Persbericht Nijmegen, 20 februari 2008
Watersnood
21 maart t/m 22 juni 2008, Prentenkabinet
In Nederland wordt al eeuwen een strijd gevoerd tegen het water, tot op de dag van vandaag. Een bijzonder 19de-eeuws schilderij van de Amsterdamse amateur-kunstenaar Johan Veltens (1814-1894), dat begin 2007 door Museum Het Valkhof werd gekocht, herinnert aan één van de zwaarste rivieroverstromingen, in 1855. Het werk bestaat uit vijfentwintig schilderijtjes op paneel, gemonteerd in één lijst. Rondom dit unieke schilderij organiseert het museum van 21 maart tot en met 22 juni 2008 een tentoonstelling in het Prentenkabinet. De schilderijen, tekeningen, documenten en ooggetuigenverslagen brengen de watersnood van ruim 150 jaar geleden dichterbij en plaatsen de uitdagingen van onze tijd in een fascinerende historische context.
In de 18e en 19e eeuw teisterden veel riviervloeden het oosten van ons land. Tijdens strenge winters vroren de rivieren helemaal dicht. Als het daarna ging dooien begon het ijs te kruien waardoor er kilometers lange en meters hoge ijsdammen ontstonden. Door de dammen kon het water geen kant meer op en braken de dijken. Het ondergelopen land en de enorme ijsschotsen zorgden voor veel ellende, maar leverden tegelijkertijd spectaculaire beelden op die kunstenaars prikkelden tot het maken van tekeningen, prenten en schilderijen. In een tijd zonder fotografie waren hun werken bijzondere ooggetuigenverslagen van het enorme natuurgeweld en de manier waarop de rampen door de bevolking werden beleefd.
Eén van de laatste, zware overstromingen uit de 19de eeuw is de watersnoodramp van 1855 in de Gelderse Vallei en het Land van Maas en Waal. Deze ramp werd op bijzondere wijze verbeeld door de schilder en tekenleraar Johan Diderik Cornelis Veltens (1814-1894). Zijn werk bestaat uit maar liefst vijfentwintig schilderijtjes op paneel, gemonteerd in één lijst. Als een groot stripverhaal verbeelden de paneeltjes de gevolgen die de watersnood van 1855 had voor verschillende plaatsen in de Gelderse vallei en het land van Maas en Waal.
Bij de vervaardiging van dit schilderij liet Veltens zich inspireren door een serie etsen die door Arti & Amicitiae ten behoeve van de slachtoffers werd uitgegeven. Voor de vervaardiging van deze etsen ondernamen verschillende leden van dit Amsterdamse kunstenaarsgenootschap in maart 1855 een moeizame reis naar de overstromingen in Gelderland. Daar maakten zij prachtige schetsen van de dijkdoorbraken, het kruiende ijs, de opvang van slachtoffers en het bezoek van koning Willem III aan het rampgebied.
Museum Het Valkhof, Kelfkensbos 59, Nijmegen, T: 024-3608805. www.museumhetvalkhof.nl Open: di-vrij: 10-17; za, zo, feestdagen 12-17 uur
Einde persbericht
Voor informatie/interviews:: Afd. Marketing & pr, Jannemarie van den Brand, E: j.vandenbrand@museumhetvalkhof.nl. T: 024-3608805
Beeldmateriaal is te downloaden via
Jannemarie van den Brand
medewerker marketing & pr
Kelfkensbos 59, 6511 TB Nijmegen
Postbus 1474, 6501 BL Nijmegen
Tel. +31 (0)24 3608805
Fax +31 (0)24 3608656