan Ploeger, IPO: 'Binnenstedelijk bouwen helpt verrommeling de wereld uit.' NEPROM-voorzitter Dietmar Werner: 'Het rijk moet werk maken van een langjarig ruimtelijk investeringsprogramma, om onze ruimtelijke kwaliteit veilig te stellen. Want alleen dan lukt het ons in de komende jaren om op grote schaal hoogwaardige, binnenstedelijke locaties te ontwikkelen en om bij de grotere gebiedsontwikkelingen buiten de stad kwaliteiten als natuur, wateropvang en grootschalig groen te borgen.'

Natuur en Milieu is blij met de resultaten van het onderzoek. Het bevestigt dat zuinig ruimtegebruik niet vanzelf tot stand komt, en dat we de scheve verhouding tussen bouwen op nieuwe locaties en herstructurering van stedelijk gebied recht moeten trekken. Dat de urgentie om nieuwe instrumenten te ontwikkelen unaniem gedragen wordt, helpt Natuur en Milieu om ervoor te zorgen dat die instrumenten er ook daadwerkelijk komen.

Download hier het volledige rapport met de resultaten van de enquête Prikkels voor efficiënt ruimtegebruik.

Publicatiedatum: 20-03-2008